Wielka Synagoga w Łodzi
Wielka Synagoga w Łodzi – łódzka synagoga zbudowana z funduszy łódzkich fabrykantów, m.in.: Izraela Poznańskiego, Joachima Silbersteina i Karola Scheiblera przy ulicy Spacerowej 2 (obecnie al. Tadeusza Kościuszki 2). Była największą i najpiękniejszą synagogą przedwojennej Łodzi. Projekt wykonał Adolf Wolff ze Stuttgartu, znany projektant i budowniczy obiektów sakralnych, między innymi: Matthäuskirche w Stuttgarcie (1876–1881) i Starej Synagogi w Stuttgarcie (1859–1861). Będąc architektem niemieckim nie mógł wówczas swobodnie wykonywać swojego zawodu w Polsce, dlatego przedkładane władzom plany sygnował architekt miejski Hilary Majewski. Synagoga była wyraźnie wyższa od otaczających ją budynków, a efekt potęgował cokół pod budynkiem. Ogrodzenie i zieleń wokół synagogi wyodrębniały ją z otoczenia. Na czele komitetu budowy świątyni (najpierw tymczasowego, a później właściwego) stanął Izrael K. Poznański, a sama budowa rozpoczęła się w maju 1881 roku. Kamień węgielny pod budowlę uroczyście wmurowano 5 czerwca tego samego roku. Budowę ostatecznie ukończono w 1887, a jej całkowity koszt wyniósł 225 tys. rubli. Uroczystego otwarcia dokonał gubernator piotrkowski Aleksandr Komarow. Świątynia uchodziła za postępową i była określana mianem reformowanej, a w jidysz była nazywana dajcze szil, co miało oznaczać niemiecki rytuał i w ten sposób nawiązywać do Żydów postępowych. Synagoga była przeznaczona dla żydowskiej burżuazji, zasymilowanej z polską kulturą. Wstęp do świątyni umożliwiały tylko specjalne przepustki, wydawane najbogatszym Żydom, przede wszystkim tym, którzy sponsorowali jej budowę. W okresie międzywojennym kazania były w języku polskim, a w narodowe święta polskie odbywały się uroczystości patriotyczne. Podpaloną przez Niemców z 10 na 11 listopada 1939 budowlę rozebrano w 1940. Po wojnie nie została odbudowana – na jej miejscu znajduje się parking z pamiątkowym kamieniem.
Fragment artykułu z Wikipedii Wielka Synagoga w Łodzi (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).Wielka Synagoga w Łodzi
Aleja Tadeusza Kościuszki, Łódź Łódź-Śródmieście
Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Pobliskie miejsca Pokaż na mapie
Współrzędne geograficzne (GPS)
| Szerokość geograficzna | Długość geograficzna |
|---|---|
| N 51.77 ° | E 19.454 ° |
Adres
Uniwersytet Medyczny w Łodzi Rektorat
Aleja Tadeusza Kościuszki 4
90-413 Łódź, Łódź-Śródmieście
województwo łódzkie, Polska
Otwórz w Mapach Google