Kościół św. Kazimierza w Pruszkowie

Parafia Świętego Kazimierza w Pruszkowie – rzymskokatolicka parafia należąca do dekanatu pruszkowskiego, archidiecezji warszawskiej, metropolii warszawskiej Kościoła katolickiego, w Pruszkowie. Obsługiwana przez księży diecezjalnych.

Głaz narzutowy w Pruszkowie – pomnik przyrody, granitowy lub gnejsowy głaz narzutowy zlokalizowany w obrębie ogrodu Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego w Pruszkowie. Jest to jedyny pomnik przyrody nieożywionej powiatu pruszkowskiego i największy głaz narzutowy w Pruszkowie. Głaz został wydobyty w 1995, w trakcie robót budowlanych przy ul. Grunwaldzkiej w Pruszkowie. Prawdopodobnie został on przywleczony na obecny teren miasta wraz z lądolodem skandynawskim (młodsze nasunięcia środkowopolskie) od około 215 lub 185 do 130 tysięcy lat temu. Zapewne został on wyegzarowany z podłoża Smålandii (południowo-wschodnia Szwecja). Wymiary głazu są następujące: długość – 3,1 m, szerokość – 2,2 m, wysokość – 1,3 m, obwód – 8,0 m, objętość – 4,6 m³, waga (szacunkowo) – 12,8 tony.

Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy – placówka utworzona 1 czerwca 1975 roku w Pruszkowie. Założycielem i wieloletnim dyrektorem był mgr Stefan Woyda. Po jego śmierci stanowisko objęła mgr Dorota Słowińska. Główna działalność muzeum archeologicznego skupia się wokół Mazowieckiego Centrum Metalurgicznego, drugiego co do wielkości centrum hutniczego w "barbarzyńskiej" Europie.

Osiedle Parkowe jest osiedlem położonym w samym centrum Pruszkowa, w sąsiedztwie przystanku Pruszków WKD. Jego główną oś wyznacza ulica Mikołaja Kopernika. Ponadto na Osiedle Parkowe składają się jeszcze ulice takie jak: Lipowa i majora Hubala. W skład osiedla wchodzi szereg położonych wzdłuż ulicy Kopernika dziesięciu bloków mieszkalnych. Drugą, mniejszą część osiedla stanowi kilka bloków usytuowanych przy ulicy Lipowej. Oprócz bloków mieszkalnych na osiedlu znajduje się również Szkoła Podstawowa nr 4 im. Jana Pawła II oraz pasaż sklepowy po nieparzystej stronie ulicy Kopernika (m.in. sklep Lewiatan, piekarnia, księgarnia, pasmanteria, kantor). Na osiedlu znajdują się ponadto: dwa przedszkola (ul. Hubala i Kopernika), dwa ujęcia wody „oligoceńskiej” (ul. Hubala i Lipowa), kiosk, siłownia oraz naturalnie zarząd osiedla przy ulicy Hubala. Osiedle otoczone jest od południa równoległą do ulicy Mikołaja Kopernika ulicą Ignacego Kraszewskiego, gdzie mieści się urząd miasta, poczta, sąd rejonowy, komenda powiatowa policji, biblioteka oraz banki i sklepy. Od strony północnej osiedla znajduje się, założony w II połowie XIX wieku, zabytkowy Park Potulickich z unikatowym układem przestrzennym. Po stronie zachodniej znajduje się pl. Jana Pawła II z fontanną i pałacykiem ślubów, a od strony wschodniej linia WKD. Samo osiedle zostało wybudowane na początku lat 70. XX wieku.

Synagoga w Pruszkowie – synagoga, która została wzniesiona w XX w. i mieściła się przy ulicy Prusa. Była to niewielka, drewniana budowla. Na tej samej działce wzniesiono także mykwę. Zostały one wzniesione na gruncie należącym do Mordechaja Gutowicza, który był jednym z aktywniejszych działaczy środowiska żydowskiego w Pruszkowie. Synagoga została rozebrana przez ludność żydowską na wieść o tworzeniu getta w 1940 roku. W założeniu społeczności zajmującej się rozbiórką budynek miał zostać przeniesiony i złożony na nowo na terenie getta, które miało stać się nową dzielnicą żydowską. Plany nie doczekały się realizacji z uwagi na deportację mieszkańców getta pruszkowskiego do getta warszawskiego w 1941 roku. Po wojnie nie została odbudowana, zachowane zostały fragmenty posadzki mykwy mieszczące się w podwórzu między budynkami Bolesława Prusa 38 i 40. W 2023 roku na zlecenie Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Warszawie rozpoczęto prace archeologiczne w miejscu po synagodze i mykwie stanowiące przygotowanie do objęcia obiektu ochroną konserwatorską. Jako cel badań wskazano wyznaczenie dokładnego położenia zachowanych reliktów i ocena ich stanu zachowania. Kierownikiem prac jest Wiesław Małkowski.

Zakłady Porcelitu Stołowego „Pruszków” – zakład przemysłowy w Pruszkowie, produkujący początkowo wyroby fajansowe, później porcelitowe, działający w latach 1872–2001.

Park Potulickich – park miejski położony w śródmiejskiej części Pruszkowa. Posiada obszar 23,25 ha, w tym zbiorniki wodne o powierzchni 8,5 ha i jest uznany za zabytek wpisany do rejestru zabytków pod numerem 623403. Założenie parkowe powstało na zlecenie hr. Antoniego Potulickiego w II połowie XIX wieku jako otoczenie klasycystycznego pałacyku Potulickich, projektantem był niemiecki architekt Karol Sparman. Zgodnie z panującymi wówczas tendencjami kompozycja uwzględniała istniejące ukształtowanie terenu oraz naturalny układ wodny złożony ze starorzecza rzeki Utraty i czterech stawów o łącznej powierzchni 8,5 ha. W ich rejonie rosną olsze, wiązy, a także jesiony, brzozy i lipy, zaś przy dawnym korycie rzecznym zespół podmokłych zbiorowisk szuwarowo-turzycowych. Na największym stawie znajduje się wyspa, na której została ustawiona figura Najświętszej Marii Panny, która po zmroku jest oświetlona. W 2010 w jego centralnej części uruchomiono fontannę, która poza walorami estetycznymi pełni również funkcję natleniającą. Zbiorniki są połączone ze sobą i z rzeką Utratą siecią kanałów, nad którymi wybudowano ozdobne mostki. Wyjątkowy charakter Parku Potulickich podkreśla cenny starodrzew, w skład którego wchodzą topole białe i szare, modrzewie europejskie, olsze czarne, wiąz szypułkowy, jesion wyniosły stanowiące pomniki przyrody. Istniejące warunki przyrodnicze sprawiły, że jest to obszar naturalnego siedliska i miejsc lęgowych licznej fauny, a szczególnie ptaków. W południowo-zachodniej części parku znajduje się wpisany do rejestru zabytków zespół pałacowy złożony z powstałego ok. 1860 Pałacyku Potulickich, oficyny dworskiej i wozowni oraz lodowni. Przed pałacem znajduje się ustawiona w 1979 rzeźba Tadeusza Tchórzewskiego "Narodziny Narcyza". Przy ulicy Bolesława Prusa (dawniej Helenowska) na zrekonstruowanym murze ogrodzenia parku umieszczono tablicę upamiętniającą masową egzekucję z 1943, która znajduje się w ewidencji Miejsc Pamięci Narodowej.

Bitwa o Pruszków – działania zbrojne w czasie I wojny światowej na froncie wschodnim, trwające od 12 do 14 października 1914 roku. Walki w okolicach Pruszkowa w dniach 12–18 października 1914 były jednym z epizodów bitwy pod Warszawą i Iwangorodem. Wojska niemieckie miały zamiar zdobyć Warszawę i 11 października 1914 roku wkroczyły do Pruszkowa. Rosjanom udało się przy dużej przewadze liczebnej w kontrataku odepchnąć oddziały Niemców i zmusić do wycofania. Działania na froncie przyniosły wielkie zniszczenia. W następstwie pojedynku baterii artylerii Niemców i Rosjan w Pruszkowie oraz Żbikowie zniszczonych całkowicie lub częściowo zostało setki domów mieszkalnych, zginęło lub zostało rannych wielu ludzi. Poważnie ucierpiały powstałe dopiero dwa kościoły: kościół pw. św. Kazimierza w Pruszkowie i kościół pw. Niepokalanego Poczęcia NMP na Żbikowie. W centrum ostrzelane zostały budynki stacji kolejowej, w Parku Bersohna – wszystkie budynki, zrujnowany został budynek SKE (Stowarzyszenia Księży Emerytów). Prawie wszystkie budynki w fabryce ołówków St. Majewskiego poważnie zostały uszkodzone. Zrujnowane zostały wszystkie zakłady przemysłowe w mieście. W sierpniu 1915 roku Pruszków i Żbików zostały zajęte przez Niemców już bez walki. Współczesnym świadectwem bitwy jest wspólna kwatera wojenna żołnierzy rosyjskich i niemieckich na cmentarzu parafialnym przy ul. Cmentarnej w Pruszkowie oraz cmentarz wojenny zlokalizowany w miejscowości Pęcice, ok. 200 m od wschodniego krańca ul. Pęcickiej.

Pruszków WKD – przystanek Warszawskiej Kolei Dojazdowej położony przy ul. Kraszewskiego i Ewy w Pruszkowie. W roku 2022 wymiana pasażerska na przystanku wyniosła 3 000-4 000 osób.

Pruszków (od 1916 miasto Pruszków i Skorosze) – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1867–1916 w Warszawskiem. Siedzibą władz gminy była wieś Pruszków.

Pruszków – miasto w Polsce położone w województwie mazowieckim, siedziba powiatu pruszkowskiego, nad rzeką Utratą. Pruszków jest częścią aglomeracji warszawskiej. Według danych GUS z 30 czerwca 2025 roku, Pruszków liczył 65 886 mieszkańców i był pod względem liczby ludności piątym (po Warszawie, Radomiu, Płocku oraz Siedlcach) miastem w województwie mazowieckim.

Stadion MZOS Znicz w Pruszkowie – miejski stadion piłkarski, na którym swoje mecze rozgrywają piłkarze Znicza Pruszków oraz tymczasowo Pogoń Grodzisk Mazowiecki (do momentu spełnienia wymogów PZPN, UEFA i FIFA na Stadionie Miejskim w Grodzisku Mazowieckim). Ma jedną trybunę, sztuczne oświetlenie (2400 luksów) i podgrzewaną murawę.