Kościół Jana Chrzciciela w Bielsku-Białej

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Starym Bielsku – parafia luterańska w Bielsku-Białej, w dzielnicy Stare Bielsko, należąca do diecezji cieszyńskiej. Mieści się przy ulicy Pod Grodziskiem. W 2018 liczyła około 1200 wiernych.

Grodzisko w Starym Bielsku – średniowieczne grodzisko położone w Starym Bielsku, dzielnicy Bielska-Białej. Jest pozostałością pierścieniowej osady produkcyjnej o charakterze obronnym, istniejącej od XII wieku do roku 1400 i stanowi najstarszy zabytek miasta. Grodzisko usytuowane jest na pochyłości wzgórza opadającego łagodnie ku północy. Jego kształt zbliżony jest do elipsy o wymiarach 205 m na osi północ-południe i 215 m na osi wschód-zachód. Jego powierzchnia wynosi ok. 3,2 ha. Osada powstała w końcu XII w. i była silnie ufortyfikowana – otaczały ją podwójne wały drewniano-ziemne rozdzielone fosą o szerokości 10 m i głębokości do 12 m oraz szerokie palisady. Podczas badań archeologicznych przeprowadzonych w latach 30. i 70. XX w. odkryto chaty mieszkalne, zabudowania gospodarcze, majdan, fragmenty bruku kamiennego, studnie i dymarki. Znaleziska te wskazują, że osadę zamieszkiwali rolnicy i rzemieślnicy – hutnicy rudy darniowej, kowale, cieśle i prządki. Osada położona była przy trakcie handlowym z Krakowa na Morawy (szlak solny) i mogła pełnić rolę warowni – refugium dla okolicznej ludności. W 1400 roku grodzisko zostało doszczętnie zniszczone przez pożar. Nie wiadomo do dzisiaj, jak należy łączyć tę osadę ze Starym Bielskiem i miastem Bielskiem. W okresie wojny trzydziestoletniej, w latach 1618–1648 przez Bielsko maszerowały różne oddziały wojska, a wśród nich Szwedzi, którzy byli tu co najmniej trzy razy (1642, 1645, 1646). Prawdopodobnie średniowieczne grodzisko w Starym Bielsku wykorzystali jako miejsce obozowiska, skoro miejscowa ludność nazwała je wałem szwedzkim (niem. Schweden Schanze). Do dziś ulica otaczająca grodzisko od północy nosi nazwę Wał Szwedzki. W XVI w. założono Dolny folwark starobielski, obejmujący częściowo również grodzisko. W jego południowo-zachodniej części powstały zabudowania, zaadaptowane później na potrzeby parafii ewangelickiej, która w latach 1818–1827 wybudowała w ich sąsiedztwie ewangelicki kościół Jana Chrzciciela. W tym samym okresie obwałowania dawnej osady zostały już w dużej mierze zniwelowane i zadrzewione. Grodziskiem zaczęto interesować się w latach 30. XX wieku, kiedy przeprowadzono pierwsze badania archeologiczne. Kolejne zostały przeprowadzone w latach 70.

Bielsko-Biała Górne – przystanek osobowy w Bielsku-Białej, w województwie śląskim, w Polsce. Znajduje się na wysokości 314 m n.p.m.

Cmentarz żydowski w Bielsku-Białej – czynny cmentarz żydowski znajdujący się w Bielsku-Białej, w dzielnicy Aleksandrowice, przy ul. Cieszyńskiej 92. Powstał w 1849 r. W latach 1868–1931 nadzór nad nim pełniło Bractwo Pogrzebowe „Chewra Kadisza”. Potem do 1963 r. była własnością kolejno: Gminy Wyznaniowej Żydowskiej i Kongregacji Wyznania Mojżeszowego. Następnie przeszedł do 1972 r. na własność Skarbu Państwa, po czym stał się cmentarzem komunalnym, którym zarządzało miasto. Od 1997 r. jest własnością Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej. W czasie II wojny światowej uległ poważnym zniszczeniom – skradziono bądź zniszczono ponad połowę nagrobków. W latach 60. XX wieku przeniesiono na niego część grobów ze zlikwidowanego cmentarza przy ul. Wyzwolenia. Od 1983 r. nekropolia ma status zabytku. W latach 80. i 90. XX wieku przeprowadzono liczne prace remontowe i porządkowe. Powierzchnia kirkutu wynosi 23 900 m² (2,39 ha). Obszar ten podzielony jest na siedem sektorów, które z kolei dzielą się na rzędy. Znajduje się tu ok. 1,2 tys. nagrobków, przy czym liczba wszystkich miejsc pochówku szacowana jest na 3 tysiące. W południowej części cmentarza znajduje się dom przedpogrzebowy zbudowany w 1885 r. w stylu neoromańsko-mauretańskim według projektu Karola Korna w miejscu starszego, powstałego w roku 1867. Najcenniejszym elementem jego wyposażenia są polichromie stropowe, wpisane do rejestru zabytków odrębnie. Położony blisko centrum miasta cmentarz stanowi również enklawę dzikiej przyrody. Najcenniejszym elementem flory jest bluszcz pospolity z licznymi odmianami kwitnącymi. Na cmentarzu wciąż odbywają się pochówki.

Parafia pw. Świętego Stanisława Biskupa i Męczennika w Bielsku-Białej – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Bielsku-Białej. Należy do Dekanatu Bielsko-Biała II – Stare Bielsko diecezji bielsko-żywieckiej w Starym Bielsku. Erygowana w XIV wieku, później stała się filią parafii w Bielsku, reerygowana w 1953. Jest prowadzona przez księży diecezjalnych.

Kościół św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Bielsku-Białej – zabytkowy kościół katolicki w Bielsku-Białej, znajdujący się w dzielnicy Stare Bielsko, przy ul. św. Stanisława. Jest kościołem parafialnym (parafia św. Stanisława) i należy do diecezji bielsko-żywieckiej (Dekanat Bielsko-Biała II – Stare Bielsko). Został zbudowany w stylu gotyckim ok. roku 1380 (prawdopodobnie na miejscu jeszcze starszego) i jest najstarszą budowlą sakralną w mieście.

Hulanka – węzeł komunikacyjny w Bielsku-Białej, w dzielnicy Aleksandrowice. Obecnie składa się on z pięciowlotowego ronda oraz przebiegającego pod nim tunelu śródmiejskiej obwodnicy zachodniej o długości 240 metrów. Budowę ronda rozpoczęto w 2003, a oddano do użytku w 2005. Średnica wynosi 80 m. Koszt inwestycji wraz z tunelem to 45.479.035 zł. Nazwę swą węzeł drogowy zawdzięcza rejonowi Aleksandrowic, potocznie zwanemu „Hulanka”. Koło dzisiejszego łącznika ulic Piastowskiej i Cieszyńskiej znajdowała się w latach 1951-1970 pętla tramwajowa linii nr 2.

Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Bielsko-Bialskiego – jeden z pięciu wydziałów Uniwersytetu Bielsko-Bialskiego.

Zbór Kościoła Chrześcijan Dnia Sobotniego w Bielsku-Białej – zbór z siedzibą przy ul. Cieszyńskiej 96. Pastorem zboru jest Marek Hoffman. Zbór liczy ok. 20 osób.

Stare Bielsko (niem. Alt-Bielitz, czes. Staré Bílsko) – dzielnica zwyczajowa Bielska-Białej położona w północno-zachodniej części miasta, dawna wieś założona w XIII wieku i przyłączona w 1977. Dominuje w niej zabudowa jednorodzinna, północne i zachodnie peryferia mają charakter przemysłowy. Do Starego Bielska zalicza się m.in. wzgórze Trzy Lipki i osiedle Sarni Stok, a także znajdują się tu jedne z najstarszych zabytków miasta: grodzisko średniowieczne i gotycki kościół świętego Stanisława. Osiedle samorządowe Stare Bielsko w dużej mierze pokrywa się z granicami historyczno-zwyczajowymi dzielnicy.

Osiedle Mieszka I – osiedle mieszkaniowe w Bielsku-Białej położone w północnej części Górnego Przedmieścia w obrębie ulic Bolesława Krzywoustego, Mieszka I, Piastowskiej i Wita Stwosza. Wybudowane zostało w latach 1957–1961 jako czwarty powojenny zespół mieszkaniowy w mieście – Zakładowe Osiedle Robotnicze nr 4 (ZOR IV). Do 1990 nosiło imię Aleksandra Zawadzkiego. Zabudowę blokową osiedla uzupełniają domy jednorodzinne, w tym niektóre przy ulicy Wita Stwosza i zachodnim odcinku ulicy Mieszka I wzniesione już przed II wojną światową, a także: szkoła tysiąclecia – pierwotnie Szkoła Podstawowa nr 16, później Gimnazjum nr 16, obecnie oddział Szkoły Podstawowej nr 3 gmach starostwa powiatowego powiatu bielskiego i delegatury Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego – pierwotnie siedziba władz województwa bielskiego budynek urzędowy przy ulicy Piastowskiej 44, który mieści (stan 2022) delegaturę Kuratorium Oświaty, oddział Urzędu Statystycznego, Polubowny Sąd Konsumencki i filię Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Obsługę komunikacyjną zapewnia ulica Piastowska i przystanek Piastowska Starostwo Powiatowe obsługiwany przez siedemnaście linii MZK Bielsko-Biała (stan 2022), a także autobusy Komunikacji Beskidzkiej oraz prywatnych przewoźników w kierunku Jaworza, Jasienicy, Strumienia i Cieszyna. W pobliżu osiedla znajduje się przystanek kolejowy Bielsko-Biała Górne na trasie Bielsko-Biała – Cieszyn, od 2009 niewykorzystywany w ruchu pasażerskim. Od 2002 istnieje jednostka pomocnicza gminy o nazwie Osiedle Mieszka I obejmująca właściwe osiedle oraz przyległe tereny. Jej granice wyznaczają: na północy – ulica Sierpniowa i Pod Grodziskiem na wschodzie – ulica Listopadowa na południu – ulica Piastowska na zachodzie – linia biegnąca pomiędzy parcelami przynależnymi do ulicy Mieszka I i Spokojnej a przynależnymi do ulicy Żółkiewskiego W tym drugim znaczeniu do osiedla wliczają się więc dodatkowo kwartały zabudowy jednorodzinnej w rejonie ulicy Karłowicza, Spokojnej i Tarninowej, zespół bloków deweloperskich Zielony Zakątek przy ulicy Asnyka i siedziba Regionu Podbeskidzie NSZZ „Solidarność” (Asnyka 19).

Osiedle Kopernika – osiedle mieszkaniowe położone w Bielsku-Białej w dzielnicy Aleksandrowice. Zostało wybudowane w latach 1964–1969 jako Zakładowe Osiedle Robotnicze nr 7 (ZOR VII) według projektu Andrzeja Czyżewskiego. Właściwe osiedle składa się z jedenastu 11-kondygnacyjnych oraz czternastu 5-kondygnacyjnych bloków z wielkiej płyty w rejonie ulicy Jesionowej, Wiśniowej i Spółdzielców wraz z zapleczem handlowo-usługowym. Jednostka pomocnicza gminy o nazwie Osiedle Kopernika obejmuje znacznie szerszy obszar ograniczony Potokiem Starobielskim na północy, aleją Andersa na wschodzie, ulicą Cieszyńską na południu i naturalną doliną na zachód od ulicy Wodnej na zachodzie, który w dużej mierze wypełnia zabudowa jednorodzinna. W 2017 liczyła ona 4712 mieszkańców. W obrębie osiedla w rozumieniu szerszym znajduje się Ośrodek Sportowo-Rekreacyjny Victoria (ul. Bratków 16), integracyjna Szkoła Podstawowa nr 6 (ul. Brodzińskiego 3), Szkoła Podstawowa nr 17 (ul. Bratków 6) i Żłobek Miejski (ul. Brodzińskiego 22). Blok przy ulicy Spółdzielców 11 został zaadaptowany na dom studencki Uniwersytetu Bielsko-Bialskiego. Główny ciąg komunikacyjny osiedla stanowią ulice Jesionowa i Spółdzielców, od południa okala je wylotowa ulica Cieszyńska. Pobliski przystanek Cieszyńska Hulanka obsługuje (stan 2022) trzynaście linii MZK Bielsko-Biała, a także autobusy Komunikacji Beskidzkiej i prywatnych przewoźników w kierunku Jaworza, Jasienicy, Cieszyna i Strumienia. W głąb osiedla wjeżdża sześć linii MZK (2, 4, 15, 21, 34 i nocna N1).