Słomniki

Słomniki – gmina miejsko-wiejska w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim. W latach 1975–1998 gmina położona była w województwie krakowskim. Siedziba gminy to miasto Słomniki. Według danych z 30 czerwca 2004 gminę zamieszkiwało 13 589 osób. Gmina Słomniki została laureatem Rankingu Samorządów „Rzeczpospolitej” 2007 w kategorii najlepsza gmina miejska/miejsko-wiejska.

Muzeum Ziemi Słomnickiej w Słomnikach – muzeum położone w Słomnikach. Placówka jest gminną jednostką organizacyjną i mieści się w pomieszczeniach Miejsko-Gminnego Centrum Kultury. Muzeum powstało w 2002 roku z inicjatywy Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Gminy Słomniki. W 2009 roku placówkę przejęło MGCK w Słomnikach. Wówczas też muzeum zyskało nowe pomieszczenia w dawnym zakładzie produkcyjnym, przylegającym do budynku Centrum Kultury. Zostały one wyremontowane i wyposażone m.in. dzięki wsparciu finansowemu Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego. Aktualnie w muzeum eksponowane są zbiory historyczne, obejmujące dzieje ziemi słomnickiej, w tym pamiątki z okresu międzywojennego, oraz zbiory etnograficzne. Ponadto posiada pomieszczenia przeznaczona na wystawy czasowe.

Potyczka pod Słomnikami – potyczka powstania styczniowego stoczona 3 lipca 1863 roku w okolicach miasta Słomniki. Walka toczyła się między oddziałem polskiej kawalerii pod dowództwem Ludwika Mycielskiego, a rosyjską strażą graniczna tzw. obejszczykami. Starcie zakończyło się zwycięstwem powstańców. W czasie trwania powstania styczniowego w zaborze austriackim organizowały się oddziały powstańcze, które potem wkraczały do Kongresówki. Organizatorem jednego z takich oddziałów był Ludwik Mycielski. Zebrał on około 60 jeźdźców w Krakowie. Na czele tego oddziału 3 lipca 1863 przekroczył granicę. Stoczył zaraz na początku potyczkę z rosyjskimi żołnierzami straży granicznej. Brak jest bliższych danych dotyczących tego jak przebiegała ta potyczka. Stanisław Zieliński wspomina, że Mycielski rozpędził obejszczyków i zabrał kasę, po czym ruszył dalej. Stanisław Zieliński przy tym powołuje się na kilka źródeł w tym na krakowski Czas. W dzienniku tym znajduje się następująca wzmianka: W krakowskim mały hufiec konny, jakich jest kilka w tej okolicy, napadł niespodzianie na patrol obejszczyków niedaleko Słomnik, rozbił ich, zabrał konie, wszedł do Słomnik, zabrał z miejscowej kasy małą kwotę pieniężną i pociągnął dalej. Działo się to 3go tego miesiąca.(Nieco inaczej tę potyczkę opisuje Teodor Żychliński. On jednak opisuje to na podstawie informacji zasłyszanych. Wspomina on, że oddział konny Mycielskiego składający się z 70 jazdy podczas przechodzenia granicy miał utarczkę z patrolem wojsk austriackich. Austriacy otworzyli ogień do przejeżdżającej w galopie polskiej jazdy, nie zadając Polakom strat.) Około godziny 10 Ludwik Mycielski zajął miasto Słomniki. Później ruszył do Sancygniowa, gdzie miał się połączyć z Kosą - Żochowski Władysław, dowodzącym oddziałem Dzianota. Nie zastawszy jednak tam Kosy, a dowiedziawszy się, że od Miechowa idą na niego Moskale ruszył w głąb kraju, Następnego dnia stoczył bitwę pod Piotrkowicami.

Parafia Bożego Ciała – parafia rzymskokatolicka w Słomnikach. Należy do dekanatu słomnickiego diecezji kieleckiej. Założona w 1346. Mieści się przy ulicy Słowackiego. Duszpasterstwo w niej prowadzą księża diecezjalni. Do parafii należy cmentarz parafialny przy ul. Poniatowskiego w Słomnikach

Kościół pw. Bożego Ciała w Słomnikach – kościół parafialny rzymskokatolickiej parafii Bożego Ciała w Słomnikach. Został wzniesiony w latach 1888–1893.

Cmentarz parafialny w Słomnikach – nekropolia położona w mieście Słomniki przy ul. Poniatowskiego. Należy do Parafii Bożego Ciała mającej siedzibę w tej miejscowości. Jest to jeden z najstarszych czynnych cmentarzy w powiecie krakowskim poza Krakowem. Pierwsze pochówki na cmentarzu dokonane zostały w 1861. Powierzchnia cmentarza wynosi 1,87 ha. Na cmentarzu znajduje się zbiorowy grób partyzantów Armii Krajowej, należących do Pożarniczego Ruchu Oporu, rozstrzelanych 11 grudnia 1943, przed śmiercią torturowanych w jednej z pobliskich stodół przez gestapowców z Krakowa. Pochowano w nim następujące osoby: Stanisław Magierowski, ppor. Tadeusz Baran z Nowego Targu, kpt. poż. Eugeniusz Goławski z Krakowa, por. poż. Edward Guniewicz z Myślenic, por. poż. Michał Szarota z Jasła.

Synagoga w Słomnikach – synagoga znajdująca się w Słomnikach przy ulicy Krakowskiej 26. Synagoga została zbudowana pod koniec XIX lub na początku XX wieku dla liczącej ponad 900 osób nowo powstałej gminy żydowskiej wyodrębnionej z kahału w Wodzisławiu. W jej wnętrzu mieściły się również biura gminy żydowskiej, cheder, szkółka dla dziewcząt oraz w piwnicach mykwa. Podczas II wojny światowej hitlerowcy doszczętnie zdewastowali wnętrze synagogi. Ludność żydowska została deportowana ze Słomnik, kilkaset osób Niemcy przy pomocy granatowej policji zamordowali na terenie miasta. Po zakończeniu wojny budynek synagogi został przebudowany na kino. Następnie mieściły się w nim magazyny oraz warsztat. Obecnie stoi opuszczony i powoli popada w ruinę. W 1990 Związek Żydów Słomnickich w Izraelu ufundował dwie tablice pamiątkowe, które zostały wmurowane we frontową ścianę synagogi. Lewa zawiera tekst w języku polskim, zaś prawa w języku hebrajskim. Każda jest zwieńczona gwiazdą Dawida. Gmina Wyznaniowa Żydowska w Krakowie na mocy ustawy z 10 lutego 1997 roku o stosunku państwa do gmin wyznaniowych żydowskich odzyskała budynek w wyniku procesu restytucji mienia wyznaniowego.

Młyn w Miłocicach – młyn zlokalizowany na terenie wsi Miłocice, przy granicy miasta Słomniki (województwo małopolskie), nad rzeką Szreniawą.

Słomniki Miasto – przystanek kolejowy w Słomnikach, w województwie małopolskim, w Polsce. Na przystanku zatrzymują się pociągi osobowe do Kielc, Ostrowca Świętokrzyskiego, Sędziszowa i Krakowa. W 2007 roku wyremontowano peron numer 1, a w 2014 roku peron 2.

Cmentarz żydowski w Słomnikach – kirkut został założony w 1898, przy obecnej ulicy Niecałej. Wskutek dewastacji nie zachowały się na nim oryginalne macewy. W 1998, dzięki współpracy Związku Żydów Słomniczan w Izraelu, Fundacji Rodziny Nissenbaumów oraz Urzędu Miejskiego w Słomnikach, nekropolia została uporządkowana i ogrodzona. W centralnej części kirkutu postawiono cztery pomniki w kształcie wydłużonych macew, upamiętniające ofiary Szoah. Umieszczono na nim nazwiska 230 rodzin żydowskich, które mieszkały w mieście przed II wojną światową.

Ratajów – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.

Pałac Wodzickich w Niedźwiedziu – pałac znajdujący się w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Słomniki, we wsi Niedźwiedź. Obiekt wraz z parkiem został wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego.