Plac Ratuszowy w Bielsku-Białej

Ratusz w Bielsku-Białej – neorenesansowy, zabytkowy ratusz położony przy Placu Ratuszowym w Bielsku-Białej, administracyjnie w granicach osiedla Biała Śródmieście i w obrębie ewidencyjnym Biała Miasto. Został zbudowany w latach 1895–1897 według projektu Emanuela Rosta juniora. Pierwotnie mieścił magistrat miasta Białej, Komunalną Kasę Oszczędności oraz kilkanaście innych bialskich instytucji, a także mieszkania urzędników. Od 1951 jest siedzibą Prezydenta Miasta, Rady Miejskiej oraz części wydziałów Urzędu Miejskiego w Bielsku-Białej.

Kinoteatr miejski – neobarokowo–secesyjny budynek, który znajdował się w centrum Bielsku-Białej, przy pl. Ratuszowym, w sąsiedztwie gmachu ratusza. Rozebrany w 1972 roku.

Synagoga Ahawat Tora w Bielsku-Białej (z hebr. „Miłości Tory”) – synagoga, która znajdowała się w Białej Krakowskiej (od 1951 roku dzielnica Bielska-Białej), przy ówczesnej ulicy Szpitalnej 5 (późniejsza ulica Dmowskiego). Zniszczona podczas II wojny światowej, następnie na jej miejscu powstał pawilon handlowy Ratuszowy.

Biała (niem. Biala, w lokalnym dialekcie Beil), w latach 1925–1950 Biała Krakowska – dawne miasto, a obecnie wschodnia część śródmieścia Bielska-Białej. Historia Białej sięga drugiej połowy XVI wieku, gdy powstała jako niewielka osada rzemieślnicza na prawym brzegu rzeki o tej samej nazwie w granicach wsi Lipnik. W 1613 usamodzielniła się od niej, a w 1723 uzyskała prawa miejskie. W 1925 Lipnik stał się częścią Białej, a w 1951 wraz z Bielskiem utworzyła jeden organizm miejski o nazwie Bielsko-Biała. Współcześnie określenie „Biała” odnosi się przede wszystkim do historycznego centrum dawnego miasta z czasów sprzed przyłączenia Lipnika, występuje też w nazwie kilku osiedli – jednostek pomocniczych gminy. Biała, jako prawobrzeżna część dwumiasta, zaliczana jest do obszaru Małopolski, w odróżnieniu od lewobrzeżnego Bielska leżącego na Śląsku Cieszyńskim.

Plac Wojska Polskiego – plac w śródmieściu Bielska-Białej (w administracyjnej dzielnicy Biała Wschód), jeden z dwóch (obok placu Wolności) rynków dawnego miasta Biała. Został wytyczony w 1723 w momencie nadania Białej praw miejskich. Zabudowa placu jest bardzo zróżnicowana: począwszy od kamienic z połowy XIX wieku przez budynki secesyjne (kamienica Pod Żabami) po Spółdzielczy Dom Handlowy „Klimczok” otwarty w 1988.

Kamienica „Pod Żabami” – secesyjna kamienica położona na rogu pl. Wojska Polskiego (nr 12) i ul. Targowej (nr 2) w Bielsku-Białej, naprzeciwko kościoła Marcina Lutra. Powstała w 1903 r., według projektu bialskiego architekta Emanuela Rosta juniora. Pierwotnie mieściła się tu winiarnia Rudolfa Nahowskiego. Dekoracyjna elewacja budynku imituje mur pruski, nad wejściami znajdują się wykusze, a w centralnej części pseudowieża. Na ścianie północnej znajdują się płaskorzeźby owadów, oraz portal (od strony ul. Targowej) z figurami dwóch żab, ubranych we fraki. Jedna gra na mandolinie, zaś druga trzyma w jednej ręce fajkę, a w drugiej kieliszek, opierając się na beczce, najprawdopodobniej beczce wina. W 2019 roku kamienica otrzymała zrekonstruowane według zdjęć historycznych poszycie dachowe wykonane z dachówki „karpiówki” w kolorach pomarańczowym i zielonym.

Muzeum Minerałów SKARBY ZIEMI – prywatne muzeum Piotra Kotuli z siedzibą w mieście Bielsko-Biała. Muzeum Minerałów Skarby Ziemi powstało w grudniu 2016 roku i zlokalizowane jest w centrum miasta. Zbiory prezentowane są w dwóch salach – głównej oraz mikroskopowej. Łączna powierzchnia Muzeum to około 75 metrów kwadratowych. Aktualnie w muzeum prezentowanych jest 800 okazów (ponad 550 rodzajów), podzielonych według klasyfikacji Hugo Strunza (pierwiastki rodzime, siarczki, halogenki, Ttlenki i wodorotlenki, węglany, borany, siarczany, wolframiany, fosforany, arseniany, wanadany, krzemiany, substancje organiczne). Ekspozycja prezentuje różnorodność minerałów i ich form krystalicznych. W kolekcji dominują krzemiany (głównie kwarce takie jak: ametyst, kryształ górski, kwarc dymny, awenturyn). Do najrzadszych okazów w muzeum należą: fersmit, kamacyt, rosenbuschyt, rutherfordyn, scainiit czy zalesiit. Podczas zwiedzania wyświetlany jest dydaktyczny film na temat minerałów i skał. Podczas filmu podświetlane zostają wybrane minerały. Małe okazy minerałów tzw. mikrominerały prezentowane są w sali mikroskopowej, w której minerały można oglądać w powiększeniu. W tej sali można również obserwować preparaty minerałów pod mikroskopem polaryzacyjnym. W specjalnej gablocie eksponowane są minerały świecące w świetle ultrafioletowym. Wstęp do Muzeum jest płatny. Muzeum jest obiektem całorocznym, czynnym codziennie oprócz niedzieli i świąt. Przy placówce funkcjonuje sklep oferujący biżuterię i minerały oraz pracownia szlifierska.

Aleje Sułkowskiego – nieformalne określenie części śródmieścia Bielska-Białej (w obrębie historycznego Dolnego Przedmieścia) skupionej wokół ulic Bohaterów Warszawy, gen. Stefana Grota-Roweckiego, Hugona Kołłątaja, kpt. Aleksandra Kunickiego oraz Thomasa W. Wilsona, w zakolu rzeki Białej (Białki). Do lat 30. XX wieku rozciągał się w tym miejscu ogród zamku książąt Sułkowskich. Po jego parcelacji w 1934 rozpoczęto budowę nowej dzielnicy mieszkaniowej, która stanowi dziś jedno z większych skupisk architektury wczesnomodernistycznej w mieście.

Osiedle Śródmiejskie – wielki zespół mieszkaniowy w centrum Bielska-Białej, w historycznej dzielnicy Biała Krakowska, w rejonie ul. Dmowskiego, Kierowej i Broniewskiego. Zamieszkuje go ponad 2 tys. osób. Osiedle zostało zbudowane na przełomie lat 70. i 80. XX wieku po wyburzeniu części istniejącej tu zabudowy z końca XIX i I poł. XX wieku. Składa się z sześciu bloków mieszkalnych (tzw. megaszaf) z wielkiej płyty, należących do Śródmiejskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Wprowadzają one wyraźną dysharmonię w zwartej, zabytkowej architekturze śródmieścia. Wraz z blokami powstał rozległy pawilon handlowo-usługowy przy skrzyżowaniu ulic Dmowskiego i Stojałowskiego (w miejscu synagogi Ahawat Tora). W obrębie osiedla znajduje się dużo zorganizowanej zieleni, stanowiących zaplecze rekreacyjne dla całej okolicy. Zgodnie z podziałem administracyjnym miasta przyjętym w 2002 r. osiedle wchodzi w skład jednostki pomocniczej gminy o nazwie Biała Śródmieście, obejmującej obszar o powierzchni 0,13 km² pomiędzy ul. Stojałowskiego, rzeką Białą, ul. Kierową, ul. Broniewskiego i ul. Żywiecką. Przez osiedle kursuje 10 linii autobusowych w tym 9 dziennych i 1 nocna: 2, 3, 12, 37, 38 N2 — przystanek Dmowskiego/Urząd Miejski oraz linie 22, 26, 27, 35, N2 — przystanek Stojałowskiego/Pawilon.

III Liceum Ogólnokształcące im. Stefana Żeromskiego w Bielsku-Białej – publiczna szkoła ponadpodstawowa powstała w 1951 roku.

Ulica 11 Listopada – główny deptak Bielska-Białej i jego tradycyjne centrum handlowe. Ma długość około 900 m i biegnie równoleżnikowo od ulicy Barlickiego na Dolnym Przedmieściu przez historyczne centrum Białej do ulicy Lwowskiej w granicach osiedli administracyjnych Śródmieście Bielsko oraz Biała Wschód. W obecnym kształcie powstała w latach 1780–1781 jako część traktu środkowogalicyjskiego i była główną ulicą oraz osią urbanistyczną Białej. Od samego początku koncentrowało się na niej życie handlowe, rozrywkowe i towarzyskie zarówno Białej, jak i – w mniejszym stopniu – Bielska. W strefę pieszą zaczęła być przekształcana w latach 70. XX wieku. Charakterystyczna dla przede wszystkim bialskiego odcinka ulicy jest zabudowa w tzw. stylu józefińskim z końca XVIII wieku, oprócz niej znajdują się tu liczne zabytki reprezentujące różne style architektoniczne kolejnych stuleci, a także kilka przykładów architektury współczesnej.

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Białej – parafia luterańska w Bielsku-Białej, w dzielnicy Biała Krakowska, należąca do diecezji cieszyńskiej. Powstała w 1781. Mieści się przy ulicy Staszica. W 2021 liczyła 720 wiernych. Jest najmniejszą z trzech parafii ewangelickich na terenie miasta pod względem liczby członków, jednak jest jednostką bardzo rozległą terytorialnie. Obejmuje ona opieką duszpasterską wiernych z Bielska-Białej zamieszkałych w dzielnicach położonych po wschodniej stronie rzeki Biała. Skupia także ewangelików z terenów na wschód od miasta, z Żywiecczyzny (w szczególności z rejonu Węgierskiej Górki), jak również z okolic Oświęcimia.