Schronisko przy Stacji Kolejowej Rabsztyn

Jaskinia przy Wielkim Okapie, Schronisko przy Wielkim Okapie, Jaskinia na Pazurku – jaskinia w Zubowych Skałach w rezerwacie przyrody Pazurek na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz.

Biała – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. Biała to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości do 12 m z charakterystyczną nyżą. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek.

Ostatnia – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. Ostatnia to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości 10 m. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek.

Zubowe Skały – grupa skał w rezerwacie przyrody Pazurek pomiędzy miejscowościami Pazurek i Jaroszowiec w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim. Rezerwat znajduje się na północno-zachodnim krańcu Płaskowyżu Ojcowskiego na Wyżynie Olkuskiej. Zubowe Skały znajdują się w lesie w środkowej części rezerwatu. Zbudowane są z twardych wapieni skalistych. Mają wysokość do 18 m, ściany połogie, pionowe lub przewieszone i różnorodne kształty. Na niektórych z nich uprawiana była wspinaczka skalna i skałom tym wspinacze nadali nazwy: Babka I, Babka II, Biała, Boczny Mur, Główny Mur, Kwadratowa, Ostatnia, Zielona Ściana. Poprowadzili na nich 34 drogi wspinaczkowe (w tym 4 projekty) o trudności od III do VI.4 w skali krakowskiej. Niektóre z nich mają zamontowane stałe punkty asekuracyjne (ringi, spity, ringi zjazdowe). Przy czerwonym szlaku turystycznym jest jeszcze jedna mniejsza skała o nazwie Mała Skałka. Pierwszymi badaczami Zubowych Skał byli speleolodzy, głównie Kazimierz Kowalski. W 1951 roku opublikował on Jaskinie Polski, w których wymienił m.in. jaskinie Zubowych Skał i Cisowej Skały. Do 2019 roku grotołazi opisali w Zubowych Skałach jedną jaskinię (Jaskinia przy Wielkim Okapie) i dwa schroniska: Schronisko przy Stacji Kolejowej Rabsztyn, Schronisko z Kościami. Pierwsi wspinacze na Zubowych Skałach pojawili się pod koniec lat 60. XX wieku. Wspinano się metodą klasyczną, na wędkę, a także metodą sztucznych ułatwień. Pierwszy przewodnik wspinaczkowy w tym rejonie opracował Maciej Woch. Przewodnik ten przyczynił się do spopularyzowania wspinaczki, powstawały nowe drogi wspinaczkowe. Na Zubowych Skałach w latach 1981-84 Harcerski Klub Taternictwa urządzał coroczne zawody wspinaczkowe; w 1990 odbyły się ostatnie ogólnopolskie zawody „gliwickie”. Po utworzeniu rezerwatu przyrody w 2008 r. zakazano wspinaczki, a w latach 2013-2014 fundacja Wspinka uniemożliwiła wspinaczom bezpieczną asekurację przy użyciu śrub blokujących wpięcie ekspresów w ringi. Wspinacze, przy poparciu PZA rozpoczęli starania o przywrócenie możliwości wspinaczki. Po licznych staraniach, wizjach lokalnych, sporządzeniu rozlicznych dokumentacji i ekspertyz, po prawie 5 latach starań, 14 czerwca 2019 roku przywrócono możliwość wspinania się na Zubowych Skałach. Dopuszczono wspinaczkę na określonych warunkach na 3 skałach: Główny Mur, Boczny Mur i Zielona Ściana. Z Zubowymi Skałami wiąże się opowieść o skarbach, które podobno ukryli tutaj powstańcy styczniowi. Przed II wojną światową pewien przybysz w leśniczówce w Zalesiu Gołczowskim opowiadał, że znalazł skarb złożony ze sztab złota i platyny, a także monet i biżuterii, ale na razie pozostawił go na miejscu, obiecując, że rychło pojawi się tu, by go ze sobą zabrać. Prowadzące do nich znaki zniszczył.

Boczny Mur – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. 14 czerwca 2019 roku przywrócono możliwość wspinania się na Zubowych Skałach. Boczny Mur to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości do 12 m. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek.

Główny Mur – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. 14 czerwca 2019 roku przywrócono możliwość wspinania się na Zubowych Skałach. Główny Mur to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości do 20 m. Znajduje się po wschodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek. Ma pionowe lub przewieszone ściany z kominami, filarami i zacięciami. Główny Mur ma wybitny okap. Po jego lewej stronie znajduje się Jaskinia przy Wielkim Okapie.

Kwadratowa – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Babka to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości 14 m. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek.

Babka I – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. Babka to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości 10 m. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek.

Zielona Ściana – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. 14 czerwca 2019 roku przywrócono możliwość wspinania się na trzech Zubowych Skałach. Zielona Ściana to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości do 12 m. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek. Jest na niej 5 dróg wspinaczkowych o trudności od III do VI.2+ w skali krakowskiej, oraz 2 projekty. 3 drogi mają stałe punkty asekuracyjne (3 spity i ring zjazdowy).

Babka II – skała w rezerwacie przyrody Pazurek w pobliżu kolonii Pazurek w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Olkusz. Znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej. Znajduje się w środkowej części rezerwatu, w grupie Zubowych Skał. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka na nich została zabroniona. Ostatnia to zbudowana ze skalistego wapienia skała o wysokości 10 m. Znajduje się po zachodniej stronie ścieżki dydaktycznej po rezerwacie Pazurek.

Jaroszowiec – projektowany specjalny obszar ochrony siedlisk, aktualnie obszar mający znaczenie dla Wspólnoty położony w północno-zachodniej części Wyżyny Olkuskiej, o powierzchni 584,81 ha. W skład obszaru wchodzą odizolowane wzniesienia: Januszkowa Góra, Stołowa Góra, oraz fragment lasu Pazurek ze skałami Zubowe Skały, Cisowa Skała, Jastrząbka, Grzęda Olkuska, Pazurek Pierwszy, Mała Skałka, Pazurek Drugi, Igły Olkuskie. Na terenie obszaru „Jaroszowiec” znajdują się rezerwat przyrody Pazurek oraz rezerwat przyrody Góra Stołowa im. Ryszarda Malika. W obszarze podlegają ochronie następujące typy siedlisk z załącznika I dyrektywy siedliskowej: żyzna buczyna sudecka (Dentario enneaphylli-Fagetum) – ok. 40% obszaru kwaśna buczyna niżowa (Luzulo pilosae-Fagetum) buczyna storczykowa (Cephalanthero-Fagenion) grąd (Tilio-Carpinetum) wapienne ściany skalne ze zbiorowiskami z rzędu Potentilletalia caulescentis jaskinie nieudostępnione do zwiedzania. Dodatkowo, występują tu dwa gatunki z załącznika II: nocek duży (Myotis myotis) i obuwik pospolity (Cypripedium calceolus). Liczne są także gatunki roślin objętych ochroną gatunkową: orlik pospolity (Aquilegia vulgaris) kopytnik pospolity (Asarum europaeum) dziewięćsił bezłodygowy (Carlina acaulis) buławnik wielkokwiatowy (Cephalanthera damasonium) buławnik mieczolistny (Cephalanthera longifolia) buławnik czerwony (Cephalanthera rubra) pomocnik baldaszkowy (Chimaphila umbellata) pluskwica europejska (Cimicifuga europaea) konwalia majowa (Convallaria majalis) żłobik koralowy (Corallorhiza trifida) wawrzynek wilczełyko (Daphne mezereum) naparstnica zwyczajna (Digitalis grandiflora) kruszczyk rdzawoczerwony (Epipactis atrorubens) kruszczyk szerokolistny (Epipactis helleborine) kruszyna pospolita (Frangula alnus) śnieżyczka przebiśnieg (Galanthus nivalis) przytulia wonna (Galium odoratum) goryczuszka orzęsiona (Gentianella ciliata) bluszcz pospolity (Hedera helix) lilia złotogłów (Lilium martagon) widłak goździsty (Lycopodium clavatum) wyblin jednolistny (Malaxis monophyllos) gnieźnik leśny (Neottia nidus-avis) języcznik zwyczajny (Phyllitis scolopendrium) podkolan biały (Platanthera bifolia) paprotka zwyczajna (Polypodium vulgare) pierwiosnek lekarski (Primula veris) kalina koralowa (Viburnum opulus).

Rezerwat przyrody Pazurek – rezerwat przyrody w województwie małopolskim (powiat olkuski, gmina Olkusz), w pobliżu wsi Pazurek; na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd i obszaru Natura 2000 PLH120006 „Jaroszowiec”. Jest to rezerwat leśny i przyrody nieożywionej. Został utworzony w 2008 roku na powierzchni 187,91 ha. Obszar rezerwatu jest objęty ochroną czynną. Celem ochrony jest zachowanie naturalnych zbiorowisk roślinnych (żyzna buczyna sudecka, buczyna storczykowa, kwaśna buczyna niżowa, jaworzyna z języcznikiem zwyczajnym), stanowisk chronionych gatunków roślin (m.in. czosnek niedźwiedzi, paprotnik kolczysty, żłobik koralowy, języcznik zwyczajny; kilka gatunków z rodziny storczykowatych: m.in. kruszczyk szerokolistny, buławnik mieczolistny, buławnik wielkokwiatowy, buławnik czerwony) i grzybów oraz budowy geomorfologicznej obszaru z występującymi ostańcami wapiennymi. W rezerwacie stwierdzono występowanie około 300 gatunków roślin naczyniowych, w tym ponad 20 gatunków roślin chronionych. W rezerwacie znajduje się grupa skał o nazwie Zubowe Skały. Niektóre z nich były obiektem wspinaczki skalnej. Wybitniejszym z nich wspinacze nadali nazwy: Biała, Babka I, Babka II, Boczny Mur, Główny Mur, Kwadratowa, Ostatnia, Zielona Ściana. Od czasu utworzenia rezerwatu wspinaczka została zabroniona. 14 czerwca 2019 roku przywrócono możliwość wspinania się na Zubowych Skałach na określonych warunkach. W południowej części rezerwatu, pod szczytem Cisowej Skały znajduje się jeszcze druga grupa skał tworzących charakterystyczną Cisową Aleję. W obrębie rezerwatu jest jeszcze Mała Skałka i skalne wychodnie na Jastrząbce i w Grzędzie Olkuskiej. Pierwszymi badaczami obszaru rezerwatu byli speleolodzy, głównie Kazimierz Kowalski. W 1951 roku opublikował on Jaskinie Polski, w których wymienił m.in. jaskinie Zubowych Skał i Cisowej Skały. Odkrył m.in. jedną z większych jaskiń rezerwatu – Omszałą Studnię, na dnie której w dniu 28.06.1947 r. znalazł sporą ilość lodu mimo wczesnej i ciepłej w tym roku wiosny. Na terenie rezerwatu znajdują się także inne jaskinie i schroniska.