Topografia Terroru

Allgemeine SS (niem. Ogólna SS) – organizacja powstała w roku 1934, podczas rozbudowy struktur Schutzstaffel der NSDAP (SS), jako samodzielna formacja w ramach NSDAP z Heinrichem Himmlerem jako Reichsführerem-SS. W 1934 jednostki administracyjne SS przyjęły nazwę Allgemeine SS (zwane także Heimat SS oraz Schwarze SS), w celu odróżnienia ich od SS-Totenkopfverbände (załogi obozów koncentracyjnych) i SS-Verfügungstruppe (późniejsze Waffen-SS).

Główny Urząd Rasy i Osadnictwa SS (niem. Rasse- und Siedlungshauptamt, RuSHA) – jeden z trzech najstarszych głównych urzędów SS. Funkcjonował pod nazwą RuSHA od 30 stycznia 1935 r., choć jego początki sięgają 1931 roku. Miał za zadanie realizację koncepcji Heinricha Himmlera dotyczących „hodowli rasy germańskiej” i zdobywania dla niej „przestrzeni życiowej” (Lebensraum). Przedmiotem działalności były kwestie czystości rasowej wśród esesmanów, kandydatów do SS oraz członków ich rodzin, ich pochodzenia (rodowodu, genealogii), sprawy małżeństwa i rodziny oraz osadnictwo niemieckie na podbitych terenach.

Gestapo (niem. Geheime Staatspolizei, Tajna Policja Państwowa; do 1936 również Gestapa, od Geheimes Staatspolizeiamt – Urząd Tajnej Policji Państwowej) – tajna policja utworzona w III Rzeszy 26 kwietnia 1933, która w sposób bezwzględny zwalczała wszelkie przejawy oporu, rozwiązana wraz z upadkiem III Rzeszy w 1945. Przez Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze uznana za organizację zbrodniczą.

Niemiecka Komisja Gospodarcza (Deutsche Wirtschaftskommission – DWK, Немецкая/Германская экономическая комиссия) – niemiecka struktura wykonawcza Radzieckiej Administracji Wojskowej w Niemczech, która funkcjonowała do chwili utworzenia NRD (1947–1949). De facto pełniła rolę rządu gospodarczego w radzieckiej strefie okupacyjnej. Radziecka Administracja Wojskowa nadała jej uprawnienia legislacyjne. Jej przewodniczącym był Heinrich Rau, zaś członkami Komisji prezydenci administracji centralnych – przemysłu, handlu, transportu, rolnictwa i leśnictwa, a także paliwa i energii. Również przewodniczący central związkowych – FDGB i VdgB.

Sowiecka Administracja Wojskowa w Niemczech (również Radziecka Administracja Wojskowa w Niemczech, niem. Sowjetische Militäradministration in Deutschland – SMAD, ros. Советская военная администрация в Германии – СВАГ) – administracja wojskowa ZSRR, która przejęła najwyższą władzę wykonawczą w sowieckiej strefie okupacyjnej, do czasu utworzenia w październiku 1949 Niemieckiej Republiki Demokratycznej. Administracja wyrosła ze struktur frontowych – 1 Frontu Białoruskiego, 2 Frontu Białoruskiego i 1 Frontu Ukraińskiego oraz Grupy Wojsk Radzieckich w Niemczech. Po części jej zadania przejęła Radziecka Komisja Kontroli w Niemczech (Sowjetische Kontrollkommission – SKK, Советская контрольная комиссия в Германии) (1949-1953), a następnie aparat Wysokiego Komisarza ZSRR w Niemczech (Hoher Kommissar der UdSSR in Deutschland, Верховный комиссар СССР в Германии) (1953-1955). W 1947 powołano Niemiecką Komisję Gospodarczą (Deutsche Wirtschaftskommission, Немецкая/Германская экономическая комиссия) niemiecką strukturę wykonawczą, która funkcjonowała do chwili utworzenia w 1949 NRD.

Federalne Ministerstwo Finansów (niem. Bundesministerium der Finanzen albo Bundesfinanzministerium, w skrócie: BMF) – ministerstwo Republiki Federalnej Niemiec odpowiadające za prowadzenie polityki fiskalnej. Główna siedziba ministerstwa znajduje się w Berlinie przy Leipziger Straße 5–7, w byłej siedzibie m.in. Ministerstwa Lotnictwa Rzeszy i Radzieckiej Administracji Wojskowej w Niemczech. Od 2021 urząd ministra finansów w rządzie Olafa Scholza sprawuje Christian Lindner.

Ministerstwo Lotnictwa Rzeszy (Reichsluftfahrtministerium, w skrócie RLM) – ministerstwo lotnictwa w okresie nazistowskich Niemiec (1933-1945). Jest to również oryginalna nazwa kompleksu budynków Detlev Rohwedder-Haus przy Wilhelmstraße 81-85, obecnie 97, w centrum Berlina, w którym obecnie mieści się Federalne Ministerstwo Finansów (Bundesministerium der Finanzen). Ministerstwo było odpowiedzialne za rozwój i produkcję samolotów nie tylko dla niemieckich Sił Powietrznych (Luftwaffe), ale także dla lotnictwa cywilnego. W kompleksie budynków ministerstwa swoją siedzibę miało też Wyższe Dowództwo Sił Lotniczych (Oberkommando der Luftwaffe). Do celów reprezentacyjnych wykorzystywano pobliski budynek b. Pruskiego Landtagu (Preußischer Landtag) z 1898 przy Leipziger Straße i Niederkirchnerstraße, ówcześnie nazywany Domem Lotnika (Haus der Flieger).

Państwowa Komisja Planowania NRD (Staatliche Plankommission) – centralny organ Rady Ministrów NRD w zakresie ogólnego planowania i rozwoju gospodarki narodowej oraz kontroli realizacji zaplanowanych zadań. Komisja była odpowiedzialna w gospodarce centralnie zarządzanej NRD za koordynację, przygotowanie i kontrolę średnioterminowych planów długoterminowych (plan pięcioletni) oraz rocznych krajowych planów gospodarczych.

Bundesrat (BR; z niem.; Rada Federalna) – jako konstytucyjne przedstawicielstwo krajów związkowych jest w Niemczech, obok Bundestagu, izbą parlamentu. Liczy 69 członków. Każdy z 16 krajów związkowych ma (zależnie od liczby mieszkańców) od trzech do sześciu głosów, które muszą być oddawane jednolicie. Uprawnieni do głosowania członkowie Rady muszą być członkami z prawem głosu odpowiedniego rządu krajowego. Ustawy uchwalone przez Bundestag wymagają akceptacji Rady, jeśli mają związek z suwerennością kraju związkowego lub jeśli instytucje krajów związkowych mają udział w ich realizacji. Ponieważ konstytucja Niemiec nie określa jednoznacznie, czy nazwa izby wyższej brzmi Deutscher Bundesrat (Niemiecka Rada Federalna) czy Bundesrat (Rada Federalna), uregulowało to zarządzenie prezydenta RFN z 12 września 1952, wskazując na drugi wariant z wykorzystywaniem w kontaktach międzynarodowych określenia Bundesrat der Bundesrepublik Deutschland (Rada Federalna Republiki Federalnej Niemiec).

Prinz-Albrecht-Palais – rokokowy pałac znajdujący się w Berlinie od XVIII wieku do lat 40. XX wieku.

Berlin Anhalter Bahnhof – dawny dalekobieżny dworzec kolejowy w Berlinie, położony przy Askanischer Platz, obecnie działa tam jedynie podziemna stacja S-Bahn. Dworzec został nazwany od niemieckiej prowincji Anhalt. Początkowy dworzec czołowy zastąpiony został nowszym w 1880 r., który został zburzony w 1960 r. po zamknięciu 17 maja 1952. Otwarte w 1939 r. podziemne perony S-Bahn pozostają w użytku do dziś.

Niemieckie Muzeum Szpiegów (niem. Deutsches Spionagemuseum) – to prywatne muzeum w Berlinie, poświęcone historii szpiegostwa (od starożytności do współczesności), które zostało stworzone przez byłego dziennikarza Franza-Michaela Günthera. Multimedialna ekspozycja zajmuje powierzchnię 3000 m². Otwarcie muzeum dla zwiedzających odbyło się 19 września 2015 roku. Muzeum znajduje się przy Leipziger Platz, dawniej ten teren leżał w obrębie Muru Berlińskiego i był nazywany „pasem śmierci”, ponieważ dzielił miasto na dwie części: Berlin Wschodni i Zachodni. Niemieckie Muzeum Szpiegów w Berlinie jest jedynym tego typu muzeum w Niemczech. Kolekcja liczy ponad 1000 eksponatów. 300 z nich jest wystawionych na ekspozycji. Muzeum również działa jako instytucja edukacyjna. Od momentu otwarcia w 2015 roku muzeum odwiedziło 1 000 000 osób. W 2020 roku muzeum zostało nominowane do nagrody Europejskiego Muzeum Roku.