place

Sobór św. Aleksandra Newskiego w Warszawie

Artykuły zgłoszone do Dobrych ArtykułówCerkwie zniszczone w ramach akcji rewindykacyjnej w II RzeczypospolitejNieistniejące cerkwie w WarszawiePlac marsz. Józefa Piłsudskiego w WarszawieRosyjski Kościół Prawosławny w Królestwie Kongresowym
Wyburzone obiekty budowlane w WarszawieŚwiątynie pod wezwaniem św. Aleksandra Newskiego
Nevsky cathedral warsaw
Nevsky cathedral warsaw

Sobór św. Aleksandra Newskiego (ros. Александро-Невский собор) – prawosławny sobór katedralny, zbudowany między 1894 a 1912 rokiem według projektu Leontija (Leoncjusza) Benois. Jego wolno stojąca dzwonnica była jedną z najwyższych budowli Warszawy (z wysokością 70 m ustępowała m.in. 75-metrowym wieżom kościoła św. Floriana). Obiekt był zlokalizowany na jednym z najważniejszych placów Warszawy, placu Saskim, i w założeniach rosyjskich władz zaborczych miał stanowić symbol rosyjskiego panowania na ziemiach polskich. Na patrona wybrany został Aleksander Newski, święty prawosławny, książę Nowogrodu Wielkiego i wielki książę włodzimierski. Sobór został rozebrany w latach 20., mniej niż 15 lat po ukończeniu budowy. Podzielił los wielu świątyń prawosławnych w Warszawie wybudowanych w okresie rozbiorów i rozebranych po odzyskaniu niepodległości. Decyzja o rozbiórce spowodowana była nastrojami antyrosyjskimi i antyprawosławnymi w II Rzeczypospolitej, wynikającymi głównie ze stosowanej w okresie zaborów przez państwo rosyjskie polityki rusyfikacji w stosunku do Polaków. W ocenie ówczesnego społeczeństwa sobór był symbolem rusyfikacji. Dodatkowym argumentem było to, że świątynia zajmowała jeden z najważniejszych placów Warszawy, a po opuszczeniu miasta przez urzędników i wojska rosyjskie, tak wielki budynek sakralny nie był już potrzebny wyznawcom prawosławia w mieście. Uważano także, że sobór reprezentujący wschodnią architekturę nie pasuje do Warszawy. Ponadto budowla uległa uszkodzeniu podczas I wojny światowej, a źle przeprowadzone naprawy dodatkowo pogorszyły jej stan.

Fragment artykułu z Wikipedii Sobór św. Aleksandra Newskiego w Warszawie (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Sobór św. Aleksandra Newskiego w Warszawie
Plac Piłsudskiego, Warszawa Śródmieście

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Strona internetowa Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Sobór św. Aleksandra Newskiego w WarszawieCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 52.241165 ° E 21.012682 °
placePokaż na mapie

Adres

Plac Piłsudskiego

Plac Piłsudskiego
00-073 Warszawa, Śródmieście
województwo mazowieckie, Polska
mapOtwórz w Mapach Google

Strona internetowa
um.warszawa.pl

linkOdwiedź stronę

Nevsky cathedral warsaw
Nevsky cathedral warsaw
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie
Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie

Grób Nieznanego Żołnierza w Warszawie – grób nieznanego żołnierza w Warszawie, na pl. marsz. Józefa Piłsudskiego; ideą warszawskiego grobu nieznanego żołnierza jest uczczenie pamięci poległych w walce o niepodległość. Pomysł oddania hołdu poległym w walkach nieznanym żołnierzom narodził się bezpośrednio po I wojnie światowej we Francji. Pierwszy na świecie Grób Nieznanego Żołnierza powstał w Paryżu w 1920. Upamiętnia on 1500 tys. żołnierzy poległych w latach 1914–1918. Równolegle z Francją utworzono miejsca hołdu bezimiennym żołnierzom w Wielkiej Brytanii. W Polsce pierwsze inicjatywy stworzenia miejsca upamiętniającego poległych nieznanych żołnierzy pojawiły się w 1921 roku. Jako pierwszy powstał pomnik-płyta Nieznanego Żołnierza w Łodzi (odsłonięcie 22 marca 1925 roku). Warszawski Grób Nieznanego Żołnierza został odsłonięty 2 listopada 1925 roku w środkowych arkadach kolumnady pałacu Saskiego. W tym dniu złożono do niego szczątki niezidentyfikowanego żołnierza, sprowadzone podczas specjalnej ceremonii z cmentarza Obrońców Lwowa. Twórcą grobu był artysta-rzeźbiarz Stanisław Kazimierz Ostrowski. Pod koniec II wojny światowej grób uległ poważnemu uszkodzeniu w wyniku wysadzenia w powietrze. Już w 1946 został odbudowany i ponownie odsłonięty. Obecnie stanowi trójarkadowy fragment ocalałej kolumnady pałacu Saskiego. W latach 1990–1991 wystrój grobu częściowo zmieniono. Przy Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie płonie wieczny znicz i służbę pełni warta honorowa z Pułku Reprezentacyjnego Wojska Polskiego, a w święta państwowe odbywa się jej uroczysta zmiana z udziałem najwyższych władz państwa. Wybrany w październiku 2023 w międzynarodowym konkursie projekt odbudowy zachodniej pierzei placu Piłsudskiego (m.in. pałacu Saskiego) zakłada odtworzenie kolumnady wokół grobu i subtelne wyodrębnienie oryginalnych arkad, żeby odróżniały się od części odbudowanych.