Brynów-Osiedle Zgrzebnioka (pełna nazwa: Brynów część wschodnia-Osiedle Zgrzebnioka) – dzielnica Katowic, położona w środkowej części miasta, w zespole dzielnic zachodnich. Graniczy ona z czterema innymi dzielnicami: Śródmieściem, Osiedlem Paderewskiego-Muchowcem, Piotrowicami-Ochojcem i Załęską Hałdą-Brynowem cz. zachodnią. Dzielnica ta obejmuje głównie wschodnią część historycznej gminy Brynów wraz z powstałymi na jej terenie osiedlami: Brynów A, Ptasim i A. Zgrzebnioka, a także nowymi zespołami zabudowy powstałymi w rejonie ulic Ceglanej i Meteorologów.
Pierwsze wzmianki o Brynowie sięgają 1474 roku i do XIX wieku była to osada typowo rolnicza. W 1801 roku powstała kopalnia węgla kamiennego „Beate”, zaś w 1823 roku założono hutę cynku „Henriette”. Wraz z powstaniem kopalni „Oheim” („Wujek”) w 1899 roku intensywnie zaczęła się rozwijać północna część obecnej dzielnicy – Katowicka Hałda. W 1888 roku na terenach dawnej kopalni „Beate”, w lasku podmiejskim zaczęto tworzyć nowe założenie parkowe, a w latach 1894–1895 powstał Süd Park (niem. Park Południowy), przemianowany w 1925 roku na park im. Tadeusza Kościuszki. W 1912 roku na teren współczesnej dzielnicy dotarł pierwszy tramwaj z centrum Katowic, a w 1938 roku został przeniesiony do parku T. Kościuszki drewniany kościół pw. św. Michała Archanioła. W czasach Polski Ludowej powstały nowe tutaj osiedla mieszkaniowe: Brynów A, Brynów B (osiedle Ptasie) i A. Zgrzebnioka. Dnia 5 lutego 1990 roku otwarto w dzielnicy szpital okulistyczny, a rejon ulicy Ceglanej po 1989 roku stał się miejscem koncentracji nowych inwestycji mieszkaniowych.
Brynów część wschodnia-Osiedle Zgrzebnioka to dzielnica z dominacją funkcji mieszkaniowej i rekreacyjnej oraz rozwiniętymi funkcjami opieki zdrowotnej i administracyjno-biurowymi. Dzielnica ta jest siedzibą m.in. jednej z dwóch placówek Uniwersyteckiego Centrum Klinicznego im. prof. Kornela Gibińskiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach. Ważnym punktem kulturalnym w dzielnicy jest Hala Parkowa – w niej organizowanych się szereg koncertów i imprez różnego typu, a także sam park T. Kościuszki, który poza funkcją rekreacyjną stanowi miejsce organizacji wydarzeń kulturalnych.
Północną granicę dzielnicy wyznacza autostrada A4, będąca częścią drogi międzynarodowej E40, a do ważniejszych dróg wewnątrz dzielnicy należą ulice: Mikołowska, Brynowska i T. Kościuszki – wzdłuż tej ostatniej biegnie także linia tramwajowa łącząca dzielnicę ze Śródmieściem Katowic. Powierzchnia dzielnicy wynosi 4,08 km², co stanowi 2,48% powierzchni miasta, a pod koniec 2020 roku zamieszkiwało ją łącznie 6 384 osób (2,34% mieszkańców Katowic).