Parafia św. Jerzego Męczennika i Podwyższenia Krzyża Świętego we Wrocławiu

Kościół świętego Jerzego Męczennika i Podwyższenia Krzyża Świętego – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Wrocław wschód archidiecezji wrocławskiej. Znajduje się na osiedlu Brochów. Jest to świątynia zbudowana w latach 1910-1911 według projektu architekta Oskara Hoßfelda z Berlina. Świątynia reprezentuje styl neoromański i swoim wyglądem nawiązuje do Kościoła św. Michała w Hildesheim. Budowla ma 34 metry długości i 17 metrów szerokości, może w niej przebywać ponad 1000 wiernych. Jest to trzynawowa bazylika filarowo-kolumnowa wzniesiona na planie krzyża łacińskiego, posiadająca wieżę, w której mieści się empora organowa. Wieża mierzy obecnie 38 metrów wysokości. Organy zostały wykonane przez firmę Sauer & Sohn z Frankfurtu nad Odrą. Wysokość nawy głównej to 12 metrów, a naw bocznych to 6 metrów. Gzymsy, okna, wewnętrzne filary i słupy oraz portal zostały wykonane z żółto-szarego piaskowca. Malowanie wnętrza wykonał August Oetken z Berlina. Jego dziełem są polichromie znajdujące się na drewnianym suficie nawy głównej przedstawiające Mojżesza z Tablicą Praw, Chrystusa razem ze świętymi Piotrem i Pawłem oraz na pozłacanym sklepieniu absydy przedstawiające postać świętego Jerzego, patrona świątyni. Freski znajdujące się w nawach bocznych namalowano w latach 70. XX wieku i przedstawiają polskich świętych i błogosławionych m.in. św. Kazimierza, księdza Piotra Skargę i św. Jadwigę. Autorem chrzcielnicy i witraży na chórze był Karl van Treek z Wrocławia. Obecne witraże zostały wykonane w 1959 roku i zaprojektowane przez profesora Stanisława Kopystyńskiego z Wrocławia, zamontowano je w latach 60. XX wieku. Zdobienia ołtarza, ambony i ławki komunijnej zostały wykonane z drewna dębowego przez artystę rzeźbiarza Georga Schreinera z Ratyzbony. Natomiast sam ołtarz i ambona wykonano z białego belgijskiego wapienia. Ołtarz główny jest ozdobiony płaskorzeźbą przedstawiającą czterech ewangelistów, natomiast ambonę zdobią posągi czterech Ojców Kościoła. Na placu przykościelnym znajduje się grób wieloletniego proboszcza parafii św. Jerzego Męczennika i Podwyższenia Krzyża Świętego ks. Kazimierza Malinosia.

Kościół św. Ducha – dawny kościół ewangelicki znajdujący się na Brochowie, przy ulicy Biegłej we Wrocławiu.

Brochów (niem. Bracke, Brockau, Prochów (1945), Prochowo, Brochowo) – osiedle w południowo-wschodniej części Wrocławia, na terenie byłej dzielnicy Krzyki. W latach 1939–1950 samodzielne miasto. Stacja towarowa w Brochowie, jest dzisiaj drugą co do wielkości w Polsce (po węźle w Tarnowskich Górach) i jedną z największych w Europie. Liczba mieszkańców: ok. 7 tys. Działa tutaj stowarzyszenie Romów we Wrocławiu Romani Bacht (romani: cygańskie szczęście). Na osiedlu działają drużyna piłkarska KS Brochów oraz drużyna hokeja na trawie Romani Bacht.

Park Brochowski to park położony w południowo-wschodniej części Wrocławia, w obrębie osiedla Brochów. Jest najstarszym parkiem w obecnych granicach Wrocławia, założonym w średniowieczu przez augustianów w latach 1727 - 1733. Ma powierzchnię ok. 8 ha. Pieczę nad Parkiem Brochowskim sprawuje Zarząd Zieleni Miejskiej, podległy Departamentowi Architektury i Rozwoju Urzędu Miejskiego Wrocławia. Obecna nazwa parku obowiązuje na podstawie § 1 pkt 9 uchwały nr LXXI/454/93 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 9 października 1993 roku w sprawie nazw parków i terenów leśnych istniejących we Wrocławiu. Park położony jest pomiędzy osiedlami Wrocławia: Brochów – na wschód od parku, Jagodno – na zachód od parku, za linią kolejową. Do parku dojechać można ulicą Centralną od osiedla Brochów i ulicą Konduktorską od ulicy Buforowej (osiedle Jagodno). Zachodnią granicę parku wyznacza linia kolejowa nr 276. Z komunikacji miejskiej obecnie w pobliżu parku ma przystanek autobus linii 133. Przez park przepływa niewielki ciek wodny, o charakterze melioracyjnym – Brochówka, który wraz z licznymi mniejszymi rowami tworzy niewielką sieć wodną, z oczkiem wodnym, oraz z licznymi mostkami i kładkami. W parku urządzony jest również plac zabaw dla dzieci i labirynt grabowy. Park, wraz z wodami powierzchniowymi, ma również znaczenie przyrodnicze.

Księże – osiedle administracyjne Wrocławia utworzone na terenie byłej dzielnicy Krzyki. Osiedle Księże powstało na mocy uchwały Rady Miejskiej Wrocławia XX/110/91 wprowadzającej nowy system podziału administracyjnego Wrocławia, gdzie osiedla zastąpiły funkcjonujące do tej pory dzielnice. Osiedle obejmuje obszar dawnych wsi: Księże Małe, Księże Wielkie, Świątniki, Opatowice, Bierdzany oraz osady Nowy Dom przyłączonych do Wrocławia 1 kwietnia 1928 r. Księże graniczy z osiedlami: Brochów, z którym granicę stanowi potok Brochówka, Tarnogaj, Przedmieście Oławskie, z którym większą część granicy stanowi bieg Oławy, oraz osiedlem Biskupin-Sępolno-Dąbie-Bartoszowice oddzielonym Odrą i Kanałem Opatowickim, i Strachocin-Swojczyce-Wojnów. Pozostały odcinek granic osiedla stanowi administracyjna granice miasta z gminą Siechnice.

Parafia Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych we Wrocławiu znajduje się w dekanacie Wrocław wschód w archidiecezji wrocławskiej. Erygowana została w 1910. Obsługiwana jest przez księży sercanów białych, a jej proboszczem jest o. Tomasz Pawlukowski. Kościół parafialny mieści się przy ulicy Świątnickiej.

Kościół Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do dekanatu Wrocław Wschód archidiecezji wrocławskiej. Znajduje się na osiedlu Księże Małe. Kamień węgielny pod budowę świątyni został położony w dniu 20 czerwca 1909 roku przez księdza Velkela z ramienia Rady Duchownych, po otrzymaniu zgody ministerialnej przez władze kościelne. Projekt budowy kościoła opiewał na sumę 56 tysięcy marek. Świątynia została zaprojektowana przez miejskiego radcę budowlanego Hermanna von Carlowitza. Ufundowali ją hrabina Eleonore zu Stolberg – Stolberg oraz radca duchowny hrabia Leopold von Brühl. Budowa okazałego kościoła w stylu neoromańskiej bazyliki, pod wezwaniem Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych (w języku niemieckim: Katholishe Kirche der Gottesmutter, der Hilfe der Christen, czyli w tłumaczeniu na język polski Matki Bożej Pomocy Chrześcijan), której malowidło było umieszczone na ścianie absydy w ołtarzu głównym, została ukończona bardzo szybko, bo już w sierpniu tego samego roku został zawieszony na wieży świątyni dzwon. W dniu 2 stycznia 1910 roku nowy kościół został poświęcony przez księdza kanonika Franza Dannhauera. Obecna świątynia nosząca wezwanie Najświętszej Maryi Panny Wspomożycielki Wiernych (do roku 2010 nosiła wezwanie Matki Boskiej Wspomożenia Wiernych) znajduje się na terenie typu parkowego, blisko terenów wodonośnych. Jest to budowla posiadająca monumentalną architekturę pochodzącą z końcowego okresu historyzmu. Świątynia posiada formę bazyliki wczesnoromańskiej. Od strony wschodniej zwieńczony jest półokrągłą absydą, od strony zachodniej wysuniętym przedsionkiem ozdobionym głównym portalem wejściowym i mieszczącym chór muzyczny. Z lewej i prawej strony przedsionka, na osi naw bocznych, jest umieszczony jednoprzęsłowy podcień podparty kolumną neoromańską (od strony południowej) oraz wysoka wieża (od strony północnej) o wysokości około 26 metrów, nakryta ostrołukowym dachem hełmowym pokrytym blachą (oryginalnie była to dachówka). Nad portalem, którym przechodzi się do wieży, z tyłu świątyni, jest umieszczona wyryta w piaskowcu data budowy „ANNO 1909”. W obecnym wyposażeniu wnętrza świątyni należy zwrócić uwagę na obraz Patronki świątyni, znajdujący się w ołtarzu głównym, przedstawiający Matkę Bożą Wspomożenia Wiernych (wizerunek Santa Maria Maggiore). Ten obraz namalowany w XVIII wieku został przywieziony z Jazłowca koło Buczacza, gdzie był używany jako feretron w procesjach. W latach 70. XX wieku podczas urzędowania księdza proboszcza Wincentego Nowosielskiego, dzięki decyzji księdza biskupa Wincentego Urbana, został umieszczony w świątyni na Księżu Małym, w związku z ówczesną przebudową ołtarza głównego. Został usunięty wtedy kamienny baldachim nad tabernakulum oraz balustrada odgradzająca prezbiterium od nawy głównej (wcześniej została zlikwidowana kuta dwuprzęsłowa krata umieszczona w wejściu na ołtarz). W tym czasie została zamalowana także niemiecka jeszcze polichromia, umieszczona na ścianach nawy głównej i naw bocznych (były to dyskretne motywy linearne o tematyce geometrycznej i roślinnej) oraz monumentalne malowidło przedstawiające patronkę świątyni, umieszczone w prezbiterium, (nowy wystrój świątyni został poświęcony w dniu 2 lutego 1974 roku przez biskupa Wincentego Urbana). Malowidło ścienne zostało zrekonstruowane podczas prac renowacyjnych w 2009 roku. W odnawianej świątyni, z okazji setnej rocznicy jej budowy (2009 – 2010), należy także zwrócić uwagę na kamienny ołtarz główny razem z tabernakulum, którego drzwiczki są wykonane z rzadko spotykanego drewna różanego, jak i neoromańską chrzcielnicę oraz ambonę z płaskorzeźbami.

Gazownia miejska na Tarnogaju (niem. Städtische Gasanstalt Dürrgoy) – dawny zakład przemysłowy wytwarzający gaz koksowniczy, mieszczący się przy ulicy Gazowej 3 na osiedlu Tarnogaj we Wrocławiu. Zakład był wykorzystywany do produkcji gazu od listopada 1906 do 1990 roku.

Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu (WBHZ UP we Wrocławiu) – jeden z 5 wydziałów Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu powstały w 1951 roku jako Wydział Zootechniczny ówczesnej Wyższej Szkoły Rolniczej we Wrocławiu. Kształci studentów na czterech podstawowych kierunkach zaliczanych do nauk rolniczych, na studiach stacjonarnych oraz niestacjonarnych. Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt jest jednostką interdyscyplinarną. W jego ramach znajduje się 2 instytuty, 3 katedry i 1 pracownia naukowa. Poza tym w skład wydziału wchodzą: Wydziałowe Biuro Obsługi Projektów Unijnych oraz Muzeum Przyrodnicze. Aktualnie zatrudnionych jest 73 nauczycieli akademickich, w tym 18 profesorów tytularnych, 22 doktorów habilitowanych w tym 15 pracujących na stanowisku profesora nadzwyczajnego oraz 33 pracowników naukowo-dydaktycznych ze stopniem naukowym doktora. W kodyfikacji Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, pod względem działalności naukowej Wydział Biologii i Hodowli Zwierząt Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu zaliczany jest do jednostek pierwszej kategorii. Liczna jest również grupa adiunktów. Wydział współpracuje również z emerytowanymi profesorami, których autorytet wspiera zarówno proces dydaktyczny, jak i przede wszystkim wymianę międzynarodową.

Wzgórze przy ulicy Ziębickiej (Wzgórze Tarnogajskie) – sztucznie utworzone wzniesienie, położone w południowej części Wrocławia, na osiedlu Tarnogaj, przy ulicy Ziębickiej. Według mapy topograficznej okolic Wrocławia z 1939 roku, usypisko miało wysokość bezwzględną równą 138 m n.p.m.. Obecnie Wzgórze Tarnogajskie ma wysokość 133 m n.p.m. i wybitność 8,5 m ponad otaczający teren. Na południe i na wschód od wzgórza przebiega kolejowa obwodnica Wrocławia, na północnym wschodzie znajdują się budynki nieczynnej obecnie gazowni miejskiej, od północy ulokowane są ogródki działkowe, a za nimi zabudowa mieszkalna, natomiast na zachodzie – Cmentarz Ducha Świętego przy ulicy Bardzkiej.

Park Wschodni (niem. Ostpark) – park w południowo-wschodniej części Wrocławia, na osiedlu Księże. Położony jest na obszarze zawartym pomiędzy ramionami rzeki Oława – Oława Dolna otacza park od północy, natomiast Oława Górna opływa park od wschodu i następnie południa, a zawracając ku północy, zamyka teren parku od zachodu, by na północno-zachodnim krańcu parku połączyć się z Oławą Dolną. Obie odnogi połączone są ponadto przecinającą park strugą, wypływającą z Oławy Górnej. Jest więc położony na dwóch wyspach, utworzonych przez odnogi rzeki Oława. Oprócz głównych ramion Oławy, przez park przebiega kilka mniejszych, nienazwanych cieków. Tylko niewielka część obszaru wyspy zachodniej zajęta jest pod nieduży zespół ogródków działkowych, położonych w północnej jej części. Jedyną, dostępną obecnie drogą do parku, jest gruntowa droga biegnąca od ulicy Krakowskiej, przez Most Parkowy. Wjazd na teren parku jest zabroniony, ale istnieje dojazd do ogródków działkowych. Przed mostem znajduje się nieduży, ogólnodostępny parking. Pieczę nad Parkiem Wschodnim sprawuje Zarząd Zieleni Miejskiej podległy Departamentowi Architektury i Rozwoju Urzędu Miejskiego Wrocławia. Obecna nazwa parku obowiązuje na podstawie § 1 pkt 4 uchwały nr LXXI/454/93 Rady Miejskiej Wrocławia z dnia 9 października 1993 roku w sprawie nazw parków i terenów leśnych istniejących we Wrocławiu. Powierzchnia parku to ponad 30 ha, przy czym różne źródła podają rozbieżne wielkości powierzchni terenu zajmowanego przez park, np. 30 ha 32,5 ha 34 ha 41 ha. Sam park jest oddalony od zabudowań osiedli. Na północnym zachodzie znajduje się niewielkie osiedle Wilczy Kąt i dopiero znacznie dalej duże osiedle Rakowiec. Na południowym wschodzie, również w znacznym oddaleniu znajdują się zabudowania osiedle Księże Małe. Park został zaprojektowany w latach 20. XX wieku. Projektantem był Paul Dannenberg - dyrektor ogrodnictwa miejskiego we Wrocławiu w latach 1921-28. W parku zobaczyć można pomnik poświęcony SA z 1935 roku. W obrębie parku znajduje się kilka mostków i kładek. Na wschodnim krańcu parku, znajduje się rozwidlenie rzeki Oława. Zobaczyć tu można dwa jazy kierujące przepływem wody w poszczególnych odnogach rzeki. Za jazami rozciągają się już niedostępne Tereny wodonośne Wrocławia. Na zachodzie, na Górnej Oławie, znajduje się pozostałość po moście, w postaci przyczółków i dwóch dźwigarów nośnych. Dźwigary zostały obecnie już zdemontowane. Most ten nazywał się Kładką Parkową i prowadził na tereny należące niegdyś do klubu sportowego Burza, w tym nieistniejącego obecnie basenu kąpielowego, funkcjonującego do lat osiemdziesiątych. W centralnej części parku znajduje się nieduży staw. W pobliżu został urządzony plac zabaw dla dzieci. Park Wschodni i jego najbliższe okolicą są miejscem akcji opisanej w powieści autorstwa Wacława Grabkowskiego pod tytułem Park Wschodni. Opisane w powieści wydarzenia dzieją się w 2004 roku, a ich głównymi bohaterami są pracownicy parku.

Most Parkowy (Niedere Ohlebrücke) – most położony we Wrocławiu, w rejonie osiedla Wilczy Kąt, stanowiący przeprawę nad jednym z ramion bocznych rzeki Oława, tj. nad Górną Oławą. Most położony jest w ciągu drogi stanowiącej łącznik pomiędzy ulicą Krakowską a terenem obejmującym bezimienną wyspę objętą ramionami rzeki, na której położony jest Park Wschodni (prawy brzeg ramienia rzeki). Obecnie, po rozbiórce innej przeprawy: Kładki Parkowej, most ten jest jedyną przeprawą zapewniającą komunikację dla tego obszaru. Przed mostem, na lewym brzegu rzeki, urządzono parking dla samochodów. W obszarze, w którym obecnie zlokalizowany jest Most Parkowy, znajdował się niegdyś Młyn Guzikowy (Knopfmühle, odnotowany w 1795 r.), który był młynem wodnym, napędzanym wodami przepływającymi w korycie rzeki (wzmiankowany w 1288 r.). Stanowił on także stopień wodny (piętrzący), którego zadaniem było utrzymanie odpowiedniego stanu wody dla pobliskich terenów wodonośnych Wrocławia. Przy młynie również istniała w tym rejonie przeprawa – most wybudowany jako konstrukcja oparta na technologii drewnianej. Podczas regulacji rzeki Oława i budowy założenia parkowego, wybudowano tu jednoprzęsłowy, sklepiony most ceglany. Uległ on zniszczeniu w 1945 roku. Most odbudowano w 1951 roku w żelbetowej technologii monolitycznej, również jako most jednoprzęsłowy, ramowy, o długości 6,7 m.