place

Pałac Pareńskich w Krakowie

Dzielnica I Stare MiastoObiekty w Krakowie wpisane do gminnej ewidencji zabytkówPałace w Krakowie
Pareński Palace, 4 Wielopole street, Kraków, Poland
Pareński Palace, 4 Wielopole street, Kraków, Poland

Pałac Pareńskich – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy I przy ul. Wielopole 4, na Wesołej. Klasycystyczny, trzykondygnacyjny budynek powstał przed 1878 rokiem. Był własnością Elizy i Stanisława Pareńskich. W salonie państwa Pareńskich bywali członkowie krakowskiej cyganerii artystycznej Włodzimierz Tetmajer, Lucjan Rydel, Jacek Malczewski, Teodor Axentowicz, Boy, Stanisław Przybyszewski. Tutaj Stanisław Wyspiański czytał fragmenty swojego dramatu „Wesele” zanim trafił on na scenę. Obecnie budynek jest częścią kompleksu hotelu Holiday Inn.

Fragment artykułu z Wikipedii Pałac Pareńskich w Krakowie (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Pałac Pareńskich w Krakowie
Wielopole, Kraków Stare Miasto (Stare Miasto)

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Pałac Pareńskich w KrakowieCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 50.059306 ° E 19.94375 °
placePokaż na mapie

Adres

Bom Fogo

Wielopole
31-072 Kraków, Stare Miasto (Stare Miasto)
województwo małopolskie, Polska
mapOtwórz w Mapach Google

Pareński Palace, 4 Wielopole street, Kraków, Poland
Pareński Palace, 4 Wielopole street, Kraków, Poland
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Strażnica pożarnicza w Krakowie
Strażnica pożarnicza w Krakowie

Strażnica pożarnicza – wybudowana przy ulicy Westerplatte 19 (wówczas ul. Kolejowa) w latach 1877–1879 według projektu Macieja Moraczewskiego w stylu neogotyckim dla miejskiej zawodowej (w Krakowie od 1873 roku) straży pożarnej z inicjatywy Prezydenta Zyblikiewicza. O wielkim znaczeniu skutecznej obrony przeciwpożarowej świadczy fakt, iż budowa strażnicy uzyskała prymat w hierarchii ważności nad takimi inwestycjami, jak: Teatr im. Słowackiego, Collegium Novum czy wodociągi miejskie. W skład kompleksu budynków wchodziły: koszary oficerów i strażaków, pogotowie pożarnicze, garaże dla sikawek konnych i pojazdów strażackich, warsztaty, suszarnia węży, sala gimnastyczna i telegraf alarmowy. Wyposażenie jednostki uzupełniono o najnowszy wówczas sprzęt ratowniczy i pożarniczy: kilka sikawek 4-kołowych, 2-prądowych, kilka ręcznych drabin wysuwanych oraz drabinę mechaniczną. Cały kompleks zachował się do dzisiaj prawie w niezmienionym układzie, z przylegającym do ulicy budynkiem głównym z czerwonej cegły i z trzema symetrycznie rozmieszczonymi bramami. Została jedynie przebudowana jedna ze skrajnych bram, aby umożliwić wjazd współczesnym wozom bojowym, ponieważ budynek nadal jest wykorzystywany przez straż pożarną. Strażnica pożarnicza jest jednym z obiektów na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki. W holu wyeksponowano sikawkę na konnym wozie strażackim.

Poczta Główna w Krakowie
Poczta Główna w Krakowie

Poczta Główna – dawny budynek poczty w Krakowie znajdujący się na rogu ulicy Wielopole 2 i ulicy Westerplatte 20, na Wesołej. Gmach został zaprojektowany przez wiedeńskiego architekta Friedricha Setza. Po adaptacji projektu przez Józefa Sarego, został wzniesiony w latach 1887–1889 przez Karola Knausa i Tadeusza Stryjeńskiego. Powstał jako monumentalny dwupiętrowy budynek w stylu neorenesansu północnego, a jego ryzalit wieżowy zwieńczono okazałą kopułą. Od 1899 roku jest główną siedzibą poczty w Krakowie. W 1909 roku zainstalowano w nim pierwszą na terenie dzisiejszej Polski automatyczną centralę telefoniczną o pojemności 3600 numerów. Był to system Almona Strowgera, ulepszony przez inż. Dietla z Austrii i inż. Czyżykowskiego z Polski. Ze względu na rosnące potrzeby powierzchniowe urzędu, w latach 1930–1931 budynek gruntownie przebudowano według modernistycznego projektu Fryderyka Tadaniera. Zlikwidowano kopułę, dobudowano dwie kondygnacje oraz budynek paczkarni na zapleczu, a fasadę ozdobiono kryształkowymi elementami. Zmodernizowano także wnętrza i wyposażenie. W 1933 roku uruchomiono międzymiastową centralę telefoniczną. Kolejna przebudowa miała miejsce podczas okupacji niemieckiej, wtedy m.in. zastąpiono istniejący budynek paczkarni obszernym pawilonem. Polski Urząd Pocztowy wznowił działalność 22 stycznia 1945. W okresie powojennym budynek poczty wielokrotnie modernizowano i remontowano. 18 lutego 1991 r. budynek wpisano do rejestru zabytków. Nieprzerwanie od 1991 roku jest on siedzibą Poczty Polskiej i Telekomunikacji Polskiej. Gruntowna przebudowa miała miejsce w latach 1993–1996, wówczas ryzalit narożny ponownie zwieńczono kopułą, tym razem postmodernistyczną, zaprojektowaną przez Z. Jasaka i J. Różańskiego, stanowiącą akcent dopełniający bryłę budynku. Wtedy też zainstalowano urządzenie synchronizujące zegar, działające w systemie DCF77. W 2019 roku Orange sprzedało budynek czeskiej firmie Zeitgeist Asset Management. Po tzw. „rewitalizacji” ma w nim powstać hotel.