Kasyno Oficerskie w Krakowie

Dom Cechu Rzeźników i Masarzy (znany także jako Dom Na Kotłowem) – zabytkowa kamienica w Krakowie, znajdująca się przy ulicy Westerplatte 18 na Wesołej.

Baszta Kurdybaników – niezachowana baszta w obrębie murów miejskich Krakowa pomiędzy Bramą Na Gródku a Basztą Prochową III, niedaleko południowo-wschodniego skrzydła klasztoru sióstr Dominikanek. Zbudowana w 1613 roku na planie kwadratu, była podobna do większości krakowskich baszt. Miała kształt półokrągły i stożkowy dach. Wokół baszty znajdowało się 6 otworów strzelniczych. W związku z tym, że komitet z 1626 roku uznał basztę za udaną lecz zbyt niską, w XVIII wieku popadła w ruinę. Za basztę odpowiedzialny był cech kurdybaników, wytwarzający ciemną skórę np. na buty.

Planty – park miejski w Krakowie otaczający Stare Miasto. Został założony w latach 1822–1830, ma powierzchnię 21 ha i ok. 4 km długości.

Strażnica pożarnicza – wybudowana przy ulicy Westerplatte 19 (wówczas ul. Kolejowa) w latach 1877–1879 według projektu Macieja Moraczewskiego w stylu neogotyckim dla miejskiej zawodowej (w Krakowie od 1873 roku) straży pożarnej z inicjatywy Prezydenta Zyblikiewicza. O wielkim znaczeniu skutecznej obrony przeciwpożarowej świadczy fakt, iż budowa strażnicy uzyskała prymat w hierarchii ważności nad takimi inwestycjami, jak: Teatr im. Słowackiego, Collegium Novum czy wodociągi miejskie. W skład kompleksu budynków wchodziły: koszary oficerów i strażaków, pogotowie pożarnicze, garaże dla sikawek konnych i pojazdów strażackich, warsztaty, suszarnia węży, sala gimnastyczna i telegraf alarmowy. Wyposażenie jednostki uzupełniono o najnowszy wówczas sprzęt ratowniczy i pożarniczy: kilka sikawek 4-kołowych, 2-prądowych, kilka ręcznych drabin wysuwanych oraz drabinę mechaniczną. Cały kompleks zachował się do dzisiaj prawie w niezmienionym układzie, z przylegającym do ulicy budynkiem głównym z czerwonej cegły i z trzema symetrycznie rozmieszczonymi bramami. Została jedynie przebudowana jedna ze skrajnych bram, aby umożliwić wjazd współczesnym wozom bojowym, ponieważ budynek nadal jest wykorzystywany przez straż pożarną. Strażnica pożarnicza jest jednym z obiektów na trasie Krakowskiego Szlaku Techniki. W holu wyeksponowano sikawkę na konnym wozie strażackim.

Brama Mikołajska – brama starego Krakowa wzniesiona prawdopodobnie w 1312, rozebrana w 1812 roku. Wchodziła w skład okołu i fortyfikacji miejskich. Bliźniacza budowla do Bramy Floriańskiej. Brama Mikołajska zastąpiła niespełniającą już swojej roli Bramę Rzeźników na Gródku. Znajdowała się u wylotu ulicy Mikołajskiej obok obwarowanego Klasztoru Sióstr Dominikanek na Gródku. Była jedną z ośmiu bram średniowiecznego Krakowa, obok: floriańskiej, sławkowskiej, grodzkiej, wiślnej, szewskiej, nowej i pobocznej. Za jej obronę odpowiedzialny był cech rzeźników. Została rozebrana w 1812 roku. Zgodnie z przekazem zawartym w Roczniku kapitulnym krakowskim, brama wraz z basztą miała zostać wzniesiona po stłumieniu buntu wójta Alberta przez Władysława Łokietka w miejscu domu wójta, zburzonego w ramach reperkusji po rewolcie. Z kolei Jan Długosz w swojej kronice dodaje, że w baszcie stacjonowała książęca załoga mająca za zadanie czuwanie nad miastem.

Brama Rzeźnicza, pełna nazwa Brama Rzeźników na Gródku, znana także jako Brama na Gródku – zamurowana najstarsza brama średniowiecznego Krakowa, pochodząca z 1289 roku, była częścią fortyfikacji miejskich. Jedna z ośmiu krakowskich bram obronnych obok floriańskiej, sławkowskiej, grodzkiej, wiślnej, szewskiej, nowej, pobocznej. Obecnie była Brama Rzeźników jest drugim (po odcinku koło Bramy Floriańskiej) zachowanym elementem miejskich fortyfikacji, widocznym od strony Plant w fasadzie budynku klasztornego.

Kościół Matki Boskiej Śnieżnej – rzymskokatolicki kościół parafialny oraz konwentualny dominikanek, znajdujący się w Krakowie na Starym Mieście przy ul. Mikołajskiej 21. Zwany jest też na Gródku. Fundatorką kościoła i klasztoru Dominikanek była Anna z Branickich Lubomirska. Fundacja miała stanowić jej wotum za zwycięstwo pod Chocimiem. W latach 1627–1632 wybudowano klasztor (wykorzystując fragment średniowiecznych murów obronnych miasta), a w 1632 położono kamień węgielny pod budowę kościoła. Konsekracja świątyni odbyła się dwa lata później. Patronką kościoła została Matka Boska zwana Śnieżną. Jej kult rozwinął się szczególnie silnie po zwycięstwie wojsk polskich pod Chocimiem w 1621. Współtwórcą tego militarnego sukcesu był syn fundatorki Stanisław Lubomirski, a portret Anny Lubomirskiej wisi do dziś nad wejściem do zakrystii. Kościół spłonął w czasie potopu szwedzkiego, zniszczenia jednak szybko naprawiono. Raz jeszcze niebezpieczeństwo zawisło nad kościołem w roku 1768 podczas walk o Kraków konfederatów barskich z wojskami rosyjskimi. Kościół jest budowlą wczesnobarokową, jednonawową, zbudowaną na planie prostokąta. Ołtarz główny pochodzi z 1931 i widnieje w nim obraz Matki Boskiej Śnieżnej z 1 poł. XVII wieku. Według tradycji sprowadzony z Rzymu i poświęcony przez papieża Urbana VIII. Wokół ołtarza zgromadzono srebrne wota, pochodzące głównie z XIX wieku. Ołtarze boczne i ambona pochodzą z XVII wieku. Z obrazem Matki Boskiej Śnieżnej związana jest legenda mówiąca, że w czasie pożaru w 1638 widziano Madonnę podobną do tej z obrazu, która swoim płaszczem okrywała budynki klasztorne i kościół, chroniąc je przed zniszczeniem. Podobno widziano ją raz jeszcze podczas potopu szwedzkiego także chroniącą ‘Gródek’ przed zagładą. Do dzisiaj, od strony Plant, na klasztornym murze przy zachowanym fragmencie Bramy Rzeźniczej, dziś stanowiącej część zabudowań klasztornych, widnieje wizerunek Matki Boskiej adorowanej przez św. Katarzynę i św. Dominika, którą w Krakowie zwykło się nazywać „Madonną Szwedzką”.

Pałac Pareńskich – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy I przy ul. Wielopole 4, na Wesołej. Klasycystyczny, trzykondygnacyjny budynek powstał przed 1878 rokiem. Był własnością Elizy i Stanisława Pareńskich. W salonie państwa Pareńskich bywali członkowie krakowskiej cyganerii artystycznej Włodzimierz Tetmajer, Lucjan Rydel, Jacek Malczewski, Teodor Axentowicz, Boy, Stanisław Przybyszewski. Tutaj Stanisław Wyspiański czytał fragmenty swojego dramatu „Wesele” zanim trafił on na scenę. Obecnie budynek jest częścią kompleksu hotelu Holiday Inn.

Ulica Mikołaja Zyblikiewicza – ulica w Krakowie, w dzielnicy I, na Wesołej. Wytyczona w 1889 roku. Obecną nazwę, dla upamiętnienia prezydenta Krakowa w latach 1874-1881 Mikołaja Zyblikiewicza, otrzymała rok później. Początkowo kończyła się na ul. Librowszczyzna. W 1907 r. została przedłużona do ul. Morsztynowskiej, kończąc się przed estakadą linii kolejowej nr 91. W latach 1953-1990 nosiła nazwę Bitwy pod Lenino. Pod numerem 1 znajduje się zabytkowy budynek kasyna oficerskiego wybudowany w latach 1889-1890 według projektu Tomasza Prylińskiego. Pod numerem 5 znajduje się Dom Pracowników Pocztowej Kasy Oszczędności wybudowany w latach 1923-1927 według projektu Adolfa Szyszko-Bohusza. Oba budynki wpisane są do rejestru zabytków województwa małopolskiego. Oprócz nich wymienia się tam również: kamienica, ul. Zyblikiewicza 8 z 1905-1906 r., dom z oficyną, ul. Zyblikiewicza 11 z 1907 r.

Gmach Akademii Muzycznej – budynek w Krakowie na Starym Mieście przy ul. św. Tomasza 43 na rogu z ul. Mikołajską. Zaprojektowany w 1921 przez Ludwika Wojtyczkę na potrzeby Giełdy Towarowo-Pieniężnej. Budowę ukończono w 1924 roku. W latach 1949–1990 siedziba Komitetu Wojewódzkiego komunistycznej PZPR. Od 2000 główna siedziba Akademii Muzycznej w Krakowie.

Poczta Główna – dawny budynek poczty w Krakowie znajdujący się na rogu ulicy Wielopole 2 i ulicy Westerplatte 20, na Wesołej. Gmach został zaprojektowany przez wiedeńskiego architekta Friedricha Setza. Po adaptacji projektu przez Józefa Sarego, został wzniesiony w latach 1887–1889 przez Karola Knausa i Tadeusza Stryjeńskiego. Powstał jako monumentalny dwupiętrowy budynek w stylu neorenesansu północnego, a jego ryzalit wieżowy zwieńczono okazałą kopułą. Od 1899 roku jest główną siedzibą poczty w Krakowie. W 1909 roku zainstalowano w nim pierwszą na terenie dzisiejszej Polski automatyczną centralę telefoniczną o pojemności 3600 numerów. Był to system Almona Strowgera, ulepszony przez inż. Dietla z Austrii i inż. Czyżykowskiego z Polski. Ze względu na rosnące potrzeby powierzchniowe urzędu, w latach 1930–1931 budynek gruntownie przebudowano według modernistycznego projektu Fryderyka Tadaniera. Zlikwidowano kopułę, dobudowano dwie kondygnacje oraz budynek paczkarni na zapleczu, a fasadę ozdobiono kryształkowymi elementami. Zmodernizowano także wnętrza i wyposażenie. W 1933 roku uruchomiono międzymiastową centralę telefoniczną. Kolejna przebudowa miała miejsce podczas okupacji niemieckiej, wtedy m.in. zastąpiono istniejący budynek paczkarni obszernym pawilonem. Polski Urząd Pocztowy wznowił działalność 22 stycznia 1945. W okresie powojennym budynek poczty wielokrotnie modernizowano i remontowano. 18 lutego 1991 r. budynek wpisano do rejestru zabytków. Nieprzerwanie od 1991 roku jest on siedzibą Poczty Polskiej i Telekomunikacji Polskiej. Gruntowna przebudowa miała miejsce w latach 1993–1996, wówczas ryzalit narożny ponownie zwieńczono kopułą, tym razem postmodernistyczną, zaprojektowaną przez Z. Jasaka i J. Różańskiego, stanowiącą akcent dopełniający bryłę budynku. Wtedy też zainstalowano urządzenie synchronizujące zegar, działające w systemie DCF77. W 2019 roku Orange sprzedało budynek czeskiej firmie Zeitgeist Asset Management. Po tzw. „rewitalizacji” ma w nim powstać hotel.

Baszta Czapników – niezachowana baszta w ciągu murów miejskich w Krakowie. Baszta stała u wylotu ulicy św. Tomasza na planty. Była to ostatnia baszta w ciągu murów miejskich Krakowa tuż przed bramą Mikołajską. Za basztę był odpowiedzialny cech czapników. Z powodu wątłej ilości wiarygodnych materiałów historycznych dotyczących tej baszty, należy uznać temat za otwarty do badań i poszukiwań.