place

Wieża ciśnień Borek we Wrocławiu

Borek (Wrocław)Obiekty inżynierii lądowej i wodnej we WrocławiuWieże ciśnień w województwie dolnośląskimZabytkowe obiekty budowlane we Wrocławiu
Wroclaw Wieza Cisnien
Wroclaw Wieza Cisnien

Wieża ciśnień Borek – historyzująca wieża ciśnień o wysokości całkowitej 62 m, zlokalizowana na osiedlu Borek we Wrocławiu. Oficjalny adres wieży to: ul. Sudecka 125a, jednak znajduje się ona na pasie rozdzielającym jezdnie al. Wiśniowej w ciągu obwodnicy śródmiejskiej. W 2/3 wysokości (na wys. 42 m) - galeryjka widokowa, z której można było niegdyś - za drobną opłatą - oglądać panoramę miasta, a także - przy dobrej pogodzie - odległą o trzydzieści kilometrów Ślężę a nawet - o sto kilometrów - Karkonosze. Wybudowana została w latach 1904-1905 według projektu Karla Klimma (zatwierdzonego w sierpniu 1903) na południowych obrzeżach miasta, a w 1906 udostępniona zwiedzającym. Zdobiące wieżę rzeźby w piaskowcu, w tym Źródło Nimfa i Tryton, wykonali: Ignatius Taschner i Robert Bednorz. Od 1908 personel wieży wciągał na jej szczycie czerwoną flagę w dniach, kiedy warunki atmosferyczne zapewniały dobrą widoczność; opłata za wjazd windą na galerię widokową wynosiła 10 fenigów. W czasie oblężenia Festung Breslau w 1945 odgrywała rolę punktu obserwacyjnego do kierowania ogniem. Od II wojny światowej do lat 90. wieża nie była konserwowana (nie wykorzystywano też jej walorów turystycznych), choć zbiorniki wykorzystywano jeszcze do połowy lat 80. w systemie wodociągów miejskich. W końcu lat 90. wieża została wykupiona przez Stephan Elektronik Investment. Na podstawie projektu Wacława Bieniasza-Nicholsona przekształcono ją w kompleks restauracji o nazwie "Wieża Ciśnień". Wieża reprezentuje formy stylowe późnego eklektyzmu z elementami secesji w ornamentyce i rzeźbie, mieszając formy neogotyckie (sklepienie pod zbiornikiem) z neoromańskim stylem wilhelmińskim. Konstrukcja wymurowana z cegły klinkierowej. Pierwsze dwie kondygnacje służyły początkowo jako mieszkania dla obsługi technicznej wieży, obecnie przekształcone w pomieszczenia użytkowe wraz ze znajdującym się nad nimi poddaszem. Zbiornik wody znajdował się niegdyś w podpartej na dziewięciu filarach ośmiobocznej części nakrytej dachem namiotowym, na szczycie którego umieszczono masywny hełm o cechach secesyjnych. Środkowy słup zawierający dawniej wodociąg mieści obecnie jedną z wind (druga, wraz z klatką schodową, jest w bocznej wieżyczce). Wieża została wpisana do rejestru zabytków dnia 19 października 1978 roku. Obecnie wieża jest zamknięta dla zwiedzających.

Fragment artykułu z Wikipedii Wieża ciśnień Borek we Wrocławiu (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Wieża ciśnień Borek we Wrocławiu
Sudecka, Wrocław Powstańców Śląskich

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Strona internetowa Linki zewnętrzne Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Wieża ciśnień Borek we WrocławiuCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 51.085278 ° E 17.0175 °
placePokaż na mapie

Adres

Sudecka 125a
53-128 Wrocław, Powstańców Śląskich
województwo dolnośląskie, Polska
mapOtwórz w Mapach Google

Strona internetowa
wiezecisnien.eu

linkOdwiedź stronę

linkWikiData (Q1786037)
linkOpenStreetMap (100914521)

Wroclaw Wieza Cisnien
Wroclaw Wieza Cisnien
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego

Instytut Filologii Słowiańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego – jednostka dydaktyczno-naukowa należąca do struktur Wydziału Filologicznego Uniwersytetu Wrocławskiego. Dzieli się na 6 zakładów i 2 pracownie naukowe. Posiada uprawnienia do nadawania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego oraz wnioskowania o nadanie tytułu naukowego profesora. Prowadzi działalność dydaktyczną i badawczą związaną z kształceniem studentów, promowaniem kadry naukowej, publikacjami w dziedzinie filologii słowiańskiej (język i literatura czeska, rosyjska, serbska, chorwacka, ukraińska). Instytut oferuje studia na kierunku filologia ze specjalnościami: filologia czeska, filologia rosyjska, filologia serbska i chorwacka, filologia ukraińska oraz studia podyplomowe, a także studia doktoranckie. Aktualnie na instytucie kształci się około 850 studentów w trybie dziennym i zaocznym. Instytut wydaje trzy własne czasopisma: Slavica Wratislaviensia. Dysponuje także własną samodzielną biblioteką instytutową, liczącą ponad 54 tysiące druków zwartych oraz 11,5 tysiąca woluminów czasopism. Z kolei znajdująca się przy niej czytelnia dysponuje 24 miejscami i ma w swoich zasobach około 700 woluminów księgozbioru podręcznego. Siedzibą instytutu jest kamienica przy ulicy Pocztowej 9 we Wrocławiu. Instytut powstał w 1969 roku w wyniku przekształcenia Katedry Filologii Słowiańskiej na podstawie decyzji ministerialnej. Pracownicy naukowi instytutu zajmowali często najważniejsze stanowiska w hierarchii uniwersyteckiej – dziekanów i prodziekanów na swoich wydziałach. Obecnie ta jednostka naukowo-dydaktyczna zatrudnia blisko 50 pracowników naukowo-dydaktycznych.

Plac Powstańców Śląskich we Wrocławiu
Plac Powstańców Śląskich we Wrocławiu

Plac Powstańców Śląskich – plac w formie ronda (plac gwiaździsty) z niewielkim parkiem pośrodku, zlokalizowany w południowej części Wrocławia na osi arterii – ul. Powstańców Śląskich – prowadzącej z centrum miasta na południe i południowy zachód, w kierunku węzła autostradowego A4 w Bielanach Wrocławskich i Świdnicy. Ma ok. 220 metrów średnicy i składa się z trójpasmowej okrężnej jezdni i zielonego, zadrzewionego placu pośrodku. Do placu gwiaździście z sześciu kierunków (pierwotnie planowano, że będzie ich osiem) docierają ulice: główna dwujezdniowa arteria nosząca dziś nazwę ulicy Powstańców Śląskich wpada od północnego wschodu i wychodzi po przeciwnej stronie – na południowym zachodzie; druga, również dwujezdniowa, wpada od północy jako ul. Zaporoska, a po przeciwnej stronie placu wychodzi zeń jako ul. Sudecka (do roku 1969 obie te ulice miały wspólną nazwę ul. Sudeckiej). Piąta ulica, również dwujezdniowa, to łącząca się z placem od wschodu ul. Kamienna, a szósta to jednojezdniowa ul. Bernarda Pretficza, łącząca się z placem od jego północno-zachodniej strony. Zaprojektowany pierwotnie przez architektów i urbanistów Ferdinanda Alexandra Kaumanna i Augusta Hoffmanna w roku 1880 zrealizowany został dopiero kilkanaście lat później, w 1895. Był częścią wielkiego zamierzenia urbanistycznego na południowym ówczesnym przedmieściu Wrocławia, zwanego Kaiser-Wilhelm-Viertel – „Dzielnicą Cesarza Wilhelma” poświęconemu Wilhelmowi I; dziś ta dzielnica pokrywa się w znacznym stopniu z osiedlem Południe. Pierwotnie środkowa część placu miała być placem targowym, dopiero później zmieniono przeznaczenie tego miejsca na cele rekreacyjne Pierwszym patronem nowego placu został cesarz Wilhelm I Hohenzollern (stąd pierwotna nazwa: Kaiser-Wilhelm-Platz), później prezydent Rzeszy (Reichs-Präsident-Platz), wreszcie od 1934 marszałek Paul von Hindenburg (Hindenburg Platz). Polską nazwę placu Powstańców Śląskich nadano w roku 1945. Wokół placu zaprojektowano i wzniesiono okazałe kamienice i gmachy użyteczności publicznej (wśród nich m.in. w 1911 w południowej części, między dzisiejszymi ul. Powstańców a Sudecką, gmach Królewskiego Urzędu Górniczego Oberbergamt); dziś w gmachu tym, przy pl. Powstańców Śl. 20, mieści się dyrekcja spółki Tauron Dystrybucja Serwis. W parku pośrodku placu ustawiono po I wojnie światowej pomnik 51. regimentu piechoty pruskiej. W 1945 pomnik ten został zburzony, a na jego miejscu 6 października 1964 wzniesiono Pomnik Poległych Milicjantów dłuta wrocławskiego rzeźbiarza Jerzego Boronia (1924–1986), zlikwidowany 23 maja 1991. Do roku około 1937 przejeżdżające przez plac tramwaje jeździły jezdnią wokół placu, dopiero po przebudowaniu dzisiejszej ulicy Powstańców Śląskich na dwujezdniową arterię z linią tramwajową pośrodku skierowano tramwaje przez środek placu (po jego średnicy); wcześniej zlikwidowano linie, które wjeżdżały i wyjeżdżały dzisiejszymi ulicami Sudecką i Zaporoską. Podczas II wojny światowej natarcie Armii Czerwonej skierowane było od południa w stronę centrum, toteż zabudowa wokół placu w znacznej części legła w gruzach. Aż do roku 2009 niezabudowana pozostawała część pomiędzy dzisiejszymi ulicami Sztabową a Pretficza, w kwartale ulic, gdzie niegdyś mieścił się popularny établissement zwany „Górką Friebego” (Friebeberg), a na zniszczonym w 1945 terenie między Zaporoską a ul. Powstańców Śląskich w latach 60. postawiono niski pawilon handlowy (tzw. „sklep Rondo”), który w 2008 został zlikwidowany. Na jego miejscu powstał apartamentowiec „Thespian”, oddany do użytku w 2011 roku.

Ulica Sudecka we Wrocławiu
Ulica Sudecka we Wrocławiu

Ulica Sudecka – wytyczona pod koniec XIX w. ulica (wówczas pod niem. nazwą Hohenzollernstraße) w południowym przedmieściu Wrocławia, w utworzonej tu dzielnicy cesarza Wilhelma I Hohenzollerna (Kaiser-Wilhelm-Viertel). Początkowo na swoim południowym skraju kończyła się na skrzyżowaniu z aleją Wiśniową, przy wybudowanej nieco później (w 1904) wieży ciśnień przy Wiśniowej. Przecinała się wówczas z wytyczoną w tym samym okresie Kleinburger Straße (później Kaiser-Wilhelm-Straße, dzisiejszą ulicą Powstańców Śląskich) na dużym, okrągłym placu (Kaiser-Wilhelm-Platz, po I wojnie światowej Hindenburgplatz), który dziś nosi nazwę Placu Powstańców Śląskich. Dalej Hohenzollernstraße biegła na północ, przecinając prostokątny Höfchenplatz (dziś plac Hirszfelda), następnie mniejszy okrągły plac na skrzyżowaniu z Gabitzstraße (Gajowicką) oraz po zachodniej pierzei trójkątnego Hohenzollernplatz (późniejszy plac Jakuba Szeli, obecnie Skwer Ptasi Zagajnik) aż do Gräbscherner Straße (Grabiszyńskiej). Cała ulica, między Kirschstraße (Wiśniową) a Gräbscherner Straße (Grabiszyńską) miała (podobnie jak ul. Powstańców) dwie jezdnie i szeroki pas zieleni pośrodku pomiędzy nimi. Parę lat po przyłączeniu w 1897 r. do miasta wsi Kleinburg (dziś Borek) nazwę Hohenzollernstraße nadano również (około 1904) dotychczasowej Platanenalee (alei Platanowej, pomiędzy Wiśniową a Dębową) i jej przedłużeniu, Parkstraße (ul. Parkowej); w ten sposób ulica została przedłużona o dalsze półtora kilometra, aż do wiaduktu pod Towarową Obwodnicą Wrocławia (przy skrzyżowaniu ze Ślężną koło Parku Południowego). Ten odcinek miał już (i ma nadal) jezdnię pojedynczą, bez pasa zieleni. W 1909 r. przy Sudeckiej na odcinku pomiędzy wieżą ciśnień a placem Powstańców zbudowano ewangelicki kościół św. Jana (dziś jest to świątynia katolicka pod wezwaniem św. Augustyna). Po wojnie cała 3,5-kilometrowa Hohenzollernstraße nazwana została Sudecką. W 1969 r. władze miasta Zaporoże w Ukraińskiej SRR nazwały jedną ze swoich ulic „Wrocławską”. Komunistyczne władze Wrocławia uznały, że powinny uhonorować ukraińskie miasto w podobny sposób i fragment ulicy Sudeckiej – od Grabiszyńskiej do Placu Powstańców Śląskich – przemianowały na ulicę Zaporoską. Po odcięciu Zaporoskiej dzisiejsza Sudecka ma już tylko około 2 km długości (od Placu Powstańców Śląskich do Ślężnej). Przy ulicy powstała nowa zabudowa, między innymi w ramach Osiedla pod Jaworami.