Stare Bałuty

Bałucki Rynek – plac w południowej części łódzkich Bałut. Powstał około 1850 roku jako centrum Bałut Nowych, w którym zbiegły się trakty zgierski i łagiewnicki oraz szosa Aleksandrowska.

Wielka Szpera (niem. Allgemeine Gehsperre) – akcja deportacji około 15 tys. dzieci, starców, chorych i niepracujących z łódzkiego getta do obozu zagłady w Chełmnie nad Nerem, pomiędzy 5 a 12 września 1942. Według oficjalnych danych do obozu zagłady deportowano 15 681 osób, ponadto zamordowano kilkaset osób za stawianie oporu oraz 35 osób powieszono za próby ucieczki z transportu lub opuszczenie miejsca pracy.

Parafia Ewangelicko-Metodystyczna Opatrzności Bożej w Łodzi – zbór metodystyczny działający w Łodzi, należący do okręgu centralnego Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego w RP. Nabożeństwa odbywają się w niedziele o godzinie 12:00.

Szpital imienia dr Heleny Wolf – zabytkowy budynek położony przy ulicy Łagiewnickiej w Łodzi, zaprojektowany przez Henryka Hirszenberga. Został wybudowany w okresie międzywojnia ze składek mieszkańców. W połowie lat 80. rozpoczęto remont, którego nie skończono. Nieruchomość przeszła pod zarząd gminy. W 1999 roku kupiła ją poznańska „Korvita”. Deklarowała, że zrobi ze szpitala luksusową prywatną klinikę. Zabytkowy szpital zamienił się w ruinę. Pomysłów na zagospodarowanie zabytku było wiele – np. grupa naukowców z Poznania i Warszawy chciała stworzyć w nim prywatną szkołę techniczną. Polsko-Izraelska Izba Handlowa zainteresowała się utworzeniem w nim muzeum getta. Budynek wpisany jest do rejestru zabytków pod numerem A/107 z 20.01.1971.

Synagoga przy ulicy Zgierskiej 32 – synagoga funkcjonująca niegdyś w Łodzi, przy Zgierskiej 32, w podwórzu. Podczas II wojny światowej niemieccy okupanci zdewastowali synagogę. Parterowy budynek wzniesiono na planie wydłużonego prostokąta. Do wnętrza prowadzi osobne wejście, zaakcentowane płytkim ryzalitem i skromnie dekorowane w części szczytowej. Budynek z wysokim podpiwniczeniem oraz niewielkim poddaszem. Okna wąskie i wysokie. Całość przykrywa jednospadowy dach. Obecnie wnętrze dzielą ścianki z dykty i służy ono celom mieszkalnym.

Jatki Jojne Pilcera, także Jatki Judy Dawida i Ferki Ginsberg – jatki handlowe na Starym Mieście przy ul. Wojska Polskiego 2 w Łodzi, powstałe w 1895 lub 1907 r. (wg danych z Gminnej Ewidencji Zabytków Miasta Łodzi), nadbudowane w 1932 r. Swoją nazwę zwyczajową zawdzięczają pierwszemu właścicielowi – Jojne Pilcerowi Początkowo w budynku handlowano głównie mięsem, a na jego zapleczu – placu handlowym – również płodami rolnymi. W trakcie II wojny światowej były głównym obszarem handlu na terenie Litzmanstadt Getto. Przełożony Starszeństwa Żydów w Łodzi, kierujący gettem, Chaim Rumkowski, podjął decyzję o zorganizowaniu tu składu warzyw, ponadto w budynku znajdowała się kuchnia dla lekarzy. Po wojnie znajdowały się w budynku m.in. sklepy, warsztaty i antykwariat. Od 2020 r. w budynku funkcjonuje supermarket Netto, przed otwarciem którego obiekt wyremontowano.

Kino Zachęta – kino w Łodzi przy ulicy Zgierskiej 26, działające w latach 1928–1939 oraz 1945–1994.

Plac Kościelny w Łodzi – plac położony w najstarszej części Łodzi.

Parafia Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łodzi – parafia w dekanacie Łódź-Bałuty archidiecezji łódzkiej. Położona w najstarszej części Łodzi, jest najstarszą łódzką parafią. Od powstania do II połowy XVIII wieku należała do archidiecezji gnieźnieńskiej. Stanowiła jednak część uposażenia biskupów włocławskich. Następnie od 4 sierpnia 1764, na mocy dekretu papieża Klemensa XIII, Łódź stała się częścią diecezji włocławskiej. W 1818 powstała nowa archidiecezja warszawska, do której została włączona również parafia łódzka. W 1920 powstała diecezja łódzka i od tego też czasu, parafia WNMP do niej należy.

Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – świątynia znajdująca się na placu Kościelnym w Łodzi. Jest siedzibą parafii WNMP, najstarszej i przez prawie pięćset lat jedynej wspólnoty katolickiej w Łodzi. Należy do sieci łódzkich wielkopostnych kościołów stacyjnych. Kościół został wybudowany w latach 1887–1897 na miejscu drewnianego kościoła pod tym samym wezwaniem, który został przeniesiony na plac pocmentarny przy ulicy Ogrodowej 22 (po przeniesieniu nosi wezwanie św. Józefa). Projektantem świątyni w stylu wiślano-bałtyckim był Konstanty Wojciechowski, a blisko połowę kosztów jej wzniesienia i wyposażenia pokryli zajmujący wysokie pozycje w XIX-wiecznym przemyśle włókienniczym łódzcy fabrykanci różnych wyznań. W krypcie kościoła spoczywa trumna ze szczątkami Służebnicy Bożej Stanisławy Leszczyńskiej, zaś na terenie przykościelnym zachował się kamienny nagrobek Macieja Wyszyńskiego z 1822 roku, będący jedynym śladem istnienia w tym miejscu cmentarza staromiejskiego i najstarszym łódzkim kamiennym pomnikiem nagrobnym.

Parafia Dobrego Pasterza w Łodzi – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w archidiecezji łódzkiej w dekanacie Łódź-Bałuty.

Kościół Dobrego Pasterza w Łodzi – rzymskokatolicki kościół parafialny należący do parafii pod tym samym wezwaniem (dekanat Łódź-Bałuty archidiecezji łódzkiej). Budowa świątyni została rozpoczęta w 1906 roku. Kościół został wzniesiony w stylu zakopiańskim, we wnętrzu znajdują się elementy ludowego wystroju łowickiego. Architektem budowli był Kazimierz Pomian-Sokołowski, absolwent Politechniki w Rydze, pochodzący ze wsi Sadlno na Kujawach. Był przyjacielem Tytusa Chałubińskiego i Jana Kasprowicza – piewcy Tatr – dlatego świątynia reprezentuje styl zakopiański. Budowa została zakończona w 1907 roku. Kościół został rozbudowany w latach 1979–1981 według projektu architekta Mirosława Rybaka. Do wyposażenia świątyni należą: ołtarz główny, wyrzeźbiony w dębie przez rzeźbiarza Denekę. W ołtarzu głównym jest umieszczony odnowiony w 2004 roku obraz Dobrego Pasterza pędzla nieznanego autora; obok ołtarza głównego znajdują się dwie figury wykonane z drewna lipowego, płaskorzeźby świętych Apostołów Piotra i Pawła. W 2004 roku zostały poddane renowacji, wtedy okazało się, że pokryte są polichromią, powrócono do oryginalnej formy. U góry umieszczony jest obraz Matki Bożej Bolesnej z siedmioma mieczami. Organy elektroniczne firmy Johannus zostały zakupione 30 maja 1993 roku. Dzwony o masie 250 i 125 kg zostały odlane w firmie Kraszewskiego w Wągrowcu. Konsekrował je arcybiskup Władysław Ziółek. Droga Krzyżowa została wykonana z gipsu zbrojonego, po II wojnie światowej, o barwie ciemnego brązu.