Stare Miasto (Bielsko-Biała)

Rynek – główny plac Starego Miasta w Bielsku-Białej (w administracyjnej dzielnicy Śródmieście Bielsko), położony w centralnej części tzw. Wzgórza Miejskiego, na którym rozlokowało się średniowieczne miasto Bielsko. Jest to prostokątny, pochylony ku wschodowi plac o wymiarach 80 × 60 m. Z narożników wychodzą po dwie ulice, w kierunku równoleżnikowym i południkowym (płn.-wsch.: Podcienie i Słowackiego, płd.-wsch.: Wzgórze i Schodowa, płd.-zach.: Cieszyńska i Kościelna, płn.-zach.: Celna i Kręta). Kształt placu nie zmienił się od czasów lokacji miasta w początkach XIV wieku, zabudowa zaś pochodzi głównie z XVIII i XIX wieku. Do rejestru zabytków jest wpisany zarówno cały układ urbanistyczny, jak i poszczególne kamienice przyrynkowe.

Muzeum Literatury im. Władysława Reymonta – muzeum znajdujące się w Bielsku-Białej, przy ul. Pankiewicza 1 na Starym Mieście, utworzone w 1989 przez pasjonata–samouka Tadeusza Modrzejewskiego. Gromadzi ręcznie przepisywane i ilustrowane przez niego dzieła klasyków literatury polskiej, w szczególności Władysława Reymonta, a także inne pamiątki i artefakty (w tym obrazy i rzeźby), które Modrzejewski sam zebrał lub stworzył. Do 2023 funkcjonowało jako placówka prywatna.

Galeria Wzgórze – utworzona 16 kwietnia 1987 r. placówka kulturalna znajdująca się w Bielsku-Białej, przy ul. Wzgórze 4 na Starym Mieście. Jej twórcą i właścicielem jest Franciszek Kukioła. W ramach Galerii działa m.in.: klub muzyczny, kawiarnia, komercyjna galeria sztuki oraz kino Bielskie Kino Niezależne. Ponadto organizuje ona wykłady, spotkania filozoficzne, wieczorki poetyckie, wystawy autorskie itp.

Parafia pw. Świętego Mikołaja w Bielsku-Białej – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Bielsku-Białej. Należy do Dekanatu Bielsko-Biała I – Centrum diecezji bielsko-żywieckiej. Jest prowadzona przez księży diecezjalnych.

Dekanat Bielsko – historyczny dekanat diecezji wrocławskiej i katowickiej Kościoła łacińskiego powstały w 1654.

Katedra św. Mikołaja w Bielsku-Białej – katedra diecezji bielsko-żywieckiej, a także jeden z największych kościołów w Bielsku-Białej. Położona jest na Starym Mieście, przy pl. św. Mikołaja i leży na terenie Dekanatu Bielsko-Biała I – Centrum. Pełni również funkcję kościoła parafialnego (parafia św. Mikołaja). Katedra powstała w latach 1443–1447, jednak obecny kształt uzyskała dopiero w 1912 roku. Na skutek licznych przebudów posiada elementy większości stylów architektonicznych – od gotyku po modernizm.

Muzeum Diecezjalne w Bielsku-Białej (w organizacji) – muzeum z siedzibą w Bielsku-Białej. Placówka jest jednostka organizacyjną Diecezji Bielsko-Żywieckiej. Jego siedzibą jest kamienica przy ul. Schodowej 2, położona w bezpośrednim sąsiedztwie bielskiej Katedry św. Mikołaja. Muzeum zostało powołane w 2011 roku, a podstawą jego działania jest „Statut Muzeum Diecezjalnego”, uchwalony przez Konferencje Episkopatu Polski w dniu 18 listopada 1976 roku. Obecnie placówka nie posiada stałej ekspozycji. Jej zadania koncentrują się na inwentaryzacji sakralnych zabytków ruchomych oraz nieruchomych, znajdujących się na terenie diecezji. Ponadto prowadzone są działania edukacyjne oraz promocyjne.

Kamienica Kałuży – zabytkowa kamienica przy placu Bolesława Chrobrego w Bielsku-Białej (Bielsku), na narożniku ul. Władysława Orkana.

Kaplica zamkowa św. Anny w Bielsku-Białej – budowla sakralna przylegająca od strony południowej do zamku Sułkowskich w Bielsku-Białej.

Zamek książąt Sułkowskich – najstarsza i największa zabytkowa budowla Bielska-Białej, położona we wschodniej części Starego Miasta. Został wzniesiony w XIV wieku staraniem księcia cieszyńskiego Przemysława I Noszaka i przez kolejne stulecia służył jako jedna z siedzib Piastów cieszyńskich. Jest typem zamku miejskiego od początku włączonego w system fortyfikacji Bielska i będącego zarazem najsilniejszym elementem jego obwarowań. Pełnił także rolę śląskiej warowni granicznej, strzegąc wschodniej granicy Księstwa Cieszyńskiego na rzece Białej – oddzielającej Śląsk od Małopolski. Od końca XVI wieku rola obronna zamku malała i przekształcał się on coraz bardziej w rezydencję szlachecką, stanowiąc od 1572 centrum administracyjno-gospodarcze państwa bielskiego (od 1752 Księstwo Bielskie) oraz siedzibę jego właścicieli. Na skutek licznych przebudów zatarte zostały jego dawne cechy stylowe. Ostatnia z nich miała miejsce w latach 1855–1864 (wtedy powstała m.in. eklektyczna fasada zwrócona ku pl. Bolesława Chrobrego). Od 1945 był siedzibą Muzeum w Bielsku-Białej (d. Muzeum Okręgowe), wcześniej przez ponad 200 lat był własnością rodu Sułkowskich. Ekspozycja muzeum obejmuje: XIX-wieczną reprezentacyjną klatkę schodową, salę militariów i sztuki myśliwskiej, wystawę sztuki polskiej i europejskiej od XIV do XVII wieku, Salon Muzyczny, Salon biedermeierowski, galerię malarstwa polskiego i europejskiego od XIX do XX wieku, galerię współczesnej sztuki regionu, wystawę prezentującą dzieje zamku, Bielska, Białej i okolic, wystawę etnograficzną, wystawę grafiki przełomu XIX i XX wieku, wystawę malarstwa portretowego od 1800 do lat trzydziestych XX wieku, wnętrza z prezentacją pamiątek po rodzinie Sułkowskich i Salę z Rycerzem – Lapidarium.

Wyższa Szkoła Ekonomiczno-Humanistyczna (WSEH) – utworzona w 1997 roku niepubliczna uczelnia z siedzibą w Bielsku-Białej. Współpracuje z Prywatnym Nauczycielskim Kolegium Języków Obcych w Bielsku-Białej „The Top”. Działa na podstawie zezwolenia Ministra Edukacji Narodowej nr DNS-1-0145-348TBM/2000 i jest wpisana do ewidencji uczelni niepublicznych, prowadzonego przez Ministra właściwego ds. szkolnictwa wyższego i nauki, pod numerem 126.

Prywatne Nauczycielskie Kolegium Języków Obcych – założone w 1992 r. kolegium nauczycielskie w Bielsku-Białej, kształcące na poziomie licencjackim. Kolegium jest szkołą niepubliczną o uprawnieniach publicznych. Patronat nad nią sprawuje Uniwersytet Śląski. Współpracuje z Wyższą Szkołą Ekonomiczno-Humanistyczną.