place

Plac Franciszka Smolki w Bielsku-Białej

Szablon cytowania książki – brak numeru stronyUlice i place w Bielsku-Białej
Bielsko Biała, plac Smolki
Bielsko Biała, plac Smolki

Plac Franciszka Smolki – plac w centrum Bielska-Białej (w administracyjnej dzielnicy Śródmieście Bielsko) u zbiegu ulic Wzgórze, Barlickiego, Cechowej i Stojałowskiego, historyczny Dolny Rynek (Niederring) – rynek Dolnego Przedmieścia. Historia Dolnego Rynku sięga schyłku średniowiecza gdy zaczęło rozwijać się dolne (północno-wschodnie) przedmieście Bielska. W końcu XVIII wieku rejon ten stał się kolebką bielskiego przemysłu. Na przełomie XIX i XX wieku zabudowa placu, noszącego wówczas nazwę Giełdowego (Börsenplatz), uległa wielkim przekształceniom – stopniowo zlikwidowano wszystkie obiekty przemysłowe i wyburzono budynki z I połowy XIX wieku, których miejsce zajęły nowe kamienice w stylu secesji i historyzmu. Ostatnią dużą zmianą w wyglądzie placu Smolki (nazwa ta zaczęła funkcjonować po 1918) była w 1973 budowa mostu łączącego go z ulicą Stojałowskiego, w wyniku czego wyburzeniu uległa zabudowa ulicy Nad Ścieżką zamykająca plac od wschodu.

Fragment artykułu z Wikipedii Plac Franciszka Smolki w Bielsku-Białej (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Plac Franciszka Smolki w Bielsku-Białej
Plac Franciszka Smolki, Bielsko-Biała Śródmieście

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Plac Franciszka Smolki w Bielsku-BiałejCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 49.82264 ° E 19.04634 °
placePokaż na mapie

Adres

Plac Franciszka Smolki 5
43-300 Bielsko-Biała, Śródmieście
Polska
mapOtwórz w Mapach Google

Bielsko Biała, plac Smolki
Bielsko Biała, plac Smolki
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Bazary Zamkowe w Bielsku-Białej
Bazary Zamkowe w Bielsku-Białej

Bazary Zamkowe (zwane też Wysokim Trotuarem i Podzamczem) – zespół budynków istniejący w latach 1899–1974 w Bielsku-Białej przy ul. Zamkowej i pl. Bolesława Chrobrego, bezpośrednio przylegający do zamku książąt Sułkowskich od strony wschodniej i północnej. Bazary Zamkowe zbudowano w latach 1898–1899, rozbierając jednocześnie istniejącą od 1521 zewnętrzną linię obwarowań miejskich, otaczającą zamek od wschodu i północy. Składały się z dwóch, różnych pod względem architektonicznym, pierzei. Od strony ul. Zamkowej miały formę masywnych, arkadowo zamkniętych otworów wejściowych, natomiast od pl. Chrobrego – typowych jednopiętrowych kamienic. Tworzyły podbudowę architektoniczną dla eklektycznej bryły zamku. Dachy budynków od strony ul. Zamkowej tworzyły taras, na którym założono ogród zamkowy inspirowany „wiszącymi ogrodami”. Przez cały okres swego istnienia pełniły funkcję (pierwszego w mieście) pasażu handlowego. Na piętrze kamienic przy pl. Chrobrego znajdowały się mieszkania. Bazary Zamkowe wyburzono w 1974 podczas poszerzania ul. Zamkowej, która miała stać się częścią przelotowej drogi do Szczyrku. Była to dość kontrowersyjna decyzja ówczesnych władz miejskich z prezydentem Antonim Kobielą na czele i przez wielu jest uważana za przykład niepotrzebnego zniszczenia zabytkowej tkanki miejskiej. W wyniku wyburzenia odsłonięto ceglany mur oporowy powstały pod koniec XIX wieku po rozbiórce murów miejskich. Obecnie pojawiają się różne koncepcje całkowitej bądź częściowej odbudowy podzamcza, jednak żadna z nich nie jest poważnie brana pod uwagę przez władze miejskie jako możliwa do zrealizowania.

Willa Moritza Fritsche w Bielsku-Białej
Willa Moritza Fritsche w Bielsku-Białej

Willa Moritza Fritsche, znana też jako willa Fedora Weinschencka – neobarokowa zabytkowa willa położona w Bielsku-Białej przy ulicy Krasińskiego 28. Została wzniesiona w 1890 przy ówczesnej Giselastraße w obrębie rozwijającego się kwartału willowego na Dolnym Przedmieściu dla Moritza Fritsche, współzałożyciela i dyrektora Pierwszej Galicyjskiej Fabryki Portland Cementu w Szczakowej. Po jego śmierci na początku XX wieku wdowa Augusta Fritsche sprzedała budynek Fedorowi Johannowi Adamowi Weinschenckowi – zarządcy dóbr ziemskich w Górze, który w 1905 poślubił córkę Gustava Josephy’ego Hildę i przeniósł się do Bielska. W okresie międzywojennym był on współwłaścicielem Fabryki Maszyn i Odlewni Żelaza G. Josephy’ego Spadkobiercy (późniejsza BEFAMA), stał na czele Izby Handlowej i Przemysłowej w Bielsku oraz Związku Przemysłowców Bielska-Białej i Okolicy, a także zasiadał w radach nadzorczych licznych przedsiębiorstw i był członkiem zarządu komisarycznego miasta w latach 1933–1934. W willi wychowywał się jego syn, urodzony w 1916 Fedor Wilhelm Weinschenck, który w latach 30. XX wieku odnosił duże sukcesy jako narciarz alpejski. W 1934 rodzina przeniosła się na stałe do willi przy dzisiejszej ulicy Pocztowej 18 w Mikuszowicach Śląskich, a po 1945 osiedliła się w Austrii. Po II wojnie światowej budynek przeszedł na własność miasta i pełnił różne funkcje, został też nieznacznie rozbudowany o użytkowe poddasze. Był m.in. siedzibą Beskidzkiej Izby Lekarskiej (do 2021), Beskidzkiej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych (do 2016), Beskidzkiej Okręgowej Izby Aptekarskiej i bielskiego oddziału Głównej Biblioteki Lekarskiej. 25 kwietnia 1994 został wpisany do rejestru zabytków pod numerem A/703/94. W 2021 upublicznione zostały plany przekazania willi na własność powiatowi bielskiemu i adaptacji jej na drugie w Bielsku-Białej (po podobnej placówce działającej w Olszówce) Centrum Zdrowia Psychicznego, które składać się ma z poradni, oddziału dziennego, całodobowego punktu konsultacyjnego i zespołu wyjazdowego.