place

Pawiak

Artykuły z nieprawidłowymi numerami ISBNGestapo w okupowanej Polsce 1939–1945Hasła kanonu polskiej WikipediiHistoria Warszawy w czasie II wojny światowejMuranów
PawiakSzablon cytowania książki – brak numeru stronyWięzienia hitlerowskie w okupowanej Polsce
Więzienie Pawiak przed 1939
Więzienie Pawiak przed 1939

Pawiak – nieistniejące już więzienie przy ul. Dzielnej 24/26 w Warszawie, wzniesione w latach 1830–1835 według projektu Henryka Marconiego między ulicami Dzielną, Pawią i Więzienną. Kompleks więzienia składał się z oddziału męskiego oraz oddziału kobiecego, nazywanego Serbią. W latach 1939–1944 Pawiak był największym niemieckim więzieniem politycznym na terytorium okupowanej Polski. Według szacunków historyków od 2 października 1939 do 21 sierpnia 1944 przez Pawiak przeszło ok. 100 tys. osób, z czego ok. 37 tys. zostało zamordowanych, a ok. 60 tys. wywieziono w 95 transportach do obozów koncentracyjnych, innych miejsc odosobnienia lub do pracy przymusowej. Więzienie zostało zniszczone przez Niemców podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944. Nie zostało odbudowane, a w latach 50. przez jego teren przeprowadzono aleję Juliana Marchlewskiego (obecnie aleja Jana Pawła II).

Fragment artykułu z Wikipedii Pawiak (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Pawiak
Aleja Jana Pawła II, Warszawa Śródmieście

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Linki zewnętrzne Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: PawiakCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 52.246389 ° E 20.990556 °
placePokaż na mapie

Adres

Muzeum więzienia Pawiak

Aleja Jana Pawła II
01-024 Warszawa, Śródmieście
województwo mazowieckie, Polska
mapOtwórz w Mapach Google

linkWikiData (Q116366)
linkOpenStreetMap (116698622)

Więzienie Pawiak przed 1939
Więzienie Pawiak przed 1939
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Warschau (KL)
Warschau (KL)

Waffen-SS Konzentrationslager Warschau, Arbeitslager Warschau, potocznie „Gęsiówka” – niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny utworzony na rozkaz Reichsführera-SS Heinricha Himmlera na terenie byłego getta warszawskiego, funkcjonujący od lipca 1943 do sierpnia 1944. KL Warschau zajmował obszar pomiędzy ówczesnymi ulicami Gęsią, Zamenhofa, Okopową, Glinianą, Ostrowską i Wołyńską. Początkowo funkcjonował jako samodzielny obóz, później został przekształcony w filię obozu na Majdanku. Przeszło przezeń co najmniej 7250 więźniów. Byli to Żydzi z różnych krajów Europy, których zmuszano do pracy przy rozbiórce ruin getta oraz przy pozyskiwaniu i segregowaniu wszelkiego wartościowego mienia znajdującego się jeszcze na jego terenie. Obóz oraz przylegające do niego ruiny były także wykorzystywane przez Niemców jako miejsce egzekucji. Masowo rozstrzeliwano tam polskich więźniów politycznych, ofiary łapanek oraz Żydów ujętych „po aryjskiej stronie”. Liczba ofiar KL Warschau jest szacowana na ok. 20 tys., w tym ok. 10 tys. Polaków. Pod koniec lipca 1944 Niemcy przystąpili do ewakuacji obozu. Blisko 4 tys. więźniów pognano pieszo do Kutna, a tych, którzy przeżyli ów „marsz śmierci”, wywieziono do KL Dachau. 5 sierpnia 1944 obóz został zdobyty przez żołnierzy batalionu „Zośka”, którzy wyzwolili 348 przebywających w nim jeszcze Żydów. Zdaniem Marii Trzcińskiej KL Warschau miał o wiele większe rozmiary, niż przyjmuje to oficjalna historiografia, oraz stanowił obóz zagłady, w którym przy użyciu komór gazowych Niemcy masowo eksterminowali mieszkańców Warszawy. W obozie miało zginąć 200 tys. osób, w większości etnicznych Polaków. Teoria Trzcińskiej jest odrzucana przez Instytut Pamięci Narodowej oraz przez większość historyków.