Ulica Żytnia we Wrocławiu

Muzeum Żydowskie we Wrocławiu (niem. Jüdisches Museum) – muzeum założone we Wrocławiu przez wrocławską gminę żydowską celem gromadzenia i prezentowania obiektów związanych z historią, kulturą i sztuką żydowskiej społeczności Śląska. Muzeum działało od 1928 do 1938 r. Celem gromadzenia i prezentacji śląskich judaików wrocławska gmina żydowska doprowadziła do powstania w 1928 r. Verein Jüdisches Museum, które miało niewielką siedzibę przy ul. Strzegomskiej 3. Towarzystwem tym kierował Max Silberberg. Z powodów lokalowych początkowo organizowało ono tylko wystawy czasowe w pomieszczeniach innych instytucji. W 1929 r. urządziło wystawę „Żydzi w dziejach Śląska 1050–1850” we wrocławskim Śląskim Muzeum Rzemiosła Artystycznego i Starożytności. Na przełomie 1933/1934 placówkę przeniesiono do budynku Sierocińca Żydowskiego, przy ulicy Grabiszyńskiej 61–65, gdzie zajmowała ona część pomieszczeń, tworząc w nich m.in. stałą wystawę oraz posiadając sale wystaw czasowych. W okresie nazistowskim urządziło wystawę prezentującą dorobek żydowskich artystów, których prace zostały usunięte przez hitlerowców z innych muzeów Niemiec. Muzeum zamknęły władze III Rzeszy w listopadzie 1938 r., a jego zbiory zostały skonfiskowane przez Gestapo w następnym roku i w olbrzymiej większości zaginęły. Nieliczne eksponaty z tej kolekcji znajdują się w zbiorach Żydowskiego Instytutu Historycznego.

Ulica Owsiana – ulica położona we Wrocławiu, łącząca ulicę Swobodną z ulicą Zaporoską, na osiedlu Powstańców Śląskich w dawnej dzielnicy Krzyki. Ulica ma 520 m długości. Charakterystyczną cechą tej ulicy jest jej przebieg wzdłuż nasypu kolejowego, po jego południowej stronie.

Ulica Pszenna – ulica położona we Wrocławiu, łącząca ulicę Żytnią z placem Rozjezdnym i ulicą Jęczmienną, na osiedlu Przedmieście Świdnickie w dawnej dzielnicy Stare Miasto. Ulica ma 164 m długości. Współcześnie charakterystyczną cechą tej ulicy jest jej przebieg wzdłuż nasypu kolejowego, na którym przebiegają linie kolejowe: linia kolejowa nr 271 i linia kolejowa nr 273 , a cała zabudowa znajduje się po jej północnej stronie i obejmuje kamienice ujęte w gminnej ewidencji zabytków.

Skwer Ptasi Zagajnik (niem. Hohenzollernplatz), od 1948 do 2014 plac Jakuba Szeli – skwer na osiedlu Powstańców Śląskich we Wrocławiu ograniczony ulicami Zaporoską, Lubuską i Skwierzyńską.

Ulica Lubuska, do 1945 r. Brandenburgerstraße – ulica we Wrocławiu, ciągnąca się niegdyś od Gräbschener Straße (ul. Grabiszyńskiej) na południowy wschód do Gabitz Straße (ul. Gajowickiej), a później dalej, aż do Kaiser Wilhelm Straße (ul. Powstańców Śląskich). Jej budowę podjęto, wobec potrzeby skomunikowania Grabiszyna z Gajowicami, w roku 1873 (jeszcze w czasie, kiedy po jej obu stronach znajdowały się pola uprawne). Dwa lata później pierwszy odcinek od Grabiszyńskiej w kierunku południowo-wschodnim uzyskał nazwę Brandenburgerstraße („ulicy Brandenburskiej”). Później jednak roboty zostały wstrzymane, wobec czego dopiero w 1894 udało się ostatecznie zrealizować zamierzone połączenie. Aż do lat 30. XX wieku Brandenburgerstraße kończyła się przy trójkątnym Hohenzollern Platz (później nazwanym Placem Jakuba Szeli, a od 2015 Skwerem Ptasi Zagajnik); w roku 1939 leżącą na przedłużeniu Brandenburgerstraße ulicę, Moritzstraße, przyłączono do tej pierwszej, przez co cały ciąg od Kaiser Wilhelm Straße do Gräbschener Straße uzyskał wspólną nazwę. Nowa Brandenburgerstraße liczyła wówczas ok. 1,25 km długości. Po I wojnie światowej przy ulicy tej mieścił się konsulat Francji, który został zdemolowany 26 sierpnia 1920 przez niemieckie bojówki (tak samo jak znajdujący się w innej części miasta konsulat Polski). Było to w okresie zaostrzenia się (w Polsce i w Niemczech) kampanii przed planowanym na rok następny plebiscytem na Górnym Śląsku; kampanię tę nadzorowała Międzysojusznicza Komisja, na czele które stał Francuz, generał Henri Le Rond. Podczas II wojny światowej przy znajdował się przy tej ulicy obóz przymusowych robotników-obcokrajowców. Sześciuset ludzi (w tym ok. stu Polaków) zostało umieszczonych w pięciu barakach. Podczas oblężenia Festung Breslau w 1945 ulica została niemal doszczętnie zniszczona. Do odbudowy nadawały się jedynie trzy skrajne kamienice przy samej Grabiszyńskiej, i po ich odbudowie (i odgruzowaniu pozostałych, zniszczonych obiektów) przez dwadzieścia lat pozostały odcinek ulicy pozostawał zupełnie bez żadnej zabudowy. Cały czas figurowała ona pod polską nazwą ulicy Lubuskiej. Dopiero w latach 60. XX w. zaczęły przy końcowym odcinku ulicy (w sąsiedztwie jedynych zachowanych kamienic przedwojennych) powstawać, po stronie parzystej (południowej) bloki z wielkiej płyty, tzw. „żyletkowce” w ramach Osiedla Gajowice. Pozostały odcinek ulicy, aż do Powstańców Śląskich, nadal pozostawał pusty, podobnie jak ponadstuhektarowy obszar dzielnicy Południe. 26 kwietnia 1968 i 15 stycznia 1969 dokonano administracyjnych korekt, polegających na wyłączeniu dwóch środkowych odcinków ulicy, w sąsiedztwie jej skrzyżowań z ulicą Gajowicką i z ulicami Zielińskiego i Gwiaździstą. Na tych wyłączonych odcinkach powstały potem, na przełomie lat 60. i 70., nowe bloki mieszkalne. Jednym z nich jest przecinający w poprzek zarówno ulicę Lubuską, jak Gajowicką czteropiętrowy budynek długości 300 metrów, zaprojektowany przez arch. Leszka Tumanowicza, a drugim (Zielińskiego 40-54) jeden z trzech jedenastopiętrowych bloków przy tej ulicy. W ten sposób ulica Lubuska została rozerwana na dwa rozłączne odcinki: ten przy ul. Powstańców Śląskich pozostawał jeszcze pusty aż do początku XXI wieku, kiedy zaczęto zabudowywać Nowe Centrum Południowe pomiędzy ul. Gwiaździstą a Powstańców Śląskich, i kiedy ostateczne znikły pod tą zabudową resztki dawnej Moritzstraße. Krótki odcinek Lubuskiej od skrzyżowania ze Skwierzyńską do nowo powstałego bloku wg proj. Tumanowicza zamienił się wskutek tych przekształceń w sięgacz (ślepą ulicę). Pod koniec lat 70. rozpoczęto budowę jeszcze dwóch 10-piętrowych bloków na odcinku pomiędzy ulicami Skwierzyńską i Zaporoską. Budynkom tym nadano numery 1-3 i 5-7; oddano je do eksploatacji wiosną roku 1980. Północna pierzeja ulicy Lubuskiej, pomiędzy Zaporoską a trzema przedwojennymi kamienicami, pozostaje wciąż pozbawiona miejskiej zabudowy, zlokalizowano tam jedynie kilka szeregów garaży. W obowiązującym od 2016 roku podziale Wrocławia na osiedla, południowy odcinek ulicy zaliczany jest do osiedla Gajowice, a północny (numery posesji od 1 do 7) – do osiedla Powstańców Śląskich.

Ulica Skwierzyńska – ulica położona we Wrocławiu, łącząca ulicę Owsianą z ulicą Żelazną, na osiedlu Powstańców Śląskich w dawnej dzielnicy Krzyki (odcinek od ulicy Owsianej do ulicy Zaporoskiej) oraz na osiedlu Gajowice, w dawnej dzielnicy Fabryczna (odcinek od ulicy Zaporoskiej do ulicy Żelaznej). Ulica ma 745 m długości.

Ulica Jęczmienna – ulica w rejonie wrocławskiego osiedla Przedmieście Świdnickie, długości ok. 330 m, łącząca ul. Grabiszyńską z placem Rozjezdnym, na którym łączy się z ulicą Pszenną i Kolejową. Wytyczona w 1873 na terenie dawnej wsi Gajowice w celu połączenia ówczesnej Gräbschener Straße (Grabiszyńskiej) ze niedawno wybudowaną linią kolejową; już w 1874 zaczęto stawiać przy niej pierwsze budynki. Ulicę nazwano Luisen Straße; jej patronką została Luiza Pruska. W roku 1877 pomiędzy dzisiejszymi ulicami Jęczmienną a Kolejową, przy ich zbiegu na placu Rozjezdnym wzniesiono Zircus Busch – Cyrk Buscha; projektantem był Ernst Welz. W latach 1892–1893 u wylotu Jęczmiennej, przy placu Rozjezdnym, postawiona została pierwsza z dwóch elektrowni zasilających wrocławskie tramwaje elektryczne. Podczas oblężenia Festung Breslau w 1945 zabudowa ulicy została mocno uszkodzona (spłonął też Zircus Busch, a elektrownia przy pl. Rozjezdnym uległa uszkodzeniom, po których zdecydowano się ją zburzyć), ale kilka kamienic nadawało się do odbudowy i istnieją do dzisiaj. Pozostała zabudowa pochodzi z lat 1966–1968. Na połączonym parterze budynku nr 13–19 mieściły się biura Wrocławskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. W drugiej połowie lat 70. XX w. wybudowano dwie „plomby” po parzystej stronie ulicy – siedmiokondygnacyjny blok nr 6–8 i pięciokondygnacyjny nr 12–16 oraz przeprowadzono generalny remont przedwojennych kamienic nr 2, 4 i 10. W tym też czasie zniknął kiosk z okolic skrzyżowania z ul. Grabiszyńską. W kwietniu 2021 obszar ulicy został włączony do Strefy Płatnego Parkowania.

Ulica Kolejowa – ulica położona we Wrocławiu, łącząca ulicę Tadeusza Zielińskiego z ulicą Tęczową, na osiedlu Przedmieście Świdnickie w dawnej dzielnicy Stare Miasto. Ulica ma 875 m długości. Znajduje się przy niej kilka zabytkowych obiektów, w tym wpisana do rejestrów zabytków dawna fabryka wagonów Braci Hofman & Co. Na wschodnim odcinku ulicy południową jej pierzeję stanowi estakada kolejowa z lokalami użytkowymi urządzonymi w ramach przęseł tej budowli, a przy zachodnim odcinku znajduje się Park Lesława Węgrzynowskiego.

Ulica Prosta – ulica położona we Wrocławiu, biegnąca od ulicy Tęczowej do ulicy Kolejowej, na osiedlu Przedmieście Świdnickie w dawnej dzielnicy Stare Miasto. Ulica ma 516 m długości.

Ulica Tęczowa – ulica długości około 1,2 km we Wrocławiu (do 1945 pod nazwą Siebenhufenerstraße w dzielnicy Siebenhufen – pol. „Siedem Łanów”), na pograniczu Przedmieścia Mikołajskiego i Przedmieścia Świdnickiego.

Plac Rozjezdny (Luisen Platz) – plac we Wrocławiu położony w obrębie Przedmieścia Świdnickiego (Stare Miasto). Zlokalizowany jest pomiędzy linią kolejową, a ulicami Kolejową, Jęczmienną i Pszenną. Układ przestrzenny placu charakteryzuje się nieregularnym planem zdeterminowanym przebiegającą na estakadzie i nasypie linią kolejową. Plac został założony w latach 1881–1882 przez właściciela gruntów, które wcześniej stanowiły pola dawnej wsi Gajowice (później osiedle Wrocławia położone za linią kolejową na południowy zachód od Przedmieścia Świdnickiego). Teren placu nawiązuje w swoim planie do układu dwóch trójkątów. Jeden z nich stanowi skwer, drugi parcelę budowlaną. Zabudowany był kamienicami czynszowymi z lat 80. XIX wieku. Linia kolejowa biegnie w tym rejonie od strony dworca Wrocław Główny na wrocławskiej estakadzie i znajdujących się w jej ciągu wiaduktach. Jest to budowla, którą wzniesiono w latach 1896–1901. Wiadukty znajdują się tu nad ulicą Tadeusza Zielińskiego, następny nad ulicą Wincentego Stysia, który to wiadukt jest ostatnim w ciągu estakady, za którym linie kolejowa prowadzona jest na nasypie ze skarpami ziemnymi biegnącym wzdłuż Placu Rozjezdnego. Tu zlokalizowany jest jeszcze jeden wiadukt nad jezdnią tego placu. Wiadukty zaprojektowane i wykonane w ciągu estakady stanowiły zunifikowany standard stosowany na liniach kolejowych Śląska. Wszystkie wiadukty tu zlokalizowane wykonano jako konstrukcje ze stali o długości 20–25 m. Konstrukcję nośną stanowią dźwigary w postaci belek wykonanych jako blachownice wsparte na kamiennych przyczółkach. Są to trójprzęsłowe belki ciągłe (statycznie niewyznaczalne) oparte na podporach pośrednich w postaci żeliwnych słupów wahadłowych. W 1877 roku powstał tu cyrk E. Renza, później, po przejęciu w 1878 roku, cyrk Buscha. Był to drugi stały cyrk w mieście. Początkowo mieścił się w szkieletowo-murowanym budynku, zbudowanym na planie dwunastoboku, który mógł pomieścić 6 tysięcy widzów. Z tyłu budynku istniały stajnie na 100 koni. W 1885 roku budynek został przebudowany na murowany, zwieńczony za pomocą żeliwnej konstrukcji. Został zniszczony w 1945 roku. Z kolei w 1898 roku zbudowano tu jedną z podstacji (elektrownię) dla potrzeb zasilania sieci trakcyjnej powstającej sieci komunikacji tramwajowej opartej na tramwajach elektrycznych spółki akcyjnej ESB („Elektrische Strassenbahn Breslau”). Do elektrowni doprowadzono ulicą Kolejową tory tramwajowe, którymi na platformach dowożono węgiel. Resztki szyn zachowały się do dziś. W latach 1927–1928 elektrownia przebudowana została na elektrociepłownię miejską. Po 1945 roku znaczna część zabudowy w rejonie placu uległa zniszczeniu, a jej pozostałości zostały wyburzone. Zachowała się część budynków przy ulicy Joachima Lelewela oraz Prostej. Na wolnym terenie wokół placu zbudowano w latach 60. XX wieku bloki mieszkalne, a sam plac powiększono od strony wschodniej o dawny kwartał zabudowy. Wolnej przestrzeni starano się nadać funkcję rekreacyjną – znajdował się tu m.in. wyasfaltowany plac służący jako kort tenisowy lub boisko do badmintona, ponadto ustawiono ławki i nasadzono drzewa. Niewielkie wzniesienie przy nasypie służyło zimą jako górka saneczkowa. W 2000 roku na dawnym skwerze przy torach kolejowych rozpoczęto budowę kompleksu usługowo–parkingowego. Projektantami obiektu są M. Kupczyk i P. Spychała. Budowa została zatrzymana po wykonaniu stanu surowego. Inwestorem była firma „Prim”, należąca do nieistniejącego już przedsiębiorstwa Jedynka Wrocławska, postawionego w 2004 roku w stan likwidacji. W lutym 2015 Urząd Miasta Wrocławia wydał zezwolenie na rozbiórkę obiektu, jednak jego faktyczne wyburzanie rozpoczęło się w styczniu 2017. Zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego ma tu powstać budynek biurowo-usługowy z podziemnym parkingiem. Nowym inwestorem jest spółka „Nowa Nadzieja” z Warszawy. Pierwotny układ placu zachowany jest jedynie w planie ulic. Długość jezdni zaliczonej do Placu Rozjezdnego wynosi 114 m (od ulicy Kolejowej do ulicy Jęczmiennej).

Liceum Ogólnokształcące nr XVII im. Agnieszki Osieckiej we Wrocławiu – szkoła średnia powstała w 1991 roku. Była wówczas częścią nieistniejącego już Zespołu Szkół nr 6. W jego skład wchodziło Technikum Geodezyjne, Technikum Chłodnicze, a później Liceum Profilowane nr 6. Pod koniec pierwszej dekady XXI wieku szkoły wygaszono, a Zespół rozwiązano, pozostawiając w budynku tylko LO nr XVII. Szkoła od początku swojego istnienia mieści się przy ul. Tęczowej 60 we Wrocławiu.