place

Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra

Gospodarka Torunia
Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra
Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra

Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra – dawna fabryka produkująca farby graficzne mieszcząca się przy ulicy Bolesława Chrobrego 117 na Mokrem w Toruniu. Fabryka została uruchomiona 6 grudnia 1922 roku. Należała ona do Wacława Taniewicza i Władysława Mentkowskiego. Zajmowała powierzchnię 3500 m². Jej projektantem był dr M. Nawrowski. Produkowano w nim farby i pokosty graficzne. Do lat 30. w fabryce pracowało ok. 20–30 pracowników, w latach 1934–1938 liczba pracowników wzrosła do ok. 40. W czasie II wojny światowej Niemcy wywieźli z zakładu urządzenia produkcyjne, natomiast w marcu 1945 roku, pod nadzorem dyrektora Fabryki Farb nr 2 w Moskwie, Piotra Fiedorowa, Atra została ograbiona przez żołnierzy Armii Czerwonej, którzy wywieźli z niej 35 urządzeń, w tym 27 maszyn do rozrabiania farb oraz 10 ton gotowych farb i 150 ton surowców. Po 1989 roku fabrykę sprywatyzowano. Od 2008 roku należy ona do firmy PAK. Budynki zakładowe z okresu międzywojennego wpisane są do gminnej ewidencji zabytków (nr 1582).

Fragment artykułu z Wikipedii Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra
Fürther Straße, Nuremberg Eberhardshof

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Toruńska Fabryka Farb Graficznych AtraCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 53.034167 ° E 18.628611 °
placePokaż na mapie

Adres

Fürther Straße 212
90429 Nuremberg, Eberhardshof
Bavaria, Germany
mapOtwórz w Mapach Google

Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra
Toruńska Fabryka Farb Graficznych Atra
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Młyny Richtera w Toruniu
Młyny Richtera w Toruniu

Młyny Richtera w Toruniu (również Młyn Richtera, Młyn Rychtera) – dawny kompleks młynowy znajdujący się przy ul. Władysława Łokietka 5 na Mokrem oraz Tadeusza Kościuszki 75/77 w Toruniu, obecnie siedziba Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy, Toruńskiego Inkubatora Technologicznego, Międzynarodowe Centrum Spotkań Młodzieży, Wojewódzkiego Ośrodka Animacji Kultury. Inwestorem kompleksu był Gustaw Gerson, który w 1881 roku kupił teren położony pomiędzy obecną ul. Władysława Łokietka a Strugą Toruńską, w bliskim sąsiedztwie dworca kolejowego Toruń Mokre. W latach 80. XIX wieku rozpoczęto budowę pierwszych spichlerzy i młyna. W 1887 roku rozpoczęła się produkcja. Młyn zbudowano na planie litery „L”, od strony wschodniej był połączony z budynkiem kotła. Od strony ulicy Kościuszki stał dom z ogrodem, budynkiem gospodarczym i stajnią. Na skraju działki znajdował się skład węgla i stajnie. W 1909 roku przy południowej stronie młyna dobudowano spichlerz, w 1916 roku przy zachodniej stronie wybudowano kolejny spichlerz. Oba budynki zaprojektował E. Hoffmann. Po 1920 roku kompleks kupił warszawski przedsiębiorca Leopold Richter (Rychter). Cały kompleks przebudowano i unowocześniono. W okresie międzywojennym w zakładzie pracowało od 50 do 60 robotników. W wyniku remontu zatarł się pierwotny wygląd młyna. 12/13 maja 1941 roku Polska Armia Powstania podpaliła młyny. Zniszczeniu uległy silosy, młyn żytni i kaszarnia. Po pożarze Niemcy odbudowali i rozbudowali młyn. Nowa bryła młyna nawiązywała do kościoła św. Janów w Toruniu, w swoim założeniu miała wzbudzać szacunek do potęgi III Rzeszy oraz nawiązywać do architektury gotyckiej. W dniach 16–17 maja 1941 roku hitlerowcy zamordowali pracowników młyna, oskarżonych o współpracę z Polską Armią Powstania. Na cześć zamordowanych w 1967 roku przy ścianie budynku od strony ul. Tadeusza Kościuszki odsłonięto pomnik ku czci pomordowanych pracowników młyna, składający się z dwóch tablic (okrągłej i prostokątnej) oraz znicza w formie koła młyńskiego. W latach 60. dokonano ostatniej rozbudowy młyna. W 1989 roku młyny zaprzestały produkcji. Opuszczone budynki ulegały degradacji. W 2009 roku władze Torunia podjęły się utworzenia w młynach Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy. Centrum oddano do użytku w listopadzie 2013 roku. W styczniu 2014 roku w młynach otwarto Toruński Inkubator Technologiczny. W listopadzie 2018 roku podczas prac remontowych odsłonięto częściowo zachowane logo młyna z napisem [TORUŃSKI MŁYN] PAROWY LEOPOLD RYCHTER. W lipcu 2022 roku cały obiekt przemianowano na Młyn Kultury. Obiekt figuruje w gminnej ewidencji zabytków (nr 1715).