Kozy (gmina)

Pałac Czeczów – neoklasycystyczny pałac znajdujący się w Beskidzie Małym, we wsi Kozy, w powiecie bielskim. Pałac jest częścią zespołu pałacowo-parkowego znajdującego się w centrum wsi . Pałac wraz z parkiem, dwoma oficynami oraz budynkami gospodarczymi dawnego folwarku (stodoła, stajnia, obora, spichrz) został wpisany do rejestru zabytków w latach 1956 (pałac i zabudowania) oraz 1947 (park). Nazwa budynku „Pałac Czeczów” pochodzi od nazwiska ostatnich jego właścicieli.

Parafia pw. Świętych Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Kozach – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Kozach. Należy do dekanatu Bielsko-Biała III-Wschód diecezji bielsko-żywieckiej. Została po raz pierwszy wzmiankowana w spisie świętopietrza parafii dekanatu Oświęcim diecezji krakowskiej z 1326 pod dwiema nazwami Duabuscapris seu [lub] Siffridivilla. Następnie w kolejnych spisach świętopietrza z lat 1346–1358 pod nazwami Duabus Capris (z adnotacją, że to późniejsze Dwecoz/Dwekos/Dwekoz). W 1990 roku na spotkaniu z okazji Święta Kolejarza zorganizowanym przez proboszcza parafii zrodziła się inicjatywa powołania organizacji, która byłaby kontynuatorką działalności przedwojennego Stowarzyszenia „Zgoda”. Zorganizowano zbiórkę pieniężną na ufundowanie sztandaru, który wykonały siostry zakonne ze Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Cieszynie według projektu miejscowych plastyków Doroty Smorońskiej (lewy płat) i Janusza Knycza (prawy płat). Sztandar został poświęcony 25 listopada 1992 roku. Po opracowaniu statutu przez Komitet Założycielski i uzgodnieniu go z Kurią Metropolitalną w Krakowie, 25 listopada 1993 roku odbyło się spotkanie w Domu Katechetycznym przy parafii, na którym 26 osób – czynnych i emerytowanych pracowników kolejowych mieszkających na terenie miejscowości – złożyło deklarację przynależności do Stowarzyszenia Kolejarzy Katolickich (SKK). Poczet sztandarowy SKK od 1993 roku uczestniczy w różnych uroczystościach religijnych m.in. pogrzebach członków i ich rodzin, a także związanych z rocznicami państwowymi. 26 września 1993 roku poczet sztandarowy wziął udział w uroczystości koronacji figury Matki Bożej Bolesnej w bazylice Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Bielsku-Białej, a delegacja kolejarzy z Kóz złożyła w ofierze kielich i stułę ufundowane przez kolejarzy z rejonu bielskiego.

Kozy (niem. Seiffersdorf, Seibersdorf; wil. Zajwyśdiüf) – wieś w Polsce, położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, w gminie Kozy. Siedziba gminy o tej samej nazwie. Pomimo administracyjnej przynależności miejscowości do woj. śląskiego od 1999 r., Kozy kulturowo, historycznie i geograficznie są częścią Małopolski. Kozy były w 2020 r. największą pod względem liczby ludności wsią Polski: licząc 12 881 mieszkańców, co przy powierzchni 26,9 km² daje gęstość zaludnienia równą 484,2 osób na kilometr kwadratowy. Dla porównania, Opatowiec – najmniejsze pod względem liczby ludności miasto Polski w 2020 r. – miało 338 mieszkańców.

Kozy – stacja kolejowa w Kozach, w powiecie bielskim, w województwie śląskim. Zarządza nią PKP Polskie Linie Kolejowe.

Parafia pw. Zesłania Ducha Świętego w Kozach – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Kozach, w przysiółku Gaje. Należy do dekanatu Bielsko-Biała III-Wschód diecezji bielsko-żywieckiej. Erygowana w 2003.

Krzemionki – przystanek osobowy w Bielsku-Białej, w województwie śląskim, w Polsce. Znajduje się w dzielnicy Hałcnów (osiedle Krzemionki), przy ul. Krańcowej.

Parafia pw. Najświętszej Rodziny w Kozach Małych – parafia rzymskokatolicka znajdująca się w Kozach. Należy do dekanatu Bielsko-Biała III-Wschód diecezji bielsko-żywieckiej. Budowę kościoła parafialnego rozpoczęto w 1990 roku. Ośrodek duszpasterski ustanowiono w 1992, a samodzielną parafię erygowano w 1995.

Kamieniołom w Kozach – nieczynny kamieniołom piaskowców lgockich położony na zboczu Chrobaczej Łąki, w obrębie grupy Magurki Wilkowickiej w Kozach, w powiecie bielskim, w województwie śląskim. Działał w latach 1910–1992. Jego teren jest obecnie wykorzystywany do celów rekreacyjnych.

Groniczki (833 m n.p.m.) – szczyt w Grupie Magurki Wilkowickiej w Beskidzie Małym. Wznosi się w głównym grzbiecie tej małej grupy górskiej, biegnącym tu z południowego zachodu na północny wschód, pomiędzy Gaikami (810 m) a przełęczą U Panienki (739 m). Z południowych jego stoków, tworzących rozległy, głęboki kocioł, wypływa potok Żarnówka Duża, zaś w kierunku północno-zachodnim wysyła on krótki, niewybitny grzbiet, rozdzielający potoki Kozówka i Pisarzówka. W niemieckich wydawnictwach turystycznych z przełomu XIX i XX w. szczyt występował pod nazwą Hanslik. Przez Groniczki w linii grzbietu biegnie granica między wsią Kozy (stok północno-zachodni) w powiecie bielskim, a Żarnówką Dużą (część wsi Międzybrodzie Bialskie) w powiecie żywieckim (obydwie miejscowości w województwie śląskim). Groniczki są całkowicie porośnięte mieszanymi lasami. Rosną w nich bardzo stare jawory, a w podszycie występuje naparstnica purpurowa. Grzbietem Groniczków biegnie Mały Szlak Beskidzki. Szlak turystyczny Mały Szlak Beskidzki na odcinku: Zapora Porąbka – Zasolnica – Bujakowska Góra (Bujakowski Groń) – Chrobacza Łąka – przełęcz U Panienki – Groniczki – Gaiki – Czupel – Bielsko-Biała. Czas przejścia: 4:05 h, ↑ 4:25 h.

Wilczy Staw – staw w miejscowości Kozy w powiecie bielskim, w województwie śląskim. Znajduje się w lesie u północnych podnóży góry Chrobacza Łąka w Grupie Magurki Wilkowickiej w Beskidzie Małym, w odległości około 600 m na północny wschód od Kamieniołomu w Kozach. Staw stanowi atrakcję turystyczną i prowadzi do niego szeroka droga leśna od dużego parkingu pod kamieniołomem. Jest to prawdopodobnie zbiornik sztucznego pochodzenia, wykonany przez ludzi. Hodowano w nim pstrągi dla miejscowego dworu. Data utworzenia zbiornika nie jest znana. W rzeczywistości są tutaj dwa stawy w bliskiej odległości od siebie. Drugi to również zbiornik sztuczny, ale wykonany w celu retencyjnym. Na mapie Geoportalu większy z nich ma nazwę Wilczego Stawu, drugi na wschód od niego jest bez nazwy, ale przez miejscową ludność ten bez nazwy to właśnie Wilczy Staw, zaś ten większy to Nowy Wilczy Staw.

Przełęcz u Panienki (739 m n.p.m.) – przełęcz w Grupie Magurki Wilkowickiej w Beskidzie Małym. Znajduje się pomiędzy szczytami Groniczek (839 m) i Chrobaczej Łąki (828 m). Z południowych stoków poniżej przełęczy wypływa potok Żarnówka Duża, z północnych potok Kozówka. Rejon przełęczy porasta las. Nazwa przełęczy pochodzi od kapliczki z przedstawieniem Najświętszej Maryi Panny („Panienki”). Kapliczka została ufundowana przez nadleśniczego dóbr Kozy, Juliusza Beinlicha w 1884 roku, jak głosi tradycja – z wdzięczności za cudowne ocalenie życia przed wilkami. Kapliczka ma formę kamiennego obelisku z obrobionych bloków piaskowca (prawdopodobnie miejscowego pochodzenia), z postumentem o poszerzonej podstawie. Znajdujący się w górnej części obraz – twarz Madonny Częstochowskiej – ufundowany został przez Julię i Jerzego Giernlów z Krakowa, związanych rodzinnie z Kozami, w 1965 roku. Wyryty w kamieniu napis dotyczy fundatora i daty fundacji. Najbliższe otoczenie kapliczki tworzą kasztanowce wydzielające niewielki placyk przed postumentem, gdzie można zatrzymać się na odpoczynek lub modlitwę. Miejsce to odwiedzają najczęściej mieszkańcy Kóz i Międzybrodzia, a także liczni turyści, gdyż koło kapliczki znajduje się skrzyżowanie szlaków turystycznych. Na północnych stokach przełęczy znajduje się Źródło Maryjne, woda z którego podobno uzdrawia wiele chorób. Wypływa z niego potok Kozówka. Od żółtego i czerwonego szlaku na odcinku do Chrobaczej Łąki, nieco powyżej przełęczy prowadzi do źródła strzałka z napisem: Do źródła maryjnego – 2 min. Przez przełęcz biegnie granica między miejscowością Kozy w powiecie bielskim a Żarnówką Dużą (część wsi Międzybrodzie Bialskie) w powiecie żywieckim (obydwie miejscowości w województwie śląskim).

Chrobacza Łąka (828 m) – szczyt w Grupie Magurki Wilkowickiej w Beskidzie Małym. Znajduje się w głównym grzbiecie tej grupy, między Przełęczą u Panienki a Bujakowską Górą (Bujakowskim Groniem). Z północno-zachodnich stoków spływają źródłowe cieki potoku Czerwonka i na stoku tym znajduje się duży Kamieniołom w Kozach, a na północny wschód od niego Wilczy Staw. W kierunku południowo-wschodnim do doliny Soły opada z Chrobaczej Łąki grzbiet oddzielający doliny potoków Żarnówka Mała i Suchy (dopływ Żarnówki Dużej). Grzbietem Chrobaczej Łąki biegnie granica między miejscowościami Kozy i Międzybrodzie Bialskie w województwie śląskim, powiecie bielskim. Nazwa szczytu pochodzi od polany Chrobacza Łąka, a tej z kolei od popularnego w okolicy nazwiska Chrobak (Hrobak). W niektórych źródłach podawana jest historyczna nazwa „Hrobacza Łąka”. Według państwowego rejestru nazw geograficznych prawidłowa pisownia to Chrobacza Łąka. Ze szczytu widać panoramę Beskidu Małego (Żar ze sztucznym zbiornikiem elektrowni szczytowo-pompowej, Kiczorę, Wielką Górę (Kocierz), Jaworzynę, cały masyw Czupla) i szczyty Beskidu Śląskiego (Skrzyczne, Klimczok, Magura). Przy dobrej przejrzystości powietrza widoczna jest Babia Góra i Pilsko, a pomiędzy nimi Tatry (głównie Tatry Zachodnie). Dawniej na szczycie Chrobaczej Łaki stała drewniana wieża triangulacyjna. Obecnie na jej miejscu stoi oświetlony nocą 12 lampami stalowy krzyż o wysokości 35 metrów wysokości i rozpiętości 10,5 metra. Fundamenty krzyża mają głębokość 12 metrów. Znajduje się tu także schronisko turystyczne na Chrobaczej Łące.