Książnica Beskidzka

Zespół Szkół Elektronicznych, Elektrycznych i Mechanicznych im. Jędrzeja Śniadeckiego w Bielsku-Białej – zespół szkół, obejmujący Technikum nr 3 i Szkołę Branżową I stopnia nr 3. Mieści się w Bielsku-Białej, przy ul. Słowackiego 24 na Dolnym Przedmieściu. Początki szkoły sięgają roku 1874, kiedy otworzono kierunek mechaniczny w Bielskiej Szkole Przemysłowej, która dzisiaj mieści się przy ul. Sixta 20. Gmach szkolny wybudowano w latach 1873–1883 w stylu neorenesansowym według projektu Emanuela Rosta seniora. Technikum nr 3 kształci w kierunkach: technik elektronik technik elektryk technik informatyk technik mechatronik technik mechanik technik programista Szkoła Branżowa I stopnia nr 3 kształci młodzież w kierunku elektryk. W roku szkolnym 2019/2020 w technikum oraz w Branżowej Szkole I stopnia kształciło się 1215 uczniów.

Stary Cmentarz Ewangelicki w Bielsku-Białej – nieczynny cmentarz ewangelicki znajdujący się w Bielsku-Białej, przy ulicy Andrzeja Frycza-Modrzewskiego na tak zwanym Bielskim Syjonie. Został założony w lutym 1833 na nieruchomości ofiarowanej przez mydlarza Gottlieba Klimkego. Decyzję o jego budowie przyspieszyła epidemia cholery, która nawiedziła Bielsko w 1831. Wcześniej zarówno ewangelicy, jak i katolicy byli chowani na wspólnym cmentarzu przy kościele Świętej Trójcy. W latach 60. XIX wieku został znacznie powiększony w kierunku wschodnim. W 1911 otwarto Nowy Cmentarz Ewangelicki przy ulicy Listopadowej, jednak pochówków na starym cmentarzu dokonywano aż do czasów II wojny światowej. Prawdopodobnie później zakopywano tutaj nielegalnie również ofiary Urzędu Bezpieczeństwa. Po 1945 cmentarz był regularnie niszczony, a komunistyczne władze domagały się nawet usunięcia niemieckojęzycznych nagrobków. Potomkowie pochowanych na cmentarzu osób, aby uratować nagrobki musieli je zdewastować, np. poprzez zamalowanie farbą, skucie starych napisów lub przewrócenie nagrobka napisami do ziemi. Nieliczne z nich po 1989 zostały odrestaurowane przez miasto. Cmentarz składa się z siedmiu sektorów. Prowadzi na niego neogotycka brama z trzema arkadami, zbudowana w 1863. Najstarszy zachowany nagrobek pochodzi z 1857. Najbardziej reprezentacyjną częścią nekropolii jest, prowadząca z południa na północ, Aleja Zasłużonych, przy której miejsce spoczynku znaleźli najbogatsi i najbardziej zasłużeni mieszkańcy miasta. Na Starym Cmentarzu ewangelickim w Bielsku-Białej spoczywają m.in.: burmistrzowie miasta, np. Karl Ferdinand Sennewaldt, Moritz Scholz czy Heinrich Hofmann zasłużeni pastorzy, np. Josef Franz Schimko, Karl Samuel Schneider przemysłowcy, np. Gustav Förster i Hermann Schneider działacze społeczni, np. Theodor Sixt uczeni, np. Philipp Johann Ferdinand Schur Nieczynna od ponad 70 lat nekropolia stanowi enklawę dzikiej przyrody w centrum miasta. Rosną tutaj pomnikowe drzewa oplecione przez bluszcze i inne pnącza. Nagrobki, mury i cmentarne alejki obrośnięte są licznymi gatunkami roślin. Jest to również oaza dla ptaków (szczególnie w okresie lęgowym) i małych ssaków.

Wyższa Szkoła Administracji (WSA) – utworzona w 1997 r. uczelnia niepubliczna z siedzibą w Bielsku-Białej, prowadząca studia magisterskie na kierunku administracja, pedagogika oraz studia licencjackie na kierunkach: administracja, pedagogika, zarządzanie i bezpieczeństwo wewnętrzne. Ponadto realizuje studia podyplomowe: dwusemestralne administracyjne oraz trzysemestralne pedagogiczne.

Parafia Ewangelicko-Augsburska w Bielsku – parafia luterańska w Bielsku-Białej, w dzielnicy Bielsko, należąca do diecezji cieszyńskiej. Mieści się przy placu Księdza Marcina Lutra. W 2021 liczyła około 1000 wiernych.

Diecezja cieszyńska (dawniej też: seniorat śląski, superintendentura śląska, diecezja śląska) – największa pod względem liczby wiernych diecezja Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP. Diecezja liczy 22 parafie obsługiwane przez 45 duchownych. Swoim zasięgiem obejmuje polską część Śląska Cieszyńskiego oraz fragment Małopolski (parafia w Białej z filiałem w Szczyrku leżą w historycznej Małopolsce). Siedzibą władz diecezjalnych jest Bielsko-Biała.

Kościół Zbawiciela w Bielsku-Białej – zabytkowy kościół ewangelicko-augsburski znajdujący się w Bielsku-Białej, na placu Marcina Lutra, w centralnej części Bielskiego Syjonu. Jest kościołem parafialnym Parafii Ewangelicko-Augsburskiej Zbawiciela w Bielsku-Białej, a także kościołem biskupim diecezji cieszyńskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. Nie nosi tytułu katedry, którego pragmatyka służbowa kościoła ewangelicko-augsburskiego nie przewiduje. Świątynia powstała w latach 1782-1790, a jej obecny, neogotycki, kształt pochodzi z czasów przebudowy w latach 1881-1882.

Plac Marcina Lutra – plac w śródmieściu Bielska-Białej, na pograniczu historycznego Dolnego i Górnego Przedmieścia, centralny punkt kwartału ewangelickiego znanego jako Bielski Syjon.

Pomnik Marcina Lutra – pomnik zlokalizowany w Bielsku-Białej, na placu Marcina Lutra. Znajduje się w centrum tak zwanego Bielskiego Syjonu, w sąsiedztwie ewangelickiego Kościoła Zbawiciela. Jest to obecnie jedyny w Polsce pomnik Marcina Lutra. 2,5-metrowa, ważąca 690 kilogramów, sylwetka reformatora (w pełnej postaci, ubranego w togę z gestem wyciągniętych do przodu, trzymających Biblię, rąk) została wykonana przez wiedeńskiego rzeźbiarza Franza Vogla. Stoi ona na granitowym cokole zbudowanym przez miejscowego kamieniarza Theodora Grögera. Bielski pomnik został odsłonięty 8 września 1900, po trzech latach od powołania komitetu jego budowy.

Górne Przedmieście (niem. Obervorstadt) – część śródmieścia Bielska-Białej położona na zachód od Starego Miasta, historyczne przedmieście miasta Bielska. Do pierwszej połowy XIX wieku największe i najludniejsze bielskie przedmieście, później straciło znaczenie na rzecz Dolnego Przedmieścia. Współcześnie stanowi obszar bardzo zróżnicowany urbanistycznie: od charakterystycznych parterowych domów dawnych sukienników wzdłuż ulic Jana III Sobieskiego i Cieszyńskiej przez historyczną dzielnicę willową po osiedla mieszkaniowe z lat 60. XX wieku na północ od ulicy Piastowskiej. Zwyczajowe i historyczne rozumienie Górnego Przedmieścia odzwierciedla obręb ewidencyjny o tej nazwie, nie jest ono natomiast tożsame z osiedlem (jednostką pomocniczą gminy) Górne Przedmieście.

Dolne Przedmieście (niem. Niedervorstadt) – część śródmieścia Bielska-Białej położona na północny wschód od Starego Miasta, historyczne przedmieście miasta Bielska. Od II połowy XIX wieku stanowi funkcjonalnie centralną dzielnicę miasta, znajduje się tu m.in. plac Bolesława Chrobrego, główny dworzec kolejowy i Galeria Sfera. Krajobraz znacznej części Dolnego Przedmieścia kształtuje zabudowa z przełomu XIX i XX wieku wpisująca się w stylistykę „małego Wiednia”, ale zalicza się do niego też industrialny obszar pomiędzy dworcem a rzeką Białą, modernistyczna dzielnica mieszkaniowa Aleje Sułkowskiego czy rejon ulicy Warszawskiej z nowszą, rozproszoną zabudową. Zwyczajowe i historyczne rozumienie Dolnego Przedmieścia ma odzwierciedlenie w nazewnictwie obrębów ewidencyjnych, ale nie jest tożsame z osiedlem (jednostką pomocniczą gminy) o tej samej nazwie, dla którego południową granicę stanowią ulice Wałowa i Jarosława Dąbrowskiego. Pozostała część wchodzi w skład osiedla Śródmieście Bielsko.

Augustana – zwięzłe określenie Augsburskiego Wyznania Wiary (łac. Confessio Augustana – Konfesja Augsburska), najważniejszej księgi symbolicznej luteranizmu. Nazwę Augustana nosi w Polsce powstały w 1992 ośrodek wydawniczy Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w RP w Bielsku-Białej, z siedzibą przy pl. Marcina Lutra 3, na Bielskim Syjonie oraz będące jego częścią Wydawnictwo Augustana.

Bielska Szkoła Przemysłowa – zespół publicznych szkół zawodowych ponadgimnazjalnych z siedzibą w Bielsku-Białej przy ul. Teodora Sixta 20. Placówka założona w roku 1874 jako Państwowa Szkoła Przemysłowa i kontynuująca także tradycje istniejącej od lat 60. XIX wieku Szkoły Tkackiej, z którą została później połączona, w obecnym kształcie organizacyjnym funkcjonuje od roku 2010, składając się z kształcącego w sześciu zawodach Technikum nr 1 oraz jednokierunkowej Zasadniczej Szkoły Zawodowej nr 1.