Synagoga Anchei Chail w Chrzanowie

Chrzanów – miasto w Polsce położone w województwie małopolskim, w powiecie chrzanowskim, siedziba władz powiatu chrzanowskiego i gminy miejsko-wiejskiej Chrzanów. Miasto ma 36 575 mieszkańców (31 grudnia 2019). Chrzanów uzyskał lokację miejską około 1350 roku.

Śródmieście – osiedle w Chrzanowie położone w jego centralnej części, o statusie jednostki pomocniczej gminy Chrzanów. Śródmieście od wschodu sąsiaduje z osiedlem Kościelec, od południa z osiedlami Młodości, Rospontowa i Stara Huta, od zachodu z osiedlem Kąty, a od północy z osiedlami Północ–Tysiąclecie i Niepodległości. Jest to najstarsza i najbardziej zabytkowa część Chrzanowa, przez mieszkańców innych osiedli często określana po prostu jako „miasto“. Na obszarze Śródmieścia znajdują się siedziby niemal wszystkich chrzanowskich urzędów i instytucji szczebla gminnego i powiatowego, a także między innymi Sąd Rejonowy, Parafia św. Mikołaja, dom kultury, muzea, liceum, park miejski, bardzo liczne sklepy, punkty usługowe i gastronomiczne.

Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Marketingu w Chrzanowie (WSPiM) – niepaństwowa szkoła wyższa, założona w Chrzanowie w roku 1994 przez Towarzystwo Oświatowe Ziemi Chrzanowskiej w Chrzanowie; obecnie kształcąca na kierunkach: zarządzanie, pedagogika i socjologia. W ramach kierunku Zarządzanie prowadzone są specjalności: Gospodarka i administracja publiczna, Zarządzanie firmą, Rachunkowość, Grafika komputerowa, Zarządzanie projektami unijnymi oraz Zarządzanie turystyką międzynarodową. W ramach kierunku Pedagogika prowadzone są specjalności: Opiekuńczo-wychowawcza i praca socjalna, Społeczno-opiekuńcza z gerontologią oraz Resocjalizacyjna z rewalidacją. W ramach kierunku Socjologia prowadzona jest specjalność Socjologia kierownictwa i przywództwa w społecznościach lokalnych. Kształcenie w WSPiM odbywa się w systemie stacjonarnym i niestacjonarnym (dziennym i zaocznym) wyższych studiów zawodowych, kończących się uzyskaniem tytułu licencjata. Uczelnia jest w stanie likwidacji.

Muzeum w Chrzanowie im. Ireny i Mieczysława Mazarakich – placówka muzealna z siedzibą w Chrzanowie, funkcjonująca od 1960 roku. Inicjatorem powołania muzeum i jego późniejszym wieloletnim dyrektorem był Mieczysław Mazaraki. Placówka zarządza aktualnie dwoma budynkami oraz dziesięcioma obiektami na terenie Gminy Chrzanów.

Parafia św. Mikołaja – rzymskokatolicka parafia znajdująca się w Chrzanowie, na osiedlu Śródmieście. Parafia należy do archidiecezji krakowskiej i dekanatu Chrzanów. Parafia liczy 9600 wiernych. Przy parafii działa świetlica środowiskowa dla dzieci im. bł. Edmunda Bojanowskiego. W obiektach parafialnych przy ul. Sokoła 8 i ul. Kościuszki 9 działają dwie placówki Fundacji im. Brata Alberta dla osób niepełnosprawnych - Warsztaty Terapii Zajęciowej i Świetlica Terapeutyczna .

Kościół św. Mikołaja – rzymskokatolicki kościół parafialny znajdujący się przy ul. Mickiewicza 5 w Chrzanowie, w województwie małopolskim. Świątynia została wzniesiona na przełomie XIII i XIV wieku, swoją ostateczną formę, która przetrwała do 1912 roku, uzyskała w XV wieku. i nieco później, poprzez dostawienie przybudówek. Jedyną pozostałością tamtej gotyckiej świątyni jest obecnie prezbiterium. Gruntowna przebudowa świątyni według projektu Stanisława Oszackiego przeprowadzona w latach 1912-1914 nadała kościołowi obecną formę. Do wyposażenia wnętrza świątyni należą głównie ołtarze i obrazy z XIX wieku, stacje drogi krzyżowej, ołtarz św. Stanisława z XVII wieku wykonany z czarnego marmuru, oraz wyjątkowo piękne kompozycyjnie i kolorystycznie witraże z ostatnich czasów panowania austriackiego, wykonane w 1914 roku przez Krakowski Zakład Witrażów S.G. Żeleński. Wśród ciekawych eksponatów z wyposażenia świątyni można wyróżnić monstrancję z XV wieku, wczesnobarokowy kielich mszalny z XVII wieku, barokową chrzcielnicę wykonaną z czarnego marmuru dębnickiego przed 1748 rokiem oraz wielki żyrandol z wizerunkiem Orła Białego wykonany w dwudziestoleciu międzywojennym. Ciekawym eksponatem znajdującym się w świątyni w Chrzanowie jest mozaikowy obrazek przedstawiający Madonnę z Dzieciątkiem, a będący darem papieża Leona XIII dla Henryka Loewenfelda z 1888 roku, który papieski podarunek przekazał do świątyni. Pod kościołem znajdują się podziemne krypty, w których spoczywają doczesne szczątki m.in.: dawnych właścicieli Chrzanowa, urzędników dworu w Chrzanowie oraz niektórych znanych mieszczan. Należy do dekanatu Chrzanów archidiecezji krakowskiej.

Synagoga w Chrzanowie – synagoga znajdująca się w Chrzanowie przy ulicy 3 Maja 9. Synagoga została zbudowana w XIX wieku. W budynku mieściła się także prawdopodobnie rzeźnia rytualna. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali synagogę. Po zakończeniu wojny została przebudowana z przeznaczeniem na halę targową. W latach 70. w budynku mieścił się magazyn i sklep meblowy. Gruntownie wyremontowany budynek mieści obecnie centrum handlowe. Murowany budynek wzniesiono na planie prostokąta. Częściowo zachował się wystrój zewnętrzny budynku, w tym sterczyny w narożach. Całość jest nakryta dachem dwuspadowym.

Związek Komunalny „Komunikacja Międzygminna” Chrzanów – związek międzygminny istniejący od 1991 roku i zrzeszający gminy powiatu chrzanowskiego: Chrzanów, Libiąż i Trzebinia (do 1999 roku także Jaworzno). Zadaniem ZKKM Chrzanów jest organizacja kursów komunikacji miejskiej: na terenie trzech gmin należących do związku na terenie gminy sąsiadującej Chełmek na terenie gminy sąsiadującej Babice (obecnie przebiegają przez teren gminy 3 linie – 8, 38 i B, a do końca 2011 roku kursowało więcej linii). Do końca lipca 2011 roku organizował ponadto kursy na ponadlokalnej trasie do Krakowa (linia „K”), przebiegającej także przez gminy Krzeszowice i Zabierzów. Usługi ZKKM Chrzanów realizuje wielu przewoźników, głównie Transgór Mysłowice (zakład w Trzebini), a także Meteor Jaworzno i Elbud Jaworzno.

Synagoga Wielka – nieistniejąca obecnie synagoga położona w Chrzanowie przy skrzyżowaniu ulic Krakowskiej i Garncarskiej.

Chrzanów Aleja Henryka – zlikwidowany przystanek kolejowy na linii nr 126 na terenie Chrzanowa. Znajdował się w pobliżu dzisiejszego skrzyżowania Alei Henryka z ul. Sienną. Według archiwalnych rozkładów jazdy, pociągi zatrzymywały się na nim w latach 1931–1940 oraz w roku 1947.

Cmentarz żydowski w Chrzanowie – został założony najprawdopodobniej w 1763 i zajmuje powierzchnię 1,6 ha, na której zachowało się około 1500 macew, z których najstarsza pochodzi z 1802. Na kirkucie znajdują się też dwa ohele, z których jeden kryje szczątki cadyków z rodziny Halberstamów, a drugi jest miejscem pochówku miejscowego cadyka Salomona Buchnera (zm. 1828 r.). Cmentarz znajduje się przy ul. Borowcowej. Poza ogrodzeniem, bezpośrednio za cmentarzem znajduje się Cmentarz wojenny nr 445 – Chrzanów z okresu I wojny światowej, odrestaurowany w 2022 roku. Cmentarz wpisany jest do rejestru zabytków województwa małopolskiego (decyzja nr A/1524/M z 29.08.2019).

Parafia Matki Bożej Różańcowej w Chrzanowie – rzymskokatolicka parafia znajdująca się w Chrzanowie, na osiedlu Północ–Tysiąclecie. Parafia należy do archidiecezji krakowskiej i dekanatu Chrzanów. Parafia liczy ponad 15 tysięcy wiernych, mieszkających na osiedlach Północ–Tysiąclecie oraz Niepodległości.