place

Głaz narzutowy w Pruszkowie

Geografia PruszkowaGłazy narzutowe w PolscePomniki przyrody w województwie mazowieckim
Erratic boulder in Museum of Ancient Masovian Metallurgy in Pruszków (1)
Erratic boulder in Museum of Ancient Masovian Metallurgy in Pruszków (1)

Głaz narzutowy w Pruszkowie – pomnik przyrody, granitowy lub gnejsowy głaz narzutowy zlokalizowany w obrębie ogrodu Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie. Jest to jedyny pomnik przyrody nieożywionej powiatu pruszkowskiego i największy głaz narzutowy w Pruszkowie. Głaz został wydobyty w 1995, w trakcie robót budowlanych przy ul. Grunwaldzkiej w Pruszkowie. Prawdopodobnie został on przywleczony na obecny teren miasta wraz z lądolodem skandynawskim (młodsze nasunięcia środkowopolskie) od około 215 lub 185 do 130 tysięcy lat temu. Zapewne został on wyegzarowany z podłoża Smålandii (południowo-wschodnia Szwecja). Wymiary głazu są następujące: długość – 3,1 m, szerokość – 2,2 m, wysokość – 1,3 m, obwód – 8,0 m, objętość – 4,6 m³, waga (szacunkowo) – 12,8 tony.

Fragment artykułu z Wikipedii Głaz narzutowy w Pruszkowie (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Głaz narzutowy w Pruszkowie
Mikołaja Kopernika,

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Głaz narzutowy w PruszkowieCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 52.164444 ° E 20.808861 °
placePokaż na mapie

Adres

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego

Mikołaja Kopernika 2
05-800 , Wyględówek
województwo mazowieckie, Polska
mapOtwórz w Mapach Google

Erratic boulder in Museum of Ancient Masovian Metallurgy in Pruszków (1)
Erratic boulder in Museum of Ancient Masovian Metallurgy in Pruszków (1)
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Bitwa o Pruszków
Bitwa o Pruszków

Bitwa o Pruszków – działania zbrojne w czasie I wojny światowej na froncie wschodnim, trwające od 12 do 14 października 1914 roku. Walki w okolicach Pruszkowa w dniach 12–18 października 1914 były jednym z epizodów bitwy pod Warszawą i Iwangorodem. Wojska niemieckie miały zamiar zdobyć Warszawę i 11 października 1914 roku wkroczyły do Pruszkowa. Rosjanom udało się przy dużej przewadze liczebnej w kontrataku odepchnąć oddziały Niemców i zmusić do wycofania. Działania na froncie przyniosły wielkie zniszczenia. W następstwie pojedynku baterii artylerii Niemców i Rosjan w Pruszkowie oraz Żbikowie zniszczonych całkowicie lub częściowo zostało setki domów mieszkalnych, zginęło lub zostało rannych wielu ludzi. Poważnie ucierpiały powstałe dopiero dwa kościoły: kościół pw. św. Kazimierza w Pruszkowie i kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP na Żbikowie. W centrum ostrzelane zostały budynki stacji kolejowej, w Parku Bersohna – wszystkie budynki, zrujnowany został budynek SKE (Stowarzyszenia Księży Emerytów). Prawie wszystkie budynki w fabryce ołówków St. Majewskiego poważnie zostały uszkodzone. Zrujnowane zostały wszystkie zakłady przemysłowe w mieście. W sierpniu 1915 roku Pruszków i Żbików zostały zajęte przez Niemców już bez walki. Współczesnym świadectwem bitwy jest wspólna kwatera wojenna żołnierzy rosyjskich i niemieckich na cmentarzu parafialnym przy ul. Cmentarnej w Pruszkowie oraz cmentarz wojenny zlokalizowany w miejscowości Pęcice, ok. 200 m od wschodniego krańca ul. Pęcickiej.

Park Potulickich
Park Potulickich

Park Potulickich – park miejski położony w śródmiejskiej części Pruszkowa. Posiada obszar 23,25 ha, w tym zbiorniki wodne o powierzchni 8,5 ha i jest uznany za zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem 623403. Założenie parkowe powstało na zlecenie hr. Antoniego Potulickiego w II połowie XIX wieku jako otoczenie klasycystycznego pałacyku Potulickich, projektantem był niemiecki architekt Karol Sparman. Zgodnie z panującymi wówczas tendencjami kompozycja uwzględniała istniejące ukształtowanie terenu oraz naturalny układ wodny złożony ze starorzecza rzeki Utraty i czterech stawów o łącznej powierzchni 8,5 ha. W ich rejonie rosną olsze, wiązy, a także jesiony, brzozy i lipy, zaś przy dawnym korycie rzecznym zespół podmokłych zbiorowisk szuwarowo-turzycowych. Na największym stawie znajduje się wyspa, na której została ustawiona figura Najświętszej Marii Panny, która po zmroku jest oświetlona. W 2010 w jego centralnej części uruchomiono fontannę, która poza walorami estetycznymi pełni również funkcję natleniającą. Zbiorniki są połączone ze sobą i z rzeką Utratą siecią kanałów, nad którymi wybudowano ozdobne mostki. Wyjątkowy charakter Parku Potulickich podkreśla cenny starodrzew, w skład którego wchodzą topole białe i szare, modrzewie europejskie, olsze czarne, wiąz szypułkowy, jesion wyniosły stanowiące pomniki przyrody. Istniejące warunki przyrodnicze sprawiły, że jest to obszar naturalnego siedliska i miejsc lęgowych licznej fauny, a szczególnie ptaków. W południowo-zachodniej części parku znajduje się wpisany do rejestru zabytków zespół pałacowy złożony z powstałego ok. 1860 Pałacyku Potulickich, oficyny dworskiej i wozowni oraz lodowni. Przed pałacem znajduje się ustawiona w 1979 rzeźba Tadeusza Tchórzewskiego "Narodziny Narcyza". Przy ulicy Bolesława Prusa (dawniej Helenowska) na zrekonstruowanym murze ogrodzenia parku umieszczono tablicę upamiętniającą masową egzekucję z 1943, która znajduje się w ewidencji Miejsc Pamięci Narodowej.

Osiedle Parkowe (Pruszków)
Osiedle Parkowe (Pruszków)

Osiedle Parkowe jest osiedlem położonym w samym centrum Pruszkowa, w sąsiedztwie przystanku Pruszków WKD. Jego główną oś wyznacza ulica Mikołaja Kopernika. Ponadto na Osiedle Parkowe składają się jeszcze ulice takie jak: Lipowa i majora Hubala. W skład osiedla wchodzi szereg położonych wzdłuż ulicy Kopernika dziesięciu bloków mieszkalnych. Drugą, mniejszą część osiedla stanowi kilka bloków usytuowanych przy ulicy Lipowej. Oprócz bloków mieszkalnych na osiedlu znajduje się również Szkoła Podstawowa nr 4 im. Jana Pawła II oraz pasaż sklepowy po nieparzystej stronie ulicy Kopernika (m.in. sklep Lewiatan, piekarnia, księgarnia, pasmanteria, kantor). Na osiedlu znajdują się ponadto: dwa przedszkola (ul. Hubala i Kopernika), dwa ujęcia wody „oligoceńskiej” (ul. Hubala i Lipowa), kiosk, siłownia oraz naturalnie zarząd osiedla przy ulicy Hubala. Osiedle otoczone jest od południa równoległą do ulicy Mikołaja Kopernika ulicą Ignacego Kraszewskiego, gdzie mieści się urząd miasta, poczta, sąd rejonowy, komenda powiatowa policji, biblioteka oraz banki i sklepy. Od strony północnej osiedla znajduje się, założony w II połowie XIX wieku, zabytkowy Park Potulickich z unikatowym układem przestrzennym. Po stronie zachodniej znajduje się pl. Jana Pawła II z fontanną i pałacykiem ślubów, a od strony wschodniej linia WKD. Samo osiedle zostało wybudowane na początku lat 70. XX wieku.

Park im. Tadeusza Kościuszki w Pruszkowie
Park im. Tadeusza Kościuszki w Pruszkowie

Park im. Tadeusza Kościuszki (również Park Sokoła) – park miejski położony w śródmiejskiej części Pruszkowa, posiada obszar 4,26 ha. Powstał w II połowie XIX wieku jako założenie parkowe towarzyszące wybudowanemu w 1876 neorenesansowemu pałacykowi, który powstał na zlecenie właściciela miejscowej kaflarni Ignacego Więckowskiego. Kolejnymi właścicielami byli Aleksander Stępiński i hr. Ksawery Pusłowski, który wynajął pałacyk na lecznicę psychiatryczną dr. Daniela Goldberga, która posiadała niewielki oddział kliniczny. W październiku 1914 podczas ostrzału miasta budynek został nieznacznie uszkodzony, po remoncie przez kilka lat mieścił dom dla księży emerytów, a następnie na parterze urządzono kino „Znicz”. Od lat 20. na piętrze pałacyku mieścił się pruszkowski oddział Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, mimo że formalnie stanowił własność kurii biskupiej, z tego okresu pochodzi potoczna nazwa parku i pałacyku. W 1945 nieruchomość przeszła na własność skarbu państwa i ulokowano tam Dom Kultury Dzieci i Młodzieży, a po likwidacji kina parter zajęła filia biblioteki publicznej i szkoła muzyczna. W dniu 4 stycznia 2006 północną część parku i pałacyk wpisano do rejestru zabytków (nr A-664), w latach 2009–2011 miała miejsce przebudowa parku pozwalająca na połączenie funkcji parku miejskiego i kompleksowego ogrodu dziecięcego z placami zabaw. Powstało wówczas nowe ogrodzenie, przebudowano alejki spacerowe, wymieniono oświetlenia i elementy małej architektury. W pobliżu skrzyżowania ulic Niepodległości i Fryderyka Chopina powstał wówczas skwer z klombami z umieszczoną centralnie fontanną „Mali Muzykanci”.