Baszta Złodziejska na Wawelu

Budynek administracji – gmach nr 8, wchodzący w skład zabudowy Wzgórza Wawelskiego. Wybudowano go w 1950 r. według projektu Witolda Minkiewicza na miejscu wyburzonego neogotyckiego domu rekonwalescentów wojennych. Do XIX wieku na miejscu budynku znajdowało się pięć stojących w rzędzie średniowiecznych Domów wikariuszy katedralnych. Obecnie Znajdują się tu biura Państwowych Zbiorów Sztuki, a dawniej także Kierownictwa Odnowienia Zamku Królewskiego.

Smocza Jama – jaskinia krasowa w obrębie zrębu Wawelu, jedna z turystycznych atrakcji Krakowa. Z jaskinią wiąże się legenda o Smoku Wawelskim. W 1972 przed wejściem do niej ustawiono rzeźbę Smok Wawelski autorstwa Bronisława Chromego.

Smok Wawelski – rzeźba plenerowa z brązu autorstwa Bronisława Chromego z 1972 roku, przedstawiająca legendarnego smoka wawelskiego. Według pierwotnej koncepcji smok miał być częściowo zanurzony w wodach Wisły. Stwierdzono jednak, że śmieci niesione przez nurt rzeki będą osadzać się na rzeźbie. Dlatego w 1972 r. została ona osadzona na bloku nad Wisłą przy wzgórzu wawelskim, obok obecnego wyjścia ze Smoczej Jamy. Wiosną 1973 r., wewnątrz rzeźby zamontowana została instalacja gazowa ziejąca ogniem; autorem i wykonawcą systemu gazowo-elektrycznego był Feliks Prochownik. Smok zieje ogniem co trzy minuty. Rzeźba jest jedną z najsłynniejszych atrakcji turystycznych Krakowa.

Kościół przy Baszcie Sandomierskiej – średniowieczny kościół, którego relikty odnaleziono na Wawelu w Krakowie. Na początku lat 70. XX w. w południowej części wzgórza wawelskiego, u stóp Baszty Sandomierskiej odkryto resztki fundamentów świątyni nieznanego wezwania, którą określa się jako "kościół przy Baszcie Sandomierskiej". Była to budowla na planie koła z apsydą od strony wschodniej oraz – prawdopodobnie – emporą wewnątrz, od strony zachodniej. Nie jest znana daty jej powstania, być może miało to miejsce w drugiej połowie XI w. Kościół zburzony został około połowy XIII w., podczas sypania nowych wałów obronnych.

Aleja Gwiazd w Krakowie – aleja gwiazd umiejscowiona na bulwarze Czerwieńskim w Krakowie, pod wzgórzem wawelskim.

Budynek dawnego Seminarium Duchownego – gmach nr 7 na wzgórzu wawelskim w Krakowie. Od północy przylega do murów fortyfikacyjnych. Mieści się pomiędzy budynkiem administracji a Domem Katedralnym.

Budynek dawnego szpitala Armii Austro-Węgier – budowla znajdująca się w Krakowie na wzgórzu wawelskim. Od roku 1846, po wcieleniu Rzeczypospolitej Krakowskiej do Austrii, na Wawelu stacjonowało wojsko austriackie. Zamek zamieniono w koszary artylerzystów. Po rozpoczęciu fortyfikowania Krakowa (od 1850 roku) armia austriacka podjęła prace mające przekształcić wzgórze w cytadelę. Budynek wzniesiono według projektu architekta Feliksa Księżarskiego w latach 1853-1856 z przeznaczeniem na szpital wojskowy. W początkach XX wieku, po wybudowaniu ze składek polskiego społeczeństwa Galicji i Lodomeri oraz innych zaborów, nowych koszar artylerzystów i szpitala armia austriacka opuściła wzgórze i budynek przeszedł w ręce cywilne. Po II wojnie światowej do 1991 znajdowały się w nim reprezentacyjne apartamenty Urzędu Rady Ministrów. Później obiekt przeznaczono na reprezentacyjne apartamenty Kancelarii Prezydenta RP. Obecnie mieści się w nim Centrum Wystawowo-Konferencyjne Zamku Królewskiego na Wawelu oraz mieszkania pracowników wawelskich.

Kościół św. Jerzego – gotycki kościół wznoszący się od średniowiecza na wzgórzu wawelskim w Krakowie, zburzony w latach 1803–1804.

Wawel – wzgórze na Pomoście Krakowskim, w Krakowie w dzielnicy I Stare Miasto, na lewym brzegu Wisły. Do roku 1954 Wzgórze stanowiło odrębną dzielnicę miasta, była to dzielnica II Zamek. Wawel ma charakter zrębu tektonicznego, który powstał w miocenie i zbudowany jest z liczących 161–155 mln lat górnojurajskich wapieni wieku oksfordzkiego. Wzgórze wznosi się na wysokość ok. 228 m n.p.m. Na wzgórzu znajdują się dwa zabytkowe zespoły budowlane: Zamek Królewski na Wawelu bazylika archikatedralna św. Stanisława i św. Wacława W 1978 Wawel wraz ze Starym Miastem, Kazimierzem i Stradomiem został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, w 1994 razem ze Starym Miastem, Stradomiem, Kazimierzem, Podgórzem, Nowym Światem i Piaskiem został uznany za pomnik historii. Częścią tego kompleksu są także fortyfikacje Wawelu. Odnalezione zostały relikty innych budowli, pochodzących z różnych epok.

Wikarówka, zwana również Domem kapitulnym po Koniecpolskim lub Domem wikariuszy zamkowych – budynek nr 3 na wzgórzu wawelskim w Krakowie. Mieści się na zachód od katedry wawelskiej.

Dom Stanisława Borka – budynek Wzgórza Wawelskiego zbudowany po 1551 r. dla (jak sugeruje nazwa) kanonika Stanisława Borka – dyplomaty, sekretarza Zygmunta I Starego. Później budynek przekazano wikariuszom katedralnym. Z widoku autorstwa Jana Nepomucena Głowackiego wynika, że budynek posiadał trzy nadziemne kondygnacje i renesansową attykę. Dość zrujnowany, został zburzony około 1848 roku w celu stworzenia m.in. placu dla ćwiczeń wojsk austriackich. Po budynku pozostało przyziemie, wchodzące w skład rezerwatu archeologicznego Wawel Zaginiony.

Dom Katedralny, zwany także Domem Rorantystów i Mansjonarzy – budynek nr 2 na wzgórzu wawelskim w Krakowie, przylegający od północy do murów fortyfikacyjnych. Wznosi się między budynkiem dawnego Seminarium Duchownego, a bramą Wazów.