place

Pałac Mańkowskich w Krakowie

Dzielnica II GrzegórzkiPałace w Krakowie
Pałac Mańkowskich w Krakowie
Pałac Mańkowskich w Krakowie

Pałac Mańkowskich w Krakowie – neoklasycystyczny pałac położony przy ulicy Topolowej 5. Wzniesiony został w latach 1901–1903 według projektu Józefa Sowińskiego i Władysława Kaczmarskiego dla dr. Leona Mańkowskiego – indianisty i wykładowcy sanskrytu. Przy budowie z architektami współpracował historyk sztuki Emanuel Świeykowski. Pałac ma fasadę z kolumnowym portykiem i dach mansardowy; otoczony jest ogrodem. Pierwotna dekoracja wnętrz (sztukaterie i polichromie) nawiązywała do klasycyzmu. Na frontonie od strony południowej widnieje herb Mańkowskich – Prawdzic. Po II wojnie światowej pałac początkowo był siedzibą wojewodów krakowskich, a w latach 1950–1990 mieścił Muzeum Lenina. W rezultacie adaptacji budynku dla potrzeb wystawienniczych zniszczono sztukaterie, polichromie i marmurowe kominki, ponadto pałac przeorientowano, dostawiając do północnej elewacji wielkoporządkowy portyk. W dachu utworzono lukarny i zmieniono ogród. W latach 70. XX w. pałac przeszedł remont konserwatorski. Decyzją prezydenta miasta Krakowa z 28 lutego 1990 roku Muzeum Lenina przestało istnieć; rok później pałac zwrócono właścicielowi. Obecnie jest siedzibą Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Fragment artykułu z Wikipedii Pałac Mańkowskich w Krakowie (Licencja: CC BY-SA 3.0, Autorzy, Obrazy).

Pałac Mańkowskich w Krakowie
Rakowicka, Kraków Grzegórzki (Grzegórzki)

Współrzędne geograficzne (GPS) Adres Pobliskie miejsca
placePokaż na mapie

Wikipedia: Pałac Mańkowskich w KrakowieCzytaj dalej na Wikipedii

Współrzędne geograficzne (GPS)

Szerokość geograficzna Długość geograficzna
N 50.066528 ° E 19.951061 °
placePokaż na mapie

Adres

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie

Rakowicka 10
31-511 Kraków, Grzegórzki (Grzegórzki)
województwo małopolskie, Polska
mapOtwórz w Mapach Google

Pałac Mańkowskich w Krakowie
Pałac Mańkowskich w Krakowie
Podziel się doświadczeniem

Pobliskie miejsca

Kamienica przy ulicy Lubicz 34 w Krakowie
Kamienica przy ulicy Lubicz 34 w Krakowie

Kamienica przy ulicy Lubicz 34, Kamienica Bujwidowska – zabytkowa kamienica, zlokalizowana przy ulicy Lubicz w centrum Wesołej w Krakowie. Wpisana do rejestru zabytków 20 kwietnia 1994 pod numerem A-975. Trzypiętrowa kamienica została wzniesiona dla Józefa Kuleszy, kamieniarza z Wesołej, a prace budowlane rozpoczęto w 1893 roku. W dokumentacji budowy zachowała się notatka, że właściciel sąsiedniej parceli Ludwik Freege, znany ogrodnik, zastrzega, aby właściciel nie przenosił żadnych śmieci ani ścieków na stronę jego ogrodu. Także w 1893 roku Kulesza zbudował za kamienicą stajnie dla koni. Wkrótce potem sprzedał dom profesorowi Odonowi Bujwidowi. W 1904 roku budynek został przyłączony do dopiero co powstałego wodociągu, bo Bujwidowi, bakteriologowi i higieniście, zależało na dostępie do bieżącej wody. Chciał bowiem w kamienicy nie tylko mieszkać z liczną rodziną, ale także założyć zakłady szczepień pasterowskich i wyrobu surowic, które przeniósł z ul. Strzeleckiej 7. W tym samym roku krakowski architekt Henryk de Laveaux zaprojektował przed budynkiem ogrodzenie mieszczące zieleniec. Na jego cokołach ustawiono wówczas popiersia znanych polskich twórców i patriotów XIX wieku: Jana Matejki, Adama Asnyka, Wincentego Pola, Jacka Malczewskiego, Teofila Lenartowicza i Władysława Syrokomli; pod rzeźbami wyryto fragmenty wierszy (ogrodzenie zostało rozebrane w celu poszerzenia ulicy w latach 60. XX wieku). Podczas wojny światowej na parterze mieścił się niewielki szpital dla żołnierzy armii austro-węgierskiej, w tym legionistów. Na lata 30. XX wieku przypadł rozwój zakładów prof. Bujwida, którymi od 1932 roku formalnie zarządzała córka Zofia. W 1951 roku zakłady szczepienne zostały przejęte przez państwo. Wyrzucono wówczas z domu wiele pamiątek po rodzinie. 22 kwietnia 1964, staraniem wnuków profesora Bujwida, Jerzego i Czesława Mostowskich, otwarto w kamienicy poświęcone mu muzeum.