Bieńkówka (województwo małopolskie)

Parafia Przenajświętszej Trójcy w Bieńkówce – parafia rzymskokatolicka należąca do dekanatu Sułkowice. Została erygowana w 1808.

Głodówka – część wsi Baczyn w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Budzów. W latach 1975–1998 Głodówka administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Glinnik – część wsi Baczyn w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Budzów. W latach 1975–1998 Glinnik administracyjnie należał do województwa bielskiego.

Cisy Raciborskiego – nazwą tą określa się dwa egzemplarze starych cisów, rosnących na północno-zachodnim stoku Pasma Babicy, na terenie wsi Harbutowice. Drzewa są chronione jako pomniki przyrody. Wiek drzew szacuje się na blisko 700 lat. Są to jedne z najstarszych drzew w Polsce, prawnie chronione od 1934 roku, wpisane do Katalogu Zabytków Przyrody, a od 1954 roku – pomniki przyrody na mocy aktu prawnego wydanego przez Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Krakowie). Jako jedne z pięciu najstarszych drzew w Polsce rosną na terenie wsi Harbutowice, którą dawniej porastała puszcza. Cisy charakteryzują się twardym, ciężkim drewnem o twardzieli wiśniowobrązowej. Drewno jest wąskosłoiste, odporne na gnicie, dlatego było od dawna cenione i używane do wyrobu łuków, kusz, a także sprzętów domowych i mebli. Wskutek tego znacznie wytępiono cisy. Zostały nazwane na cześć profesora Mariana Raciborskiego (1863-1917), który należał do pionierów ochrony przyrody w Polsce, w roku jego śmierci. Pierwsza naukowa wzmianka na ich temat to informacja 16.06.1914 na posiedzeniu Krakowskiego Oddziału Towarzystwa Kopernika. Powszechnie odkrycie cisów przypisuje się prof. Marianowi Raciborskiemu, jest to jednak twierdzenie błędne. Większy, a zarazem starszy z nich to okaz żeński o obwodzie około 3 m i wysokości 15 m. Jego wiek szacuje się na blisko 700 lat (badanie prof. Cezarego Pacyniaka z 1992 r. – określono wiek przy pomocy świdra Presslera na 667 lat). Drugi, niższy i zarazem młodszy, to okaz męski, którego wiek szacuje się na około 650-1000 lat. Na terenie Harbutowic oprócz Cisów Raciborskiego rosnących w przysiółku Chodników rosną jeszcze mniej okazałe drzewa cisowe. Pięć młodszych drzew rośnie na terenie kilku przysiółków o nazwach: Batorówka, Kozakówka, Szczerbakówka.

Palcza – wieś w Polsce, położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Budzów. W latach 1954-1961 wieś była siedzibą gromady Palcza, po jej zniesieniu w gromadzie Budzów. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Przełęcz Sanguszki (480 m n.p.m.) – przełęcz między szczytami Kopytówki (549 m) od północy oraz Krowiej Góry (617 m) od południa, a także miejscowościami Harbutowice i Palcza. Zgodnie z regionalizacją fizycznogeograficzną Polski według Jerzego Kondrackiego, Kopytówka znajduje się na Wzgórzach Lanckorońskich na Pogórzu Wielickim, a Krowia Góra w Paśmie Babicy zaliczanym do Beskidu Makowskiego, jest to więc przełęcz także między tymi dwoma pasmami i mezoregionami. Przebiega przez nią droga wojewódzka nr 956 Biertowice – Sułkowice – Zembrzyce oraz pieszy szlak turystyczny, wiodący z Lanckorony do Jordanowa. Na przełęczy znajduje się obelisk ku czci Eustachego Sanguszki, inicjatora budowy przebiegającej tędy drogi. Wybudowana została w latach 90. XIX wieku. Posiadała duże znaczenie gospodarcze i militarne. Austriacy w okresie I wojny światowej zaryglowali tę drogę. U podnóży Krowiej Góry do tej pory istnieją pozostałości ich okopów. Na północ, nieco powyżej przełęczy znajduje się duży krzyż upamiętniający bitwę, jaką stoczyli tutaj konfederaci barscy (zwaną bitwą pod Grobami). Obok krzyża umieszczono duże głazy i zamontowano tabliczkę ze słowami Karola Balińskiego (w tekście inskrypcji błędnie przypisanymi Adamowi Mickiewiczowi): Tylko pod krzyżem, tylko pod tym znakiem Polska jest Polską, a Polak Polakiem. Krzyż i tablicę ustawiono w 1999 r. dla uczczenia konfederatów. Ich zbiorowy grób znajduje się na pobliskim wzgórzu, przez miejscową ludność nazywanym Groby.

Parafia Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Palczy – parafia rzymskokatolicka należąca do dekanatu Sułkowice, erygowana w 1982 roku.

Baczyn – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie suskim, w gminie Budzów. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bielskiego.

Koskowa Góra (867 m) – najwyższy szczyt pasma Koskowej Góry w Beskidzie Makowskim. Wznosi się pomiędzy miejscowościami Bogdanówką a Bieńkówką. W południowym kierunku odchodzi od Koskowej Góry grzbiet z wzniesieniami Bargłowej Góry, Syrkówki i Magurki, stanowiący część wododziału II rzędu między dorzeczami Skawy na zachodzie i Raby na wschodzie. Szczyt Koskowej Góry jest płaski i rozległy, w większości bezleśny, dzięki czemu rozciąga się z niego panorama widokowa obejmująca cały horyzont. Dawniej pokrywały go pola uprawne, o czym świadczą zarośnięte trawą i krzewami sterty kamieni zbierane z pól. Niegdysiejsze pola na kopule szczytowej zamieniły się w łąki, stopniowo zarastające lasem. Na północnym stoku widoczny jest jeszcze wijący się zygzakami rów strzelecki wykonany przez Niemców w 1944 r. Na Koskowej Górze 28 stycznia 1945 r. toczyły się walki. Na szczycie góry umiejscowione są trzy przekaźniki telekomunikacyjne, wśród nich jest przemiennik krótkofalarski na pasmo 2 m / 70 cm (SR9P / SR9PC). Na przełęczy (grzbiet Łazy) między Koskową Górą a Parszywką (Praszywką) stoi murowana kapliczka ufundowana około 1910 roku przez Jana Koska. Jest pokryta gontem, wewnątrz znajduje się figura z nazwiskiem fundatora przedstawiająca Chrystusa upadającego pod krzyżem po raz trzeci. Jak głosi podanie, rzeźbę zamówiono w Sidzinie dla Kalwarii Zebrzydowskiej. Podczas transportu trzy pary wołów zatrzymały się na grzbiecie nad Bogdanówką i nie chciały ruszyć z miejsca. Uznano to za Bożą wolę i wybudowano w tym miejscu kaplicę, w której umieszczono rzeźbę. W pobliżu kapliczki znajduje się kamienny postument, obok zaś drewniany krzyż z ludową rzeźbą Chrystusa. Przy kapliczce tej kończy się droga krzyżowa. Szlaki turystyki pieszej Jordanów – Łysa Góra – Grzybkówka – Groń – Magurka – Koskowa Góra (skrzyżowanie z żółtym szlakiem). Czas przejścia 5:30 h, ↓ 4:10 h; Koskowa Góra – Bieńkówka – Przełęcz Sanguszki – Groby – Lanckorona; Maków Podhalański – Stańkowa – Koskowa Góra. Czas przejścia: 2:20 h, ↓ 1:55 h; Koskowa Góra – Parszywka – Przełęcz Dział. Czas przejścia: 1:15 h, ↓ 1:40 h. Na płytką przełęcz na północ od Koskowej Góry, na której stoi wspomniana wyżej kaplica, można też dotrzeć wąską, asfaltową drogą z centrum wsi Bogdanówka.

Groby (540 m) – wzgórze na północ od wsi Palcza oraz na zachód od wsi Harbutowice. Znajduje się w grupie tzw. Wzgórz Lanckorońskich, które według regionalizacji fizycznogeograficznej Polski Jerzego Kondrackiego zaliczane są do Pogórza Wielickiego. Groby znajdują się po północnej stronie Przełęczy Sanguszki. W 1771 r. na wzgórzu tym miała miejsce bitwa pod Grobami, w czasie której 1200 konfederatów zostało pokonanych przez około 4000 żołnierzy rosyjskich. Zginęło około 300 konfederatów. Pochowani zostali na wzgórzu, które później okoliczna ludność nazwała Grobami. Obecnie jest tutaj kaplica pw. św. Michała. W 1991 r. konfederatów barskich upamiętniono wykonując po północnej stronie Przełęczy Sanguszki miejsce pamięci. Jest na nim duży żelazny krzyż i pamiątkowe głazy. Na jednym z nich zamontowano tablicę ku czci konfederatów.

Bitwa w lesie Groby – bitwa stoczona 23 maja 1771 roku pod Grobami, w czasie konfederacji barskiej. 1200 konfederatów zostało pokonanych przez 4500 żołnierzy rosyjskich. Bitwa ta (a właściwie potyczka) była częścią batalii stoczonej pod Lanckoroną (bitwa pod Lanckoroną).

Piaskowa Góra (też: Skorutówka; 660 m n.p.m.) – niewielka góra w Beskidzie Makowskim w polskich Beskidach Zachodnich.