Chrzanów (gmina w województwie małopolskim)

Powiat chrzanowski – powiat w Polsce w województwie małopolskim, odtworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Chrzanów. Powiat chrzanowski powstał po raz pierwszy w latach 1853/1854 jako jeden z dwóch powiatów Wielkiego Księstwa Krakowskiego w Królestwie Galicji. Według danych z 31 grudnia 2019 roku powiat zamieszkiwało 124 536 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 124 190 osób.

Dekanat Chrzanów – jeden z 45 dekanatów w rzymskokatolickiej archidiecezji krakowskiej.

Chrzanów – stacja kolejowa w Chrzanowie, w województwie małopolskim, w Polsce.

Cmentarz wojenny nr 445 – Chrzanów – cmentarz wojenny z okresu I wojny światowej zlokalizowany w Chrzanowie w województwie małopolskim. Niewielka żołnierska nekropolia znajduje się po wschodniej stronie cmentarza żydowskiego. Cmentarz jest mogiłą żołnierzy zmarłych podczas I wojny światowej w szpitalach, znajdujących się na terenie Chrzanowa. Pochowano na nim łącznie 171 żołnierzy austro-węgierskich i rosyjskich: Polaków, Rusinów, Czechów, Słowaków, Węgrów, Austriaków, Bośniaków, Chorwatów, Rosjan, Włochów. Pierwotnie cmentarz miał kształt trapezu. Na mogiłach stały drewniane krzyże. Z biegiem lat cmentarz uległ zniszczeniu. Już w 1932 roku notowano wypadki podbierania piasku z terenu przylegającego bezpośrednio do mogił żołnierskich, co zagrażało uszkodzeniem nekropolii, a w końcu lat 60. XX w. pojawiły się nawet plany likwidacji cmentarza ze względu na jego zdewastowanie. We wrześniu 2022 roku rozpoczęła się odbudowa cmentarza, która zakończyła się 1 listopada 2022 roku. Uroczyste otwarcie nastąpiło 8 listopada 2022 roku. Głównymi elementami cmentarza są: pomnik z kamiennych bloków zwieńczony krzyżem oraz wysoki drewniany krzyż.

Cmentarz żydowski w Chrzanowie – został założony najprawdopodobniej w 1763 i zajmuje powierzchnię 1,6 ha, na której zachowało się około 1500 macew, z których najstarsza pochodzi z 1802. Na kirkucie znajdują się też dwa ohele, z których jeden kryje szczątki cadyków z rodziny Halberstamów, a drugi jest miejscem pochówku miejscowego cadyka Salomona Buchnera (zm. 1828 r.). Cmentarz znajduje się przy ul. Borowcowej. Poza ogrodzeniem, bezpośrednio za cmentarzem znajduje się Cmentarz wojenny nr 445 – Chrzanów z okresu I wojny światowej, odrestaurowany w 2022 roku. Cmentarz wpisany jest do rejestru zabytków województwa małopolskiego (decyzja nr A/1524/M z 29.08.2019).

Chrzanów Aleja Henryka – zlikwidowany przystanek kolejowy na linii nr 126 na terenie Chrzanowa. Znajdował się w pobliżu dzisiejszego skrzyżowania Alei Henryka z ul. Sienną. Według archiwalnych rozkładów jazdy, pociągi zatrzymywały się na nim w latach 1931–1940 oraz w roku 1947.

Śródmieście – osiedle w Chrzanowie położone w jego centralnej części, o statusie jednostki pomocniczej gminy Chrzanów. Śródmieście od wschodu sąsiaduje z osiedlem Kościelec, od południa z osiedlami Młodości, Rospontowa i Stara Huta, od zachodu z osiedlem Kąty, a od północy z osiedlami Północ–Tysiąclecie i Niepodległości. Jest to najstarsza i najbardziej zabytkowa część Chrzanowa, przez mieszkańców innych osiedli często określana po prostu jako „miasto“. Na obszarze Śródmieścia znajdują się siedziby niemal wszystkich chrzanowskich urzędów i instytucji szczebla gminnego i powiatowego, a także między innymi Sąd Rejonowy, Parafia św. Mikołaja, dom kultury, muzea, liceum, park miejski, bardzo liczne sklepy, punkty usługowe i gastronomiczne.

Zbór Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan w Chrzanowie – ewangeliczna wspólnota chrześcijańska, należąca do Kościoła Ewangelicznych Chrześcijan, mająca siedzibę w Chrzanowie, przy ul. Orkana 13b

Osiedle Rospontowa (nazwa odmieniana przymiotnikowo, np. mieszkać na Rospontowej, zwiedzać Rospontową) – osiedle w Chrzanowie położone w jego południowo-zachodniej części, o statusie jednostki pomocniczej gminy Chrzanów. Sąsiaduje z osiedlami: Śródmieście od północy, Młodości od wschodu, Stella i Borowiec od południa oraz Stara Huta od zachodu. Na terenie osiedla znajduje się Parafia Matki Boskiej Ostrobramskiej.

Synagoga Anchei Chail w Chrzanowie, zwana Małą – nieistniejąca synagoga, która znajdowała się w Chrzanowie na rogu ulic Sądowej i Jagiellońskiej. Synagoga została zbudowana w 1908 roku z inicjatywy żydowskich weteranów wojennych, na czele których stał Szymon Biederman. On również uzyskał zezwolenie na budowę synagogi. Synagoga została rozebrana po wojnie, a na tym miejscu utworzono parking. Murowany budynek synagogi wzniesiono na planie prostokąta. We wnętrzu we wschodniej części znajdowała się główna sala modlitewna, do której wschodziło się przez przedsionek, nad którym na piętrze znajdował się babiniec.

Chrzanów – miasto w Polsce położone w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, siedziba władz powiatu chrzanowskiego i gminy miejsko-wiejskiej Chrzanów. Miasto ma 36 575 mieszkańców (31 grudnia 2019). Chrzanów uzyskał lokację miejską około 1350 roku.

Związek Komunalny „Komunikacja Międzygminna” Chrzanów – związek międzygminny istniejący od 1991 roku i zrzeszający gminy powiatu chrzanowskiego: Chrzanów, Libiąż i Trzebinia (do 1999 roku także Jaworzno). Zadaniem ZKKM Chrzanów jest organizacja kursów komunikacji miejskiej: na terenie trzech gmin należących do związku na terenie gminy sąsiadującej Chełmek na terenie gminy sąsiadującej Babice (obecnie przebiegają przez teren gminy 3 linie – 8, 38 i B, a do końca 2011 roku kursowało więcej linii). Do końca lipca 2011 roku organizował ponadto kursy na ponadlokalnej trasie do Krakowa (linia „K”), przebiegającej także przez gminy Krzeszowice i Zabierzów. Usługi ZKKM Chrzanów realizuje wielu przewoźników, głównie Transgór Mysłowice (zakład w Trzebini), a także Meteor Jaworzno i Elbud Jaworzno.