Krzyki (osiedle)

Parafia Trójcy Świętej we Wrocławiu znajduje się w dekanacie Wrocław Krzyki w archidiecezji wrocławskiej. Pierwszym proboszczem, a zarazem budowniczym tego kościoła był ks. prałat Jan Czapliński. Obecnie jest to ks. Andrzej Szyc RM, ustanowiony w 2002. Obsługiwana przez kapłanów archidiecezjalnych. Erygowana w 1960. Mieści się przy ulicy Krzyckiej 42.

Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych (NKJO) we Wrocławiu (Foreign Language Teacher Training College Wrocław, Collège universitaire de formation des maîtres de langues étrangères de Wrocław, Fremdsprachenkolleg für Lehrerausbildung Wrocław) – nieistniejąca publiczna szkoła wyższa we Wrocławiu, której założycielem był samorząd województwa dolnośląskiego. Opiekę naukową i dydaktyczną nad założoną w 1990 roku uczelnią sprawował Uniwersytet Wrocławski. Uczelnia została zlikwidowana 30 września 2015 roku na podstawie uchwały Sejmiku Województwa Dolnośląskiego nr XXXIII/405/a w sprawie zamiaru likwidacji Kolegium, wynikającej z przyjęcia ustawy z dnia 5 listopada 2009 roku o zmianie ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, która zniosła kolegia.

Villa Colonia – dom willowy w stylu landhausu we Wrocławiu na Krzykach przy ul. Rapackiego 14 (dawniej Kaiser Wilhelm Strasse), w którym podpisano kapitulację Festung Breslau. Pochodzenie nazwy willi nie jest znane – we wrocławskich legendach powtarzano, że pochodzi od wody kolońskiej. Najprawdopodobniej nazwa rezydencji wzięła się od jej specyficznej lokalizacji i oznacza "sadybę skrajną, najdalej wysuniętą, peryferyjną enklawę objęta granicą wpływów, zagospodarowania, czyli „kolonizacji”. Budynek wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków pod numerem 7272. Od 22 maja 2023 r. budynek widnieje w rejestrze zabytków nieruchomych województwa dolnośląskiego.

Cmentarz na Krzykach – nieczynny cmentarz znajdujący się przy ulicy Krzyckiej we Wrocławiu. Pierwsze próby utworzenia gminnego cmentarza ewangelickiego, dla mieszkańców podwrocławskich wsi Krzyki i Partynice, miały miejsce w roku 1878. W dniu 11 marca tegoż roku mieszkańcy wsi wykupili ziemie od prywatnych właścicieli i zwrócili się z prośbą o wytyczenie cmentarza w pobliżu drogi w miejscu której dziś biegnie ulica Krzycka. Inicjatywa mieszkańców spotkała się z odmową Śląskiego Konsystorza Ewangelickiego, który nakazał mieszkańcom tych wsi kontynuowanie pochówków na cmentarzach we Wrocławiu zarządzanych przez parafię Zbawiciela do której należeli. Ponowne próby otwarcia cmentarza miały miejsce po wybudowaniu nowego kościoła św. Jana i utworzeniu nowej parafii obejmującej obie wsie. Prośba wystosowana w roku 1915 do Śląskiego Konsystorza Ewangelickiego tym razem spotkała się z pozytywną reakcją. Nekropolię poświęcono 16 listopada 1915 roku, a od stycznia roku 1916 cmentarz był czynny pod nazwą Cmentarz św. Jana (niem. Friedhof St. Johannes), używano także podwójnej nazwy związanej z dawną przynależnością do parafii Zbawiciela – Cmentarz Zbawiciela – Cmentarz św. Jana (niem. Friedhof St. Salvator – Friedhof St. Johannes). Do roku 1945 cmentarz służył ewangelikom, po roku 1945 na cmentarzu chowani byli również katolicy. Ze względu na niewielka powierzchnię – około 0,5 ha, pola grzebalne zostały praktycznie zapełnione w latach pięćdziesiątych XX wieku. Obecnie cmentarz jest nieczynny i mocno zaniedbany. Wśród nagrobków znajduje się kilka sprzed roku 1945 z inskrypcjami w języku niemieckim, które przetrwały masową likwidację niemieckich cmentarzy we Wrocławiu, w latach sześćdziesiątych XX wieku. Również zaorano na połowie cmentarza nagrobki polskie.

Mała Sobótka (niem. Kinderzobten) – sztucznie utworzone wzniesienie na osiedlu Grabiszynek we Wrocławiu o wysokości bezwzględnej 136 m n.p.m. Przez mieszkańców miasta zwana jest także często „Górką Skarbowców” ze względu na przebiegającą obok ulicę o tej nazwie. Mała Sobótka powstała pod koniec XIX wieku z nadwyżek gruntu przeznaczonego do budowy nasypu kolejowej obwodnicy towarowej. Inicjatorem utworzenia sztucznego wzgórza było Breslauer Verschönerungsverein („Wrocławskie Towarzystwo Upiększania”). Od początku istnienia pełni funkcje rekreacyjne, latem jest miejscem zabaw i spacerów, zimą jako górka saneczkowa, dawniej także stok narciarski. Początkowo Mała Sobótka była punktem widokowym, gdzie można było oglądać pełną panoramę Sudetów. Jednak w wyniku zabudowy pobliskich osiedli oraz przysłonięcia widoku przez rosnące drzewa górka straciła swoje walory widokowe. Na szczycie wzgórza stał drewniany pawilon, który, zniszczony w latach późniejszych, nie został nigdy odbudowany. Obok północnego stoku Małej Sobótki strumień Grabiszynka zaczyna swój naziemny bieg (wcześniej poprzez kanały podziemne strumień ten ma połączenie ze stawem w Parku Południowym). Założenia parkowe obszaru „Górka Skarbowców”, obejmującego górkę Skarbowców i obszar zieleni wokół (pas zieleni ciągnący się aż do Parku Grabiszyńskiego), zostały uznane jako wymagające ochrony i wpisane do rejestru zabytków 12 września 2005 pod nr. 570/A/05.

Promenada Krzycka (niem. Hugo Richter Weg) – pas zieleni miejskiej o długości ok. 7,5 km położony wzdłuż nasypu kolejowego Towarowej Obwodnicy Wrocławia we Wrocławiu, stanowiący obszar miejskiej przestrzeni zielonej zlokalizowany w obrębie dawnych dzielnic Krzyki i Fabryczna. Oryginalna promenada powstała jako szlak rekreacyjny wzdłuż nasypu torów kolejowych Towarowej Obwodnicy Wrocławia, według pomysłu dyrektora Ogrodów Miejskich Wrocławia Hugo Richtera przy współpracy z Towarzystwem Upiększania Miasta. Ścieżka spacerowa zaczęła być urządzana w 1893 r. na odcinku od ul. Grabiszyńskiej do ul. Borowskiej jako uzupełnienie systemu zielonego pierścienia terenów zieleni Wrocławia. Pierwszy odcinek promenady zorganizowano pomiędzy ul. Krzycką i ul. Racławicką, co umożliwiło połączenie Parku Południowego z terenami zielonymi w okolicy Małej Sobótki. Z czasem zbudowano trakty piesze, tworząc ciąg dróg alejowych obsadzanych drzewami (m.in. dęby szypułkowe, klony pospolite, topole białe, lipy drobnolistne, kasztanowce, dęby czerwone), urządzono przyległe tereny zielone i rekreacyjne. Urządzanie promenady trwało blisko 50 lat. Na odcinku od ul. Grabiszyńskiej do al. Racławickiej trakt prowadził po wewnętrznej stronie nasypu kolejowego, a tam przechodził pod wiaduktem na zewnętrzną stronę nasypu. Trasa miała od 1 do 3 metrów szerokości w zależności od odcinka, miejscami była to droga gruntowa. Oprócz zasadniczej funkcji, zieleń pełniła także rolę militarną, maskując nasyp kolejowy, który oprócz funkcji transportowej stanowił także pas umocnień. Celem projektu było wykorzystanie trójkątnych skrawków działek oraz ziemnych nasypów pozostałych po budowie linii kolejowej. W wyniku tej inwestycji zostały one przekształcone w trasę spacerową o długości ok. 5 km z punktami widokowymi m.in. Wzgórzem Gajowickim, Wzgórzem Bendera, Skórnikiem i Małą Sobótką. Docelowo sieć terenów zielonych wzdłuż linii kolejowych miała połączyć Popowice i Brochów. Po II wojnie światowej trakt uległ jednak zapomnieniu i stopniowej degradacji, a nowa administracja skupiała się na utrzymaniu jedynie łączonych przez niego terenów zielonych. Ponadto dokonano przekształcenia otaczających ją terenów, i na miejscu zrujnowanej zabudowy stawiano bloki wielorodzinne, a osiedla-ogrody dogęszczono. W XXI r. dzięki projektowi miejskiego budżetu obywatelskiego rozpoczęła się jego rewitalizacja, mająca na celu stworzenie w południowym Wrocławiu spójnego systemu zieleni o długości ok. 7,5 km, z wykorzystaniem Promenady jako łącznika pomiędzy istniejącymi parkami Grabiszyńskim i Południowym oraz nowymi parkami w stronę osiedla Tarnogaj. Poszczególne fragmenty Promenady zaprojektowano z przeznaczeniem dla pieszych, rowerzystów oraz rolkarzy. W kolejnych edycjach Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego projekty związane z Promenadą Krzycką i jej rozszerzeniem należały do faworytów w głosowaniach mieszkańców.

Kościół św. Trójcy – świątynia katolicka, która znajdowała się we Wrocławiu, na Krzykach przy moście przez Ślęzę. Zbudowana w latach 1937–1938. Zniszczona w czasie II wojny światowej.

Most Racławicki – most łączący wrocławskie osiedla Oporów i Krzyki-Partynice poprzez Aleję Piastów na lewym brzegu rzeki (osiedle Oporów) i Ulicę Racławicką na prawym brzegu rzeki (osiedle Krzyki-Partynice). Most stanowi przeprawę przez rzekę Ślęza. Nazwę temu mostowi nadano uchwałą Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 23 marca 2017 r. numer XXXVII/808/17 .

Most Kleciński – most przez Ślęzę wybudowany we Wrocławiu na miejscu poprzedniego, rozebranego w latach 60. XX wieku. Pierwszy most w tym miejscu istniał już w okresie średniowiecza i stanowił główną przeprawę, przez którą wiodła droga do Świdnicy. W 1906 drewniany obiekt inżynieryjny zastąpiono jednoprzęsłowym mostem stalowym o dźwigarach kratowych z górnym pasem parabolicznym. W 1936 zmodernizowano układ drogowy we Wrocławiu wytyczając główną szosę świdnicką ulicą Karkonoską i mostem Partynickim, na skutek czego przeprawa straciła na znaczeniu, tracąc swoją funkcję tranzytową. Jako jedyny most na Ślęzy przetrwał walki podczas oblężenia Festung Breslau w 1945. W 1951 włączono Klecinę do Wrocławia. Pojawiły się wtedy plany przedłużenia do osiedla linii tramwajowej. W 1962 opracowano projekt budowy nowego mostu, uznając za zbyt kosztowne dostosowanie już istniejącej przeprawy dla ruchu drogowo-tramwajowego, więc rozebrano most. Stosując nowatorską technikę, zbudowano do 1967 nowy most z przęsłem z prefabrykatów kablobetonowych z współpracującą płyta pomostu wylewaną na mokro. Ostatecznie zrezygnowano z poprowadzenia mostem linii tramwajowej, która ma swoją pętle przed nim.

Park Kleciński we Wrocławiu – park położony w południowej części Wrocławia, na osiedlu Krzyki-Partynice. Obecna nazwa parku obowiązuje na podstawie § 1 pkt 10 uchwały nr LXXI/454/93 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 9 października 1993 roku w sprawie nazw parków i terenów leśnych istniejących we Wrocławiu. Powierzchnia parku wynosi 9 ha. Znajduje się tu między innymi amfiteatr i plac zabaw dla dzieci, boisko do piłki nożnej oraz psi plac zabaw. Park położony jest pomiędzy ulicami: Karkonoską, Partynicką, Skrajną i Przyjaźni. Południowo-zachodnią granicę Parku Klecińskiego stanowi rzeka Ślęza. Na północno-zachodnim krańcu parku znajduje się Most Kleciński, a na południowo-zachodnim – Most Partynicki.

Budynek Polskiego Radia Wrocław – budynek rozgłośni radiowej Polskie Radio Wrocław SA, dawniej rozgłośnia Schlesische Funkstunde AG., znajdujący się przy alei Karkonoskiej 10 we Wrocławiu. Budynek został wzniesiony w 1925 roku przez firmę Telefunken dla prywatnej spółki akcyjnej Slesische Funkstunde założonej w kwietniu 1924 roku. Firma zarządzała jednym z dziewięciu okręgów radiowych, w centrum którego znajdował się Breslau. Pierwotnie spółka zajmowała pomieszczenia w gmachu Wyższego Urzędu Górniczego przy Hindenburgplatz (obecnie Powstańców Śląskich 20). Po wybudowaniu budynku radia i przeniesieniu się do niego rozgłośnia Slesische Funkstunde AG była pierwszą w Niemczech rozgłośnią posiadającą samodzielną siedzibę oraz największe i najnowocześniejsze studio.

Cmentarz Oficerów Radzieckich we Wrocławiu – wojenna nekropolia oficerów radzieckich poległych lub zmarłych w wyniku ran i chorób odniesionych w czasie oblężenia Wrocławia w roku 1945. Pochowano tu 763 radzieckich oficerów, w tym 69 nieznanych z imienia i nazwiska, pochodzących głównie z 6. Armii I Frontu Ukraińskiego pod dowództwem gen. Władimira Głuzdowskiego. Wśród pochowanych znajdują się także dwaj niemieccy antyfaszyści: Horst Viedt i Josef Wagner, którzy zginęli podczas akcji dywersyjnej 6 maja 1945. Cmentarz bywa często nazywany „cmentarzem żołnierzy radzieckich”. Jest to błąd, gdyż żołnierze (nie oficerowie), polegli w tym samym okresie, pochowani są w innym miejscu Wrocławia (Cmentarz Żołnierzy Radzieckich na Skowroniej Górze).