Zespół przyrodniczo-krajobrazowy „Sarni Stok

Instytut Badań i Rozwoju Motoryzacji „Bosmal” Sp. z o.o. (wcześniejsza nazwa: Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Samochodów Małolitrażowych „Bosmal”) – jednostka badawczo-rozwojowa, zajmująca się opracowywaniem nowych konstrukcji samochodów produkowanych przez FSM, a następnie przez Fiat Auto Poland.

Trzy Lipki – wzgórze na Pogórzu Śląskim o wysokości 386 m n.p.m. położone w północnej części Bielska-Białej, w dzielnicy Stare Bielsko. Wzgórze niegdyś było porośnięte lasem lipowym, obecnie występują na nim rozległe łąki. Wyjątkiem jest część północno-wschodnia – obszar ciągnący się wzdłuż Potoku Zajazdowego, który porasta grąd subkontynentalny. Trzy Lipki, ze względu na dużą ilość pokarmu, są miejscem grupowania się i odpoczynku wielu gatunków ptaków. Spotykane są tu także sarny i zające. Wspomniany las grądowy chroniony jest w ramach zespołu przyrodniczo-krajobrazowego „Sarni Stok”. W 1645 r. na wzgórzu rozegrała się potyczka między wojskami szwedzkimi a polskimi. W jej wyniku zniszczeniu uległ las lipowy, którego pozostałością stały się cztery, a po uderzeniu pioruna – trzy lipy, od których wzgórze wzięło nazwę. Wycięto je w 1939 r., aby nie służyły jako punkt orientacyjny. W tym samym miejscu posadzono lipy w 1945 r., jednak zostały zniszczone przez wandali. Na południowym stoku Trzech Lipek, wzdłuż Potoku Starobielskiego, powstał przysiółek samodzielnej do 1977 r. wsi Stare Bielsko. W 1939 r. na wzgórzu zbudowano kilka schronów bojowych, wchodzących w skład sieci fortyfikacji o długości 10 km. Na linii tych fortyfikacji rozlokowano Batalion ON „Bielsko”, wchodzący w skład Armii Kraków, nigdy jednak nie doszło do walk na tym terenie. W latach 80. XX wieku na wschodnim stoku, zwanym Sarnim, powstało niewielkie osiedle mieszkaniowe Sarni Stok. Obecnie planowana jest budowa kolejnego. Na szczycie Trzech Lipek znajduje się stalowy, 40-metrowy, ważący 17 ton Krzyż Trzeciego Tysiąclecia powstały w 2001 r. w miejscu drewnianego krzyża stojącego w latach 1935–1939. Jego okolice stanowią dobry punkt widokowy na Bielsko-Białą i okolice. Poza osiedlem Sarni Stok, na Trzech Lipkach znajduje się nieliczna zabudowa jednorodzinna. Na stoku południowym, przy ul. Portowej, położony jest klasztor redemptorystek. Przez wzgórze przebiega Szlak 700-lecia Bielska biegnący z centrum Bielska-Białej do Czechowic-Dziedzic, a także Międzynarodowy Szlak Rowerowy Greenways Kraków – Morawy – Wiedeń. Na wschodnim stoku powstał tor motocrossowy. Szczyt ten jest także wykorzystywany jako startowisko przez motoparalotniarzy PPG i PPGG, ponieważ duża, otwarta przestrzeń umożliwia start na każdy kierunek.

Sarni Stok – osiedle mieszkaniowe w Bielsku-Białej, w dzielnicy Stare Bielsko, na wschodnich zboczach wzgórza Trzy Lipki.

Sarni Stok – trzecie co do wielkości centrum handlowe w Bielsku-Białej, położone przy ul. Sarni Stok, w pobliżu ul. Warszawskiej – drogi wylotowej w kierunku Katowic i Cieszyna oraz osiedla mieszkaniowego o tej samej nazwie. Sarni Stok otwarto 21 listopada 2001 r. Był on pierwszym centrum handlowym w mieście. Obecnie powierzchnia galerii wynosi ok. 35 000 m², z czego większa część zajęta jest przez największych najemców: hipermarket Carrefour, MediaMarkt, Jula, TK MAxx, Deichmann, Empik, New Yorker, Reserved. Resztę zajmuje pasaż handlowy ze sklepami z odzieżą męską, damską i dziecięcą, punktami usługowymi oraz gastronomicznymi. W Sarnim Stoku znajdują się również: mBank oraz Info Sarni Stok, gdzie można nabyć karty podarunkowe czy zasięgnąć informacji o sklepie. Przed centrum znajduje się dwupoziomowy parking (częściowo strzeżony) mieszczący 1350 samochodów. W Sarnim Stoku organizowane są również różnorodne imprezy, akcje promocyjne i charytatywne itp. Według danych właściciela, co roku Sarni Stok odwiedza ok. 3,5 mln klientów. Właścicielem Sarniego Stoku od roku 2015 jest Union Investment Institutional Property GMBH (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością), natomiast zarządcą nieruchomości – firma Multi.

Bielsko-Biała Górne – przystanek osobowy w Bielsku-Białej, w województwie śląskim, w Polsce. Znajduje się na wysokości 314 m n.p.m.

Osiedle Mieszka I – osiedle mieszkaniowe w Bielsku-Białej położone w północnej części Górnego Przedmieścia w obrębie ulic Bolesława Krzywoustego, Mieszka I, Piastowskiej i Wita Stwosza. Wybudowane zostało w latach 1957–1961 jako czwarty powojenny zespół mieszkaniowy w mieście – Zakładowe Osiedle Robotnicze nr 4 (ZOR IV). Do 1990 nosiło imię Aleksandra Zawadzkiego. Zabudowę blokową osiedla uzupełniają domy jednorodzinne, w tym niektóre przy ulicy Wita Stwosza i zachodnim odcinku ulicy Mieszka I wzniesione już przed II wojną światową, a także: szkoła tysiąclecia – pierwotnie Szkoła Podstawowa nr 16, później Gimnazjum nr 16, obecnie oddział Szkoły Podstawowej nr 3 gmach starostwa powiatowego powiatu bielskiego i delegatury Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego – pierwotnie siedziba władz województwa bielskiego budynek urzędowy przy ulicy Piastowskiej 44, który mieści (stan 2022) delegaturę Kuratorium Oświaty, oddział Urzędu Statystycznego, Polubowny Sąd Konsumencki i filię Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Obsługę komunikacyjną zapewnia ulica Piastowska i przystanek Piastowska Starostwo Powiatowe obsługiwany przez siedemnaście linii MZK Bielsko-Biała (stan 2022), a także autobusy Komunikacji Beskidzkiej oraz prywatnych przewoźników w kierunku Jaworza, Jasienicy, Strumienia i Cieszyna. W pobliżu osiedla znajduje się przystanek kolejowy Bielsko-Biała Górne na trasie Bielsko-Biała – Cieszyn, od 2009 niewykorzystywany w ruchu pasażerskim. Od 2002 istnieje jednostka pomocnicza gminy o nazwie Osiedle Mieszka I obejmująca właściwe osiedle oraz przyległe tereny. Jej granice wyznaczają: na północy – ulica Sierpniowa i Pod Grodziskiem na wschodzie – ulica Listopadowa na południu – ulica Piastowska na zachodzie – linia biegnąca pomiędzy parcelami przynależnymi do ulicy Mieszka I i Spokojnej a przynależnymi do ulicy Żółkiewskiego W tym drugim znaczeniu do osiedla wliczają się więc dodatkowo kwartały zabudowy jednorodzinnej w rejonie ulicy Karłowicza, Spokojnej i Tarninowej, zespół bloków deweloperskich Zielony Zakątek przy ulicy Asnyka i siedziba Regionu Podbeskidzie NSZZ „Solidarność” (Asnyka 19).

Bielsko-Biała Zachód – przystanek osobowy w Bielsku-Białej, w województwie śląskim, w Polsce. Znajduje się na wysokości 309 m n.p.m..

Bielsko-Biała Północ – przystanek kolejowy w Bielsku-Białej, w województwie śląskim, w Polsce.

Nowy Cmentarz Ewangelicki w Bielsku-Białej – czynny cmentarz ewangelicki znajdujący się w Bielsku-Białej, przy ul. Listopadowej 92 na północnych obrzeżach śródmieścia.

V Liceum Ogólnokształcące w Bielsku-Białej – publiczna szkoła ponadpodstawowa, znajdująca się w Bielsku-Białej, przy ul. Józefa Lompy 10. Od wielu lat najlepsze liceum w województwie śląskim i jedno z najlepszych w kraju według rankingu Perspektywy. Posiada złotą tarczę jakości szkoły. Potocznie nazywana „Piątką”.

Grodzisko w Starym Bielsku – średniowieczne grodzisko położone w Starym Bielsku, dzielnicy Bielska-Białej. Jest pozostałością pierścieniowej osady produkcyjnej o charakterze obronnym, istniejącej od XII wieku do roku 1400 i stanowi najstarszy zabytek miasta. Grodzisko usytuowane jest na pochyłości wzgórza opadającego łagodnie ku północy. Jego kształt zbliżony jest do elipsy o wymiarach 205 m na osi północ-południe i 215 m na osi wschód-zachód. Jego powierzchnia wynosi ok. 3,2 ha. Osada powstała w końcu XII w. i była silnie ufortyfikowana – otaczały ją podwójne wały drewniano-ziemne rozdzielone fosą o szerokości 10 m i głębokości do 12 m oraz szerokie palisady. Podczas badań archeologicznych przeprowadzonych w latach 30. i 70. XX w. odkryto chaty mieszkalne, zabudowania gospodarcze, majdan, fragmenty bruku kamiennego, studnie i dymarki. Znaleziska te wskazują, że osadę zamieszkiwali rolnicy i rzemieślnicy – hutnicy rudy darniowej, kowale, cieśle i prządki. Osada położona była przy trakcie handlowym z Krakowa na Morawy (szlak solny) i mogła pełnić rolę warowni – refugium dla okolicznej ludności. W 1400 roku grodzisko zostało doszczętnie zniszczone przez pożar. Nie wiadomo do dzisiaj, jak należy łączyć tę osadę ze Starym Bielskiem i miastem Bielskiem. W okresie wojny trzydziestoletniej, w latach 1618–1648 przez Bielsko maszerowały różne oddziały wojska, a wśród nich Szwedzi, którzy byli tu co najmniej trzy razy (1642, 1645, 1646). Prawdopodobnie średniowieczne grodzisko w Starym Bielsku wykorzystali jako miejsce obozowiska, skoro miejscowa ludność nazwała je wałem szwedzkim (niem. Schweden Schanze). Do dziś ulica otaczająca grodzisko od północy nosi nazwę Wał Szwedzki. W XVI w. założono Dolny folwark starobielski, obejmujący częściowo również grodzisko. W jego południowo-zachodniej części powstały zabudowania, zaadaptowane później na potrzeby parafii ewangelickiej, która w latach 1818–1827 wybudowała w ich sąsiedztwie ewangelicki kościół Jana Chrzciciela. W tym samym okresie obwałowania dawnej osady zostały już w dużej mierze zniwelowane i zadrzewione. Grodziskiem zaczęto interesować się w latach 30. XX wieku, kiedy przeprowadzono pierwsze badania archeologiczne. Kolejne zostały przeprowadzone w latach 70.

Kościół Jana Chrzciciela w Bielsku-Białej – zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski w Bielsku-Białej, znajdujący się w dzielnicy Stare Bielsko, przy ul. Jana III Sobieskiego. Jest kościołem parafialnym (parafia Jana Chrzciciela) i należy do diecezji cieszyńskiej. Kościół ufundowała powstała w 1814 parafia ewangelicka w Starym Bielsku. Kamień węgielny poświęcił 12 maja 1818 ks. superintendent Johann Georg Schmitz. Świątynia została zbudowana w latach 1818-1827, w południowo-zachodniej części XI-wiecznego grodziska w Starym Bielsku, przez mistrza budowlanego Jerzego Biowskiego z Bielska w stylu klasycystycznym. W 1848 r. pozwolono ewangelikom budować wieże kościelne, dzięki czemu przystąpiono do przebudowy kościoła – podwyższono świątynię o jedno piętro i dobudowano wieżę nakrytą baniastym hełmem, którą poświęcono w 1852 r. Kościół jest budowlą trójnawową, z licznymi oknami na trzech kondygnacjach. Nawy boczne wypełnione są na trzech piętrach przez drewniane empory (trzecie są ślepe), typowe dla świątyń protestanckich. Klasycystyczne wyposażenie pochodzi w dużej mierze z 1827 r. W jego skład wchodzą: niski ołtarz kamienny z czterema marmurowymi kolumnami i rzeźbami czterech Ewangelistów, z nadbudowaną drewnianą amboną u góry i rzeźbą Chrystusa na baldachimie późnobarokowa chrzcielnica organy cztery kryształowe żyrandole fundacji cechów rzemieślniczych