Jakob-Kaiser-Haus

Przedszkole Bundestagu (niem. Betriebskindertagesstätte) – budynek przedszkola dla dzieci parlamentarzystów i pracowników Bundestagu zlokalizowany na trójkątnej parceli w centrum Berlina (Mitte), pomiędzy Otto-von-Bismarck-Allee, Konrad-Adenauer-Straße i nabrzeżem Sprewy, bezpośrednio przy Paul-Löbe-Haus. Obiekt zaprojektowany przez Gustava Peichla z Wiednia oddano do użytku w 1999 (budowa rozpoczęła się rok wcześniej). Artysta zwyciężył w konkursie architektonicznym. Forma budynku ma przypominać wesoły, ale równocześnie elegancki statek, który "zacumował" przy grupie budowli stanowiących tzw. "Wstęgę Federacji" (Paul-Löbe-Haus, Marie-Elisabeth-Lüders-Haus i Urząd Kanclerza Federalnego). Przedszkole charakteryzuje się prostymi formami geometrycznymi i żywą kolorystyką wywiedzionymi bezpośrednio z dziecięcej fantazji. Na dachu umieszczono kule-"groty" przeznaczone na popołudniową drzemkę.

Biurowiec przy Wilhelmstraße 65 w Berlinie (niem. Bürogebäude Wilhelmstraße 65) – niemiecki budynek rządowy (federalny) zlokalizowany w centrum Berlina, przy Wilhelmstraße 65, niedaleko Reichstagu i Marie-Elisabeth-Lüders-Haus.

Pariser Platz (pol. plac Paryski) – kwadratowy plac o powierzchni około 1,5 hektara znajdujący się w centrum Berlina, w dzielnicy Mitte. Leży po wschodniej stronie Bramy Brandenburskiej i stanowi zakończenie alei Unter den Linden.

Pałac Przewodniczącego Reichstagu (niem. Reichstagspräsidentenpalais) – niemiecki budynek rządowy (federalny) zlokalizowany w centrum Berlina (Mitte), nad Sprewą (promenada Reichstagsufer), przy Friedrich-Ebert-Platz, naprzeciw Reichstagu, wtórnie w obrębie kompleksu Jakob-Kaiser-Haus.

Brandenburger Tor – stacja metra w Berlinie, w dzielnicy Mitte, w okręgu administracyjnym Mitte linii U5. Znajduje się pod ulicą Unter den Linden, obok Bramy Brandenburskiej. Stację metra ówczesnej linii U55 otwarto 8 sierpnia 2009.

Berlin Brandenburger Tor (od 1936 do 2009 Unter den Linden) – przystanek kolejowy S-Bahn w Berlinie w dzielnicy Mitte, w okręgu administracyjnym Mitte. Znajduje się pod ulicą Unter den Linden, obok Bramy Brandenburskiej. Stacja została otwarta w 1936 roku jako część tunelu północ-południe dla szybkiej kolei miejskiej S-Bahn. Nosiła wówczas nazwę Unter den Linden. Działała do 21 kwietnia 1945 roku, potem została otwarta ponownie w 1946. Po budowie Muru Berlińskiego stała się stacją-widmo, gdyż znalazła się na terenie Berlina Wschodniego, a sąsiednie przystanki były już w Berlinie Zachodnim. Ponownie otwarto ją dla S-Bahn w 1990 roku.

Hotel Adlon, oficjalnie Hotel Adlon Kempinski Berlin – pięciogwiazdkowy hotel, znajdujący się w Berlinie, w dzielnicy Mitte, przy alei Unter den Linden i placu Pariser Platz. Jest własnością sieci hotelowej Kempinski, jest członkiem prestiżowej międzynarodowej organizacji The Leading Hotels of the World. Powstał w latach 1995–1997 na miejscu pierwszego Hotelu Adlon, oddanego do użytku w 1907 roku i zniszczonego pod koniec II wojny światowej, a następnie rozebranego w 1952 i 1984 roku. W swej architekturze jest zorientowany na klasyczno-tradycyjny język projektowania i stanowi nawiązanie do poprzednika. Obecnie jest uważany za jeden z najbardziej luksusowych hoteli w Niemczech.

Brama Brandenburska (niem. Brandenburger Tor) – zabytkowa budowla w Berlinie, zaprojektowana przez niemieckiego architekta Carla Gottharda Langhansa. Budowano ją w latach 1788–1791. Jest jednym z charakterystycznych punktów miasta. Budowana po wojnie siedmioletniej, w czasach umacniania się Królestwa Prus. W 1793 roku została wzbogacona kwadrygą, którą powoziła naga wówczas Wiktoria, bogini zwycięstwa uwieńczona dębowymi liśćmi. Pomalowana na biało budowla została wtedy nazwana Bramą Pokoju. Brama Brandenburska jako symbol Pokoju i Wolności od 3 października 1990, w rocznicę zjednoczenia Niemiec, jest znowu w swej oryginalnej formie. Remont tej historycznej budowli trwał dwa lata. Zabytek znajduje się na niemieckich rewersach monet 10, 20 i 50 eurocentów jako symbol zjednoczenia państwa niemieckiego.

Marie-Elisabeth-Lüders-Haus – niemiecki budynek rządowy (federalny) zlokalizowany w centrum Berlina, bezpośrednio nad Sprewą, pomiędzy Adele-Schreiber-Krieger-Strasse, Luisenstrasse i Schiffbauerdamm. Jego patronem jest Marie-Elisabeth Lüders (1878-1966), niemiecka polityczka liberalna, posłanka do Reichstagu, pierwsza w tym kraju kobieta z tytułem doktora nauk politycznych.

Akademie der Künste (berlińska Akademia Sztuk, Akademia Sztuk w Berlinie) – wspierająca rozwój sztuk organizacja mająca siedzibę w Berlinie w Niemczech. Jej prezydentem jest Jeanine Meerapfel.

Pożar Reichstagu (niem. Reichstagsbrand) – pożar gmachu parlamentu Rzeszy (niem. Reichstagsgebäude) w Berlinie w nocy z 27 na 28 lutego 1933 roku. Budynek parlamentu Rzeszy został najprawdopodobniej podpalony. W maju 1933 roku przed IV Izbą Karną Sądu Najwyższego Rzeszy w Lipsku o podpalenie Reichstagu oskarżono holenderskiego komunistę Marinusa van der Lubbego, ujętego na miejscu zdarzenia oraz prominentnych działaczy partii komunistycznej: Ernsta Torglera (przewodniczącego frakcji KPD w Reichstagu) oraz członków Kominternu, Bułgarów: Georgiego Dimitrowa (późniejszego sekretarza generalnego Kominternu (1934–1943) i po II wojnie światowej komunistycznego premiera Bułgarii), Błagoja Popowa i Wassila Tanewa . Oskarżenie próbowało przedstawić podpalenie jako sygnał dla komunistycznych wystąpień zbrojnych przeciwko państwu niemieckiemu. W procesie lipskim van der Lubbe został skazany na karę śmierci, która została wykonana 10 stycznia 1934 roku. Inni oskarżeni zostali uniewinnieni z braku dowodów winy. W 2008 roku wyrok skazujący van der Lubbego został unieważniony przez prokuraturę federalną, z uzasadnieniem, że kara śmierci została wyznaczona na podstawie konkretnych zapisów nazistowskich niezgodnych z elementarnymi zasadami praworządności. Okoliczności pożaru do dziś nie zostały wyjaśnione. Sposób wykorzystania incydentu pożaru Reichstagu był decydującym krokiem na drodze do pełnego przejęcia władzy w Republice Weimarskiej przez NSDAP i przekształcenia republiki parlamentarnej w monopartyjne policyjne państwo totalitarne. Pod wpływem dramatyzmu wydarzeń Prezydent Rzeszy Paul von Hindenburg został nakłoniony przez Adolfa Hitlera i Franza von Papena do podpisania już 28 lutego w trybie art. 48 konstytucji Republiki Weimarskiej (regulującego tzw. stany nadzwyczajne), tzw. Reichstagsbrandverordnung – dekretu „O ochronie narodu i państwa” (niem. Verordnung zum Schutz von Volk und Staat), który na tydzień przed przedterminowymi wyborami do Reichstagu zawieszał „czasowo” podstawowe prawa obywatelskie zawarte w konstytucji Republiki Weimarskiej z 1919 (niem. Die Verfassung des Deutschen Reiches lub też Weimarer Reichsverfassung), sankcjonując prawnie prześladowanie opozycji politycznej NSDAP przez policję pruską (podporządkowaną Hermannowi Göringowi jako komisarycznemu ministrowi spraw wewnętrznych Prus) i SA, której oddziałom Göring nadał uprzednio jako tzw. policji pomocniczej (niem. Hilfspolizei) pełne uprawnienia policyjne co do stosowania środków przymusu. Dekret zawieszał m.in. tajemnicę korespondencji, wolność zgromadzeń, nietykalność osobistą obywateli i ich mieszkań, dopuszczał tzw. „areszt prewencyjny”, czyli internowanie bez nakazu sądowego przez policję (i policję pomocniczą) i wolność publikacji. Co najważniejsze – zawieszał również możliwość sądowej kontroli decyzji administracyjnych podjętych w jego trybie (brak możliwości odwołania się do sądu). Rozstrzygające było również powierzenie wykonania dekretu ministrowi spraw wewnętrznych, a nie ministrowi wojny Rzeszy (tzn. policyjny stan wyjątkowy, a nie stan wojenny pod władzą i kontrolą Reichswehry). Od publikacji tego dekretu, sukcesywnie przedłużanego w następnych latach aż po rok 1945, Niemcy stały się „państwem stanu wyjątkowego” – III Rzeszą.

Operacja berlińska, bitwa o Berlin (w historiografii radzieckiej i rosyjskiej jako Berlińska Strategiczna Operacja Ofensywna) – operacja ofensywna Armii Czerwonej przy wsparciu Ludowego Wojska Polskiego przeprowadzona między 16 kwietnia a 2 maja 1945 roku na froncie wschodnim II wojny światowej siłami 1 i 2 Frontu Białoruskiego oraz 1 Frontu Ukraińskiego. Jej celem było zdobycie stolicy III Rzeszy, Berlina, i zakończenie II wojny światowej w Europie. 12 stycznia 1945 roku Armia Czerwona rozpoczęła operację wiślańsko-odrzańską i nacierała na zachód przez Prusy Wschodnie, Dolny Śląsk, Pomorze i Górny Śląsk, tymczasowo zatrzymując się na linii 60 km na wschód od Berlina wzdłuż Odry. Kiedy ofensywa została wznowiona, 1 Front Białoruski i 1 Front Ukraiński zaatakowały Berlin od stron wschodniej i południowej, podczas gdy 2 Front Białoruski otoczył wojska niemieckie na północ od Berlina. Walki w Berlinie rozpoczęły się 20 kwietnia, a zakończyły się rano 2 maja. Pierwsze przygotowania obronne w okolicach Berlina rozpoczęto 20 marca, kiedy nowo mianowany dowódca Grupy Armii „Wisła” gen. Gotthard Heinrici trafnie przewidział, że główne radzieckie natarcie zostanie wyprowadzone nad rzeką Odrą. Zanim główne walki w Berlinie się rozpoczęły, Armia Czerwona zamierzała okrążyć Berlin w wyniku stoczonych bitew o wzgórza Seelow i pod Halbe. 20 kwietnia 1 Front Białoruski marsz. Gieorgija Żukowa rozpoczął ostrzeliwanie artyleryjskie centrum Berlina, a 1 Front Ukraiński marsz. Iwana Koniewa nacierał na północ przez ostatnie formacje Grupy Armii „Środek”. Niemieckie siły obronne były głównie dowodzone przez Helmutha Weidlinga i składały się z wielu wyczerpanych, źle uzbrojonych i zdezorganizowanych dywizji Wehrmachtu i Waffen-SS, jak i żołnierzy Volkssturmu i Hitlerjugend. Przez następne dni wojska radzieckie szybko nacierały przez miasto, docierając do jego centrum i po zaciętych walkach także do Reichstagu 30 kwietnia. Zanim wojna się skończyła, niemiecki przywódca Adolf Hitler i kilku innych jego współpracowników popełnili samobójstwo. Obrońcy miasta skapitulowali ostatecznie 2 maja. Mimo to walki kontynuowano na północny zachód, zachód i południowy zachód od miasta do kapitulacji III Rzeszy 8 maja (9 maja w Związku Radzieckim), kiedy niemieckie jednostki spróbowały przedrzeć się na zachód i poddać się zachodnim aliantom.