Ulica Szczepańska w Krakowie

Kamienica Szołayskich – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy placu Szczepańskim 9, na rogu z ulicą Szczepańską 11, na Starym Mieście. Została wybudowana w latach 1815–1818 dla T. i W. Marciszewskich. Wykorzystano mury średniowiecznej kamienicy, wznosząc nową część na terenie dawnego cmentarza przy kościele św. Szczepana. Fasadę zwrócono w kierunku placu. W latach 1849–1856 w kamienicy mieściła się redakcja i drukarnia „Czasu”. W połowie XIX w. mieszkał w niej M. Wiszniewski, od 1902 r. była w posiadaniu Włodzimiery i Adama Szołayskich. W roku 1904 została podarowana gminie Kraków na siedzibę muzeum, przekazana faktycznie w roku 1928. Od 1934 roku mieścił się w kamienicy Oddział im. Feliksa „Mangghi” Jasieńskiego, po wojnie znajdowała się w niej galeria sztuki średniowiecznej. W roku 1955 ujednolicono kompozycję parteru od strony placu Szczepańskiego według projektu F. Chrisa. W 2003 roku, po remoncie, kamienicę przeznaczono na siedzibę istniejącego od 1983 roku muzeum Stanisława Wyspiańskiego, które do 2002 roku mieściło się przy ul. Kanoniczej 9. Stałe ekspozycje muzeum poświęcone są Stanisławowi Wyspiańskiemu oraz Feliksowi Jasieńskiemu. Przestrzeń ekspozycyjną stanowi ciąg sal o układzie amfiladowym, na dwóch piętrach połączonych drewnianą klatką schodową. Ściany niektórych pomieszczeń obu kondygnacji zdobi odkryta i zrekonstruowana polichromia z różnych epok. Od 2012 roku, po kolejnym remoncie, mieści się tu oddział Muzeum Narodowego „Kamienica Szołayskich im. Feliksa Jasieńskiego”. Znajdują się tu ekspozycje stałe i czasowe, odbywają się wykłady, koncerty i spektakle teatralne oraz zajęcia plastyczne dla młodzieży. Na parterze znajduje się centrum informacji, sklep i kawiarnia. W pierwszą rocznicę śmierci Wisławy Szymborskiej, 1 lutego 2013 roku, w Kamienicy Szołayskich otwarto wystawę „Szuflada Szymborskiej”. W kilku pomieszczeniach zaprezentowano zbiory poetki – przedmioty z jej mieszkania, wyklejanki, bibeloty, książki, fotografie oraz komodę i kanapę. 5 kwietnia 1968 kamienica została wpisana do rejestru zabytków. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków.

Kamienica Ciemowiczowska – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy Rynku Głównym 33, na Starym Mieście. Pierwotnie był to murowany budynek. W XV wieku został rozbudowany, a w XVI wieku nadbudowany. W XVII wieku kamienica została gruntownie przebudowana. W czwartej ćwierci XVI wieku była własnością aptekarza A. Mączyńskiego. W 1864 roku na kamienicy zbudowano neoklasycystyczną attykę według projektu P. Barańskiego. W 1932 roku parter kamienicy został zaadaptowany według projektu Franciszka Mączyńskiego na sklep firmowy Fabryki Czekolady A. Piaseckiego, przejętej w 1951 roku przez Zakłady Cukiernicze „Wawel”. 8 grudnia 1965 kamienica została wpisana do rejestru zabytków. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków.

Kawiarnia Europejska – restauracja i kawiarnia znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto, przy Rynku Głównym 35, w Pałacu „Pod Krzysztofory”, na Starym Mieście.

Pałac „Pod Krzysztofory”, popularnie zwany „Krzysztofory” lub niepoprawnie pod Krzysztoforami – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy ul. Szczepańskiej 2, na rogu Rynku Głównego 35. Siedziba Muzeum Historycznego Miasta Krakowa. Nazwa pałacu pochodzi od figury św. Krzysztofa, która od około 1380 roku była umieszczona na fasadzie narożnej kamienicy.

Kamienica Na Schodkach (także Bryknerowska, Fuchsowska, Steinkellera) – zabytkowy budynek znajdujący się w Krakowie, w dzielnicy I przy ul. Szczepańskiej 5, na Starym Mieście. Pierwszy murowany budynek powstał w tym miejscu prawdopodobnie w drugiej połowie XIV wieku. W następnych stuleciach właścicielami kamienic były zamożne rody mieszczańskie i szlacheckie, które nadały jej wygląd okazałej rezydencji. Zachowały się wczesnorenesansowe portale z początków XVI wieku. W XVII wieku przebudowana przez ówczesnych właścicieli – Bryknerów, w stylu barokowym. Od 1799 własność P. Steinkellera. Przebudowana w 1823 według projektu W. Hofhauera. Budynek otrzymał dzisiejszą klasycystyczną fasadę i wnętrza. Na frontonie stiukowa alegoria handlu i figura Merkurego. W XX wieku w kamienicy znajdowała się restauracja Pod Trzema Rybkami. Od 2006 roku w budynku znajduje się pięciogwiazdkowy Stary Hotel. W tym hotelu zamieszkała piłkarska reprezentacja narodowa Anglii podczas Euro 2012.

Kamienica Mierzejewskich – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy ulicy Szczepańskiej 3, na Starym Mieście.

Restauracja Hawełka – restauracja i kawiarnia znajdująca się w Krakowie, na Starym Mieście, przy Rynku Głównym 34, w Pałacu Spiskim. Antoni Hawełka otworzył w 1876 roku, w Kamienicy Czerwonej przy Rynku Głównym 46 w Krakowie, sklep kolonialny „Pod Palmą”, który w 1889 przeniósł do lokalu w Pałacu Pod Krzysztofory przy Rynku Głównym 35. Oprócz sklepu kolonialnego, na zapleczu, za sklepem w sieni otworzył „lokal śniadankowy". W Krakowie, pod koniec XIX wieku zaczęły funkcjonować przy sklepach kolonialnych, delikatesowych, nabiałowych, masarniach „lokale śniadankowe” a także odrębne „handelki śniadankowe”. Były to jadłodajnie, knajpki o ubogim wyposażeniu, najczęściej jadano tam na stojąco, o ubogim wystroju, w pokoiku na zapleczu, z wejściem w sieni, gdzie można było szybko zjeść oraz wypić markowe piwo, wino i mocniejsze alkohole. Funkcjonowały od śniadania do późnego wieczora. Ich menu zależało od sklepów przy których działały. Serwowały m.in.: golonki, flaczki, raki, wyroby garmażeryjne, nabiał oraz kanapki. Z najlepszych kanapek słynął lokal Antoniego Hawełki. Podawano w nim piętrowe, wysokie, wielowarstwowe kanapki. Przykładowo: na świeżą, smarowaną masłem bułkę kładziono kawałek homara, polewano majonezem i dodawano plasterek surowego ogórka lub kawałek jajka na twardo albo serwowano kanapkę obłożoną bryndzą z papryką, łososiem, kawiorem i serem szwajcarskim oraz wiele innych. Lokale śniadankowe cieszyły się w Krakowie dużą popularnością. W separatce „U Hawełki” gościli profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego. Germanista Wilhelm Creizenach zainicjował tutaj spotkania kółka towarzysko-dyskusyjnego „Zeitgenossen” (Współczesnych), grupy profesorów UJ dyskutujących w Hawełce o różnych problemach. Bywali tu Leon Sternbach, Jerzy Mycielski, Władysław Natanson, Kazimierz Kostanecki, Marian Sokołowski, Stefan Pawlicki, Jan Łoś, Roman Dyboski, Kazimierz Morawski. Bywał u Hawełki Henryk Sienkiewicz, gdy odwiedzał Kraków. Firmę w 1894, po śmierci Hawełki, odziedziczył jego subiekt Franciszek Macharski. Nowy właściciel przeniósł, w 1913 roku, delikatesy do Pałacu Spiskiego oraz otworzył restaurację mieszczącą się tam do dziś a nazywaną obecnie "Hawełka".

Galeria Stowarzyszenia Artystycznego Grupa Krakowska Krzysztofory – awangardowe stowarzyszenie artystyczne powstałe w latach 30. XX w., które istniało do 1937 roku. Siedziba stowarzyszenia mieściła się w Pałacu pod Krzysztofory przy ul. Szczepańskiej 2 w Krakowie.

Kamienica Pod Trzema Gwiazdami – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy Rynku Głównym 32, na Starym Mieście. Budynek składa się z dwóch kamienic: południowej zwanej Kamienicą Wolfklajanowską i północnej zwanej Kamienicą Sznukowską. Zostały one rozdzielone najprawdopodobniej pod koniec średniowiecza i ponownie połączone w wieku XVIII. Południowa kamienica była własnością rodzin kupieckich, m.in. Wolfa Kleina (jego inicjały oraz data 1570 znajdują się na plakiecie w kluczu sklepienia sieni). Pod koniec XVI wieku dobudowano trzecie piętro. W drugiej ćwiartce XVII wieku dokonano wczesnobarokowej modernizacji – pojawił się portal w fasadzie, obramienia okien pierwszego piętra w elewacji tylnej. W drugiej połowie XVII wieku właściciel Puckowei lub Remerowei przyłączyli budynek przy ulicy Szewskiej 3. Kamienica północna w XVI i na początku XVII wieku była własnością Cyrusów, do połowy XVII wieku należała do kupieckiej rodziny Sznuków, a następnie do rajcy Jana Romanowicza, później do burmistrza Andrzeja Cieniowica. W latach 1699–1734 kamienica należała do szlacheckiej familii Ożarowskich. Scalenie obu części nastąpiło w latach 40. XVIII wieku z inicjatywy ławnika Facchinetti'ego. W końcu XVIII wieku Bonawentura Winkler – podkomorzy halicki adaptował kamienicę na swoją rezydencję. W pierwszej ćwierci XIX wieku nastąpiła modernizacja klasycystyczna dla rodziny Szulców. W latach 1985–1995 przeprowadzono generalny remont, podczas którego zaadaptowano kamienicę na potrzeby Banku Pekao S.A.: dobudowano czwarte piętro i ściśle powiązano z budynkiem narożnym Rynku Głównego 31. 7 grudnia 1965 kamienica została wpisana do rejestru zabytków. Znajduje się także w gminnej ewidencji zabytków.

Muzeum Historyczne Miasta Krakowa (nazwa skrócona używana od 2019: Muzeum Krakowa) – muzeum historyczne założone w 1899 w Krakowie, którego główna siedziba mieści się w pałacu „Pod Krzysztofory” w Rynku Głównym.

Pałac Spiski – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I Stare Miasto przy Rynku Głównym 34, na Starym Mieście.

Kamienica Pod Gruszką – zabytkowa kamienica znajdująca się w Krakowie, w dzielnicy I przy ulicy Szczepańskiej 1, na rogu z ulicą Sławkowską 2, na Starym Mieście.