Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju

Ministerstwo Budownictwa – polski zniesiony urząd administracji rządowej obsługujący ministra właściwego do spraw działu administracji rządowej budownictwo, gospodarka przestrzenna i mieszkaniowa. Ministerstwo zostało utworzone rozporządzeniem Rady Ministrów z 5 maja 2006 r. (wchodzącym w życie dzień później z mocą obowiązującą tego samego dnia) na podstawie wydzielenia z przekształconego Ministerstwa Transportu i Budownictwa. Zniesione zostało rozporządzeniem Rady Ministrów z 16 listopada 2007 r., komórki organizacyjne włączono w nowe Ministerstwo Infrastruktury.

Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (MRR) – polski urząd administracji rządowej istniejący w latach 2005–2013 obsługujący ministra właściwego do spraw działu administracji rządowej rozwój regionalny. Ministerstwo powstało 31 października 2005, zostało wydzielone z Ministerstwa Gospodarki i Pracy: Dział rozwój regionalny obejmuje sprawy: współpracy z organizacjami zrzeszającymi jednostki samorządu terytorialnego opracowywania projektów narodowej strategii rozwoju regionalnego funduszy strukturalnych opracowywania narodowego planu rozwoju będącego podstawą do zawarcia umowy pomiędzy Rządem Rzeczypospolitej Polskiej i Komisją Europejską 27 listopada 2013 z połączenia Ministerstwa Rozwoju Regionalnego i Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej utworzono Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.

Główny Urząd Geodezji i Kartografii (GUGiK) – urząd obsługujący i działający pod bezpośrednim kierownictwem Głównego Geodety Kraju. Główny Geodeta Kraju kieruje Urzędem przy pomocy wiceprezesa, dyrektora generalnego oraz dyrektorów komórek organizacyjnych. Siedziba GUGiK od 2023 znajduje się przy ul. Żurawiej 6/12 w Warszawie, wcześniej urząd zlokalizowany był przy ul. Wspólnej 2.

Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych – polski centralny urząd administracji rządowej, którego zadaniem jest podejmowanie działań w celu zapewnienia kombatantom oraz ofiarom represji wojennych i okresu powojennego XX w. niezbędnej pomocy i opieki oraz należnego im szacunku i pamięci.

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego (MNiSW) – polski urząd administracji rządowej obsługujący ministra właściwego do spraw działu administracji rządowej szkolnictwo wyższe i nauka (utworzonym w 2018 r. po połączeniu działów nauka i szkolnictwo wyższe) oraz dysponent budżetu na badania naukowe finansowane przez państwo. Ministerstwo zostało utworzone 5 maja 2006 roku, a następnie zlikwidowane 17 grudnia 2020. Na podstawie rozporządzenia wydanego 16 grudnia 2023 przez Radę Ministrów, Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przywrócono 1 stycznia 2024. Przy ministrze działała Rada Nauki, powołana w miejsce zlikwidowanego w 2005 Komitetu Badań Naukowych. 31 października 2005 roku rząd Kazimierza Marcinkiewicza zlikwidował Ministerstwo Nauki i Informatyzacji, kierowane przez nie zagadnienia związane z nauką włączając w zakres obowiązków nowo powstałego Ministerstwa Edukacji i Nauki, jednocześnie przenosząc dział informatyzacja do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. 5 maja 2006 roku ówczesny Prezes Rady Ministrów Kazimierz Marcinkiewicz powołał Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, które powstało w wyniku podziału Ministerstwa Edukacji i Nauki. 1 stycznia 2021 roku drugi rząd Mateusza Morawieckiego na mocy rozporządzenia z 17 grudnia 2020 roku zlikwidował Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, kierowane przez nie zagadnienia związane z nauką i szkolnictwem wyższym zostało przeniesione do Ministerstwa Edukacji i Nauki. 1 stycznia 2024 na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2023 przywrócono Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego przez podział Ministerstwa Edukacji i Nauki.

Ministerstwo Edukacji i Nauki (MEiN) – były polski urząd administracji rządowej obsługujący ministra właściwego do spraw działów administracji rządowej oświata i wychowanie oraz szkolnictwo wyższe i nauka. 31 października 2005 roku rząd Kazimierza Marcinkiewicza utworzył MEiN poprzez podział obsługi działów szkolnictwo wyższe i nauka oraz informatyzacja, które do tej pory były obsługiwane przez Ministerstwo Nauki i Informatyzacji. 5 maja 2006 roku MEiN uległo podziałowi na Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej. 1 stycznia 2021 roku drugi rząd Mateusza Morawieckiego po raz kolejny utworzył MEiN, likwidując Ministerstwa: Edukacji Narodowej oraz Nauki i Szkolnictwa Wyższego. 13 grudnia 2023 roku urząd ministra edukacji objęła Barbara Nowacka, ministrem nauki został Dariusz Wieczorek. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2023 roku w dniu 1 stycznia 2024 MEiN uległo ponownie podziałowi na Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Komitet Badań Naukowych (KBN) – zgodnie z ustawą z 12 stycznia 1991 był to naczelny organ administracji rządowej do spraw polityki naukowej i naukowo-technicznej Polski. Ustawa z dnia 8 października 2004 o zasadach finansowania nauki przekazała jego zadania w zakresie finansowania ministrowi właściwemu dla spraw nauki. KBN został ostatecznie włączony w struktury ministerstwa 5 lutego 2005, stając się jego Radą Nauki. Jego ostatnim przewodniczącym był profesor Michał Kleiber, który równocześnie był ministrem nauki. Struktury KBN przeszły do ministerstwa w formie nieco zmienionej, choć w zasadniczych zrębach Rada Nauki jest w dużym stopniu kopią struktur KBN. Najważniejszą częścią działania KBN było rozdzielanie niemal całości środków finansowych przeznaczanych przez budżet państwa na rozwój i utrzymanie nauki w Polsce. KBN rozdzielał pieniądze na tzw. cele statutowe uczelni i państwowych instytutów naukowych, na rozwój infrastruktury naukowej (biblioteki, sieci komputerowe itp.), organizował wymianę międzynarodową oraz uczestniczył w pracach związanych z integracją Polski z Unią Europejską. Do zadań KBN należało bezpośrednie finansowanie badań naukowych w postaci grantów. Granty te stanowiły w latach 1991–2005 znaczną część środków budżetowych na naukę (ok 30%), a polityka ich przyznawania określała w dużym stopniu kierunki rozwoju nauki w Polsce. Rolę decyzyjną w KBN pełnił jej komitet, w którym większość (13 osób z 19) mieli przedstawiciele środowisk nauki. Organami komitetu było 12 zespołów zajmujących się poszczególnymi dziedzinami nauki. Członkowie tych zespołów byli wybierani przez wszystkich pracowników nauki w Polsce, posiadających minimum stopień naukowy doktora. Członkowie tych zespołów mieli decydujący wpływ na przyznawanie grantów na określone projekty badawcze.

Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego (ISM UW) – dawna jednostka dydaktyczna wchodząca w skład Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych UW. Powstał w 1976 i przez pierwsze lata swojej działalności prowadził jedynie kursy specjalizacyjne dla studentów nauk politycznych. W 1991 stosunki międzynarodowe zaistniały jako osobny kierunek studiów. Pierwszym dyrektorem Instytutu był Bogusław Mrozek (1976–1977), następnie Józef Kukułka (1977–1990). W l. 1990–2016 funkcję tę pełnił Edward Haliżak. Od 2016 ISM-em kierował dr hab. Jakub Zajączkowski. 30 czerwca 2019, w związku z restrukturyzacją WNPiSM, Instytut został rozwiązany. Siedziba Instytutu znajdowała się przy ulicy Żurawiej 4 w Warszawie, jednak zajęcia dla studentów odbywały się także w innych budynkach UW (m.in. Collegium Politicum w kampusie Głównym UW).

Prywatne Żeńskie Gimnazjum i Liceum Anny Jakubowskiej – nieistniejąca już szkoła o profilu humanistycznym, przy pl. Trzech Krzyży 18 (Kamienica Pod Gryfami) w Warszawie. Szkoła została założona w 1918 r. przez Annę Jakubowską (1875-1948). W szkole uczyły się dziewczęta z rodzin robotniczych i urzędniczych. Wiele uczennic korzystało z ulg w opłatach czesnego, zaledwie 2–3% uczennic opłacało pełne taksy. Mimo to Jakubowska ulepszała stale organizację i warunki nauczania. Mieszkając przy szkole zawsze była do dyspozycji młodzieży i rodziców. Sama układała plany nauczania, organizowała obchody, imprezy, korepetycje dla słabszych uczennic itd. W czasie okupacji hitlerowskiej Niemcy przenieśli szkołę w Aleje Jerozolimskie, później na ulicę Chłodną, gdzie w czasie powstania została doszczętnie spalona. Nauczanie tajne w zakresie gimnazjalnym i licealnym odbywało się przez cały czas okupacji. Jednym z nauczycieli był w latach 1919-1923 historyk, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Janusz Woliński (1894-1970). Absolwentkami tej szkoły były m.in. Irena Chmielewska – polska biochemiczka, profesor Uniwersytetu Warszawskiego, Helena z Latkowskich Rudzińska (matura 1931 r.) – publicystka, nauczycielka, uczestniczka powstania warszawskiego, Janina Raabe-Wąsowiczowa – nauczycielka i działaczka społeczna, członek Biura Rady Pomocy Żydom przy Delegaturze Rządu na Kraj, Alina Rossman – członek tajnej Organizacji Polskiej, przywódczyni konspiracyjnej organizacji Wiara i Wola. Tuż przed wrześniem 1939 r. szkoła liczyła ponad 330 uczennic, osiem klas gimnazjalnych i dwie licealne. Przez 5 lat okupacji wydano 79 matur. Szkoła prowadziła także tajne nauczanie kompletowe w ramach szkoły zawodowej. W 1926 r. szkoła Anny Jakubowskiej – jak inne szkoły polskie – dołączyła do powszechnej akcji wyrażenia przyjaźni i uznania dla Stanów Zjednoczonych z okazji 150. rocznicy uzyskania niepodległości. Ta deklaracja, bogato ilustrowana przez wybitnych grafików, zawierająca podpisy przedstawicieli wszystkich grup polskiego społeczeństwa w tym ponad pięciu mln uczniów, została przekazana do Waszyngtonu na ręce prezydenta Calvina Coolidge'a. Na karcie przygotowanej przez szkołę Anny Jakubowskiej znajdują się podpisy kadry nauczycielskiej i wszystkich uczennic. W 1983 r. na frontowej ścianie kamienicy, od strony ul. Brackiej, wmurowano tablicę upamiętniającą Annę Jakubowską i utworzoną przez nią szkołę.

Kamienica Pod Gryfami – kamienica przy placu Trzech Krzyży 18 w Warszawie, zaprojektowana przez Józefa Hussa dla rodziny Fuchsów.

Polska Agencja Prasowa (PAP) – polska publiczna agencja prasowa, jedyna państwowa agencja informacyjna w Polsce. Zgodnie ze statutem do jej zadań należy uzyskiwanie i przekazywanie odbiorcom rzetelnych, obiektywnych i wszechstronnych informacji z Polski i z zagranicy. Agencja jest także zobowiązana do upowszechniania stanowiska Sejmu, Senatu, Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i Rady Ministrów, a także umożliwia innym naczelnym organom państwa prezentowanie swoich stanowisk w ważnych sprawach państwowych. Siedziba Polskiej Agencji Prasowej mieści się w Warszawie, gdzie pracuje 14 redakcji tematycznych. W całej Polsce działają też 24 oddziały terenowe agencji. W 2013 roku Polska Agencja Prasowa miała 400 pracowników etatowych i blisko 100 współpracowników, w tym 300 dziennikarzy w Warszawie, 70 korespondentów regionalnych, 40 fotoreporterów i 30 korespondentów zagranicznych (m.in. w Berlinie, Brukseli, Kijowie, Londynie, Madrycie, Moskwie, Nowym Jorku, Paryżu, Rzymie, Sofii, Sztokholmie, Waszyngtonie oraz Wilnie). W czasie misji polskiego kontyngentu wojskowego w Iraku (2003-2008) Polska Agencja Prasowa utrzymywała placówkę w tym państwie. W maju 2018 roku spółka uruchomiła anglojęzyczny portal informacyjny Thefirstnews.com. Redakcja portalu zajmuje się polityką, gospodarką, kulturą, nauką, historią i sportem, skupiając się na wydarzeniach w Polsce. W styczniu 2019 roku nastąpiło połączenie Przedsiębiorstwa Wydawniczego „Rzeczpospolita” Sp. z o.o. (PWR) z Polską Agencją Prasową na skutek czego cały majątek Przedsiębiorstwa Wydawniczego „Rzeczpospolita” został przeniesiony do Polskiej Agencji Prasowej. W 2019 roku Polska Agencja Prasowa ogłosiła plany poszerzenia sieci swoich korespondentów o dodatkowe państwa w Europie, na Kaukazie, w Ameryce Łacińskiej i Azji Południowo-Wschodniej.

Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej – polski zniesiony urząd administracji rządowej obsługujący ministra właściwego do spraw działu administracji rządowej: gospodarka, praca, rozwój regionalny, turystyka, zabezpieczenie społeczne. Ministerstwo zostało utworzone rozporządzeniem Rady Ministrów z 7 stycznia 2003 r. (wchodzącym w życie dzień później z mocą obowiązującą następnego dnia). Zniesione zostało rozporządzeniem Rady Ministrów z 2 maja 2004 r., komórki organizacyjne włączono w nowe Ministerstwo Gospodarki i Pracy.