Most Dworcowy w Poznaniu

Ulica Składowa w Poznaniu – ulica w Poznaniu, zlokalizowana w centrum miasta, na południe od Dzielnicy Cesarskiej. Znajduje się pomiędzy aleją Niepodległości na wschodzie, a Wolnymi Torami na południu. Ulicę wytyczono w początkach XX wieku, po zniwelowaniu umocnień zlikwidowanej Twierdzy Poznań. Prowadziła z centrum miasta w kierunku magazynów i składów na terenie towarowej części stacji Poznań Główny. Z czasem została zabudowana dalszymi magazynami, a w sąsiedztwie Parku Karola Marcinkowskiego także kamienicami. Wzdłuż ulicy prowadziła bocznica kolejowa, która łączyła od lat 60. XIX wieku dworzec główny z magazynami artyleryjskimi w obrębie umocnień twierdzy. Przy ulicy Składowej znajdują się niektóre zabudowania Uniwersytetu Ekonomicznego oraz siedziba spółki Koleje Wielkopolskie. Ulica przebiega pod Mostem Dworcowym, gdzie ociera się o tyły biurowca Delta i stanowi jedną z dróg dojazdowych do dworca autobusowego zlokalizowanego w Zintegrowanym Centrum Komunikacyjnym. Przy ulicy zlokalizowane są zabytkowe kamienice - pod numerami: 4, 8, 11, 12 i 16, pochodzące z końca XIX i pierwszej ćwierci XX wieku. Dawniej część ulicy Składowej stanowiła ulica ekonomisty Edwarda Taylora – twórcy poznańskiej szkoły ekonomicznej. Odcinek ten, przylegający do budynku rektoratu Uniwersytetu Ekonomicznego, przemianowano na wniosek władz uczelni.

Dworzec Letni w Poznaniu (pierwotna nazwa niem. Kaiserbahnhof, pol. Dworzec Cesarski) – zabytkowy obiekt w Poznaniu, wybudowany pierwotnie w 1902, w obecnym kształcie w 1913. Prywatny luksusowy dworzec kolejowy wzniesiony specjalnie dla cesarza Wilhelma II z myślą o wizytach w Poznaniu niemieckiej rodziny panującej. Powstanie dworca cesarskiego w Poznaniu związane było z przekształcaniem go w miasto-rezydencję niemieckiej głowy państwa i podniesieniem miasta do rangi jednej ze stolic cesarskich Rzeszy. Stanowi jeden z budynków stacji Poznań Główny, a peron do niego przynależący oznaczony jest obecnie jako 9 (wcześniej 4b).

Wejście Wschodnie – pawilon w formie westybulu, zlokalizowany we wschodniej części MTP w Poznaniu, na osi Mostu Dworcowego. Stanowi główne wejście na poznańskie tereny targowe.

Pawilon brytyjski (po oddaniu do użytku: Pawilon nr 5, obecnie zasadnicza część Pawilonu nr 3) – hala wystawiennicza Międzynarodowych Targów Poznańskich zlokalizowana przy Placu Świętego Marka, od strony ul. Roosevelta i głównego wejścia na tereny targowe. Sąsiaduje z Halą Reprezentacyjną. Hala powstała w początku lat 70. XX wieku, w okresie stagnacji budowlanej Targów, kiedy to rozważano możliwość przeniesienia ich poza tereny centrum miasta. Obiekt zrealizowano we współpracy z brytyjskim rządem, który zażądał jednak, by hala znajdowała się w miejscu reprezentacyjnym, przy centralnym placu targowym. W celu budowy pawilonu wyburzono istniejące tu wcześniej mniejsze obiekty wystawiennicze. Pawilon brytyjski (o stalowej konstrukcji) był w momencie oddania do użytku jedną z największych budowli ekspozycyjnych na MTP. Do jego reprezentacyjnego położenia zupełnie nie przystawała jednak architektura - banalna, uproszczona blaszana bryła, wykonana z miernej jakości materiałów i z brakiem zachowania stosownych proporcji. Obecnie hala została włączona w pawilon nr 3, a elewacja od strony ul. Roosevelta stanowi nośnik dla wielkoformatowych reklam od strony dworca głównego. W parterze znajduje się ogólnodostępna restauracja.

Hala Reprezentacyjna (Pawilon nr 3A) - hala wystawiennicza Międzynarodowych Targów Poznańskich zlokalizowana przy ul. Bukowskiej róg Roosevelta, przy wewnętrznym Placu św. Marka.

Wschodnioniemiecka Wystawa Przemysłu, Rzemiosła i Rolnictwa 1911 w Poznaniu (niem. Ostdeutsche Ausstellung für Industrie, Gewerbe und Landwirtschaft Posen) – wystawa odbywająca się od 15 maja do 30 września 1911 roku w Poznaniu. Założeniem wystawy było pokazanie osiągnięć gospodarczych, społecznych i kulturalnych Niemców na terenie Wielkopolski, Pomorza, Śląska i Prus Wschodnich. Wystawa Wschodnioniemiecka była pierwszą organizowaną w Poznaniu wielką imprezą wystawienniczą. Nie miała charakteru ściśle targowego – jej zadaniem była prezentacja potencjału i możliwości niemieckich na terenach wschodnich Prus. Pomysłodawcą imprezy i jej honorowym patronem był cesarz Wilhelm II. Jego syn, następca tronu, Fryderyk Wilhelm, był przewodniczącym komitetu honorowego. Dzięki dużym funduszom zapewnionym przez cesarza, wystawa miała bardzo reprezentacyjny charakter i urządzono ją z wielkim rozmachem. Zgromadzono ponad tysiąc wystawców z różnych regionów, przede wszystkim ze Śląska. Wystawę otwarł uroczyście Fryderyk Wilhelm 15 maja 1911 roku, na placu pod zbudowaną na tę okazję Wieżą Górnośląską (architekt: Hans Poelzig), którą barwnie iluminowano. Oprócz tego przygotowano wiele pawilonów tematycznych i innych atrakcji, np.: makietę Starego Miasta w Poznaniu (Alt Posen), wystawę myśliwską ze strzelnicą konkursową i imitacją lasu, wioskę murzyńską (Negerdorf) z chatami, sklepem, stanowiskami rzemieślników i meczetem, propagującą niemieckie zdobycze w Afryce, w której na stałe mieszkało około 60 Murzynów, wzorcową wioskę osadniczą (Kleinsiedlungsdorf) przewidzianą dla zasiedlających tereny wschodnie kolonistów (z placem, domami i świątynią). Częścią składową wystawy była Wystawa Ogrodnicza zlokalizowana w Ogrodzie Botanicznym (obecnym Parku Wilsona). Ekspozycje miały tutaj najlepsze zakłady ogrodnicze. Wystawie Ogrodniczej towarzyszyła Wystawa Sztuki Cmentarnej, na którą zakład Gmurowskiego z Poznania wykonał dużych rozmiarów krzyż oraz obelisk, wkomponowane w zieleń ozdobną. Po wystawie pozostawiono m.in. Halę Betonową Śląskiego Towarzystwa Budowli Betonowych (Betonhaus), która mieściła także restaurację wystawową (potem przebudowana na salę gimnastyczną), okrągły pawilon muzyczny z kopulastym dachem, a także Forstpavillon z bierwion z wysokim dachem i wieżą, mieszczący ekspozycję leśnictwa państwowego. Z wystawy do dziś zachowały się w całości dwa obiekty: kościółek norweski (obecnie zlokalizowany na Krzesinach) i pawilon winiarni (obecnie restauracja Meridian w Parku Sołackim). Z okazji wystawy ukazywały się przewodniki po niej, druki ulotne, albumy, pocztówki.

Centrum Targowe (pawilon nr 100) - jeden z najbardziej rozpoznawalnych budynków MTP w Poznaniu, będący elementem ciągu obiektów górujących nad dworcem głównym i zamykających perspektywę Targów od strony Mostu Dworcowego. Centrum Targowe zostało zbudowane w latach 1971-1972, a jego projektantem był Henryk Jarosz. Obiekt w kształcie kostki ma sześć kondygnacji i po raz pierwszy w Poznaniu zastosowano w nim aluminiową ścianę kurtynową. Wykończenie budynku wykonane było wyjątkowo starannie i z użyciem luksusowych, na warunki PRL, materiałów: marmuru i drewna egzotycznego. Wewnątrz zlokalizowano biura targowe, centrum prasowe, sale konferencyjne, Polską Izbę Handlu Zagranicznego i agendy Ministerstwa Handlu Zagranicznego. Według Piotra Marciniaka, znawcy architektury współczesnej, Centrum nawiązywało formą do biurowca firmy Jaspersen i Syn w Kopenhadze, autorstwa Arne Jacobsena. Samo z kolei mogło zainspirować twórców budynku biurowego na dworcu autobusowym Warszawa Zachodnia (Zygmunt Kłopocki) i rektoratu UMK w Toruniu (Ryszard Karłowicz i współpracownicy). Obecnie planowana jest całkowita przebudowa otoczenia Centrum Targowego i rewitalizacja budynku, z dostosowaniem do formy sąsiedniego nowego Wejścia Wschodniego (2003). W sali konferencyjnej Centrum Targowego Lech Wałęsa wypowiedział po raz pierwszy kwestię: Polska będzie drugą Japonią (1981).

Koleje Wielkopolskie (identyfikator literowy PLKW) – polski przewoźnik kolejowy powołany 28 września 2009 przez samorząd województwa wielkopolskiego do wykonywania przewozów regionalnych na terenie Wielkopolski oraz częściowo na terenach województw: łódzkiego, lubuskiego i kujawsko-pomorskiego. Aktualnie realizuje przewozy na odcinkach: Zbąszynek – Konin – Kutno, Leszno – Ostrów Wielkopolski, Poznań – Wolsztyn i Poznań – Gołańcz, Poznań Główny – Krotoszyn, Gniezno – Jarocin. Na liniach: Poznań – Mogilno, Poznań – Kępno oraz Poznań – Zbąszynek, Poznań – Piła Główna, Poznań – Krzyż przewoźnik współdzieli przewozy pasażerskie ze spółką Polregio.

Budynek administracyjny MTP (pawilon 101, także: Dom Administracyjny) – neobarokowy budynek administracyjny Międzynarodowych Targów Poznańskich, zbudowany w latach 1924–1925 według projektu Stefana Cybichowskiego dla nowo utworzonych Targów Poznańskich. Podczas PeWuKi w 1929 budynek pełnił funkcję administracji wystawy. Był jednym z dwóch obiektów o charakterze pałacowym, zamykających widok na tereny targowe od strony Dworca Głównego. Drugim był Pałac Targowy. Składa się z dwóch zasadniczych brył: głównej, trójkondygnacyjnej, z nieistniejącym obecnie dwuspadowym dachem (w czasie PWK biura, restauracja i cukiernia) oraz stojącego na tyłach belwederu z salą balowo-koncertową. Charakterystyczny jest półowalny ryzalit z korynckimi pilastrami od strony dworca. Belweder charakteryzował się natomiast bardzo rozbudowaną sferą dekoracji (oculusy, festony, attyka, kartusz herbowy itp.). Zniszczenia II wojny światowej pozbawiły budynek większości dekoracji, dachu, a belweder odarły z większości dekoru. Pozostały m.in. para puttów z rogami obfitości i kartusz z datą budowy – 1925. Przez wiele powojennych lat na budynku umieszczony był charakterystyczny neon z napisem Witamy w Poznaniu. Budynek na drugim piętrze mieścił w latach powojennych pracownię A-VII Wystaw i Targów Centralnego Biura Projektów Architektonicznych i Budowlanych w Warszawie, kierowaną przez prof. Bolesława Szmidta. Funkcjonowała tu także Pracownia Plastyczna Wystaw i Targów, zajmująca się oprawą plastyczną tego typu imprez. Oprócz pracowników etatowych (m.in. Henryk Jarosz, Henryk Marcinkowski i Henryk Peisert), do współpracy zapraszano m.in. Józefa Oźmina, Łucję Oźmin, Kazimierza Bieńkowskiego, Zbigniewa Kaję, czy Edmunda Łubowskiego. Budynek odegrał istotną rolę w formowaniu się poznańskiego ośrodka telewizyjnego. W 1956 jedna z francuskich firm wyemitowała z tego miejsca (w ramach działań marketingowych i ekspozycyjnych) program telewizyjny, widoczny na monitorach w innych halach. Spowodowało to zainteresowanie władz otwarciem stałego ośrodka TV w Poznaniu, co stało się w 1957 (pierwszy program nadano 1 maja). Urządzenia ulokowano w obszernej sali recepcyjnej, a nową restaurację (Adrię) wybudowano obok. W sąsiedztwie stoi Hala Przemysłu Ciężkiego.

Plac św. Marka (później: Plac Marka lub Plac Centralny) – centralny plac Międzynarodowych Targów Poznańskich zlokalizowany w pobliżu ul. Roosevelta w Poznaniu i głównego wejścia na tereny wystawowe.

Restauracja Belweder w Poznaniu – nieistniejąca restauracja mieszcząca się w budynku znajdującym się na tyłach gmachu administracyjnego Targów Poznańskich, wybudowanym w latach 1924–1925 dla powstałych w 1921 Targów Poznańskich, usytuowana przy ul. Głogowskiej 14, na Łazarzu w Poznaniu.

Wieża Górnośląska w Poznaniu (niem. Turm der Oberschlesischen Eisenindustrie, Oberschlesischer Turm, Oberschlesien-Turm) – wieża wodna z halą targową w Poznaniu, zbudowana w 1911 roku przez niemieckiego architekta Hansa Poelziga (konstrukcję wykonała Donnersmarckhütte AG z Zabrza), przy okazji organizacji przez władze niemieckie wystawy przemysłu, rzemiosła i rolnictwa (Wystawa Wschodnioniemiecka, Ostdeutsche Ausstellung Posen 1911). Pomysłodawcą wieży był Hans Poelzig, konstrukcja miała uświetnić Wystawę Wschodnioniemiecką. Otwarcia mierzącej 52 metry wysokości i ważącej 1375 ton konstrukcji dokonał 15 maja 1911 roku następca tronu Fryderyk Wilhelm. Po zakończeniu wystawy funkcjonowała w niej restauracja i cysterna, która zaopatrywała w wodę dzielnice Jeżyce i Łazarz. Wieża została doceniona w Europie za swoją konstrukcję, wśród chwalących projekt znalazł się Fritz Lang. Wieżę wzorowaną na Wieży Górnośląskiej umieścił on w swoim filmie „Metropolis”. Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę planowano wieżę wyburzyć, ale ze względu na koszty operacji oraz obecność cysterny z planów tych zrezygnowano, a w wieży organizowano ekspozycje i imprezy sportowe. W 1921 była jednym z budynków goszczących pierwszy Targ Poznański (następcę Wystawy Wschodnioniemieckiej), imprezę przekształconą następnie w Międzynarodowe Targi Poznańskie. Do 1928 roku powstał kompleks wielu innych budynków i hal, na których rok później zorganizowano Powszechną Wystawę Krajową, którą odwiedziło 4,5 mln osób z całego świata. W okresie okupacji na terenie targów Niemcy stworzyli filię fabryki samolotów Focke-Wulf, która 9 kwietnia 1944 roku została częściowo zniszczona przez Amerykanów w czasie bombardowania, a w 1945 roku ponownie została uszkodzona w czasie walk o miasto. Po wojnie nie zdecydowano się na jej odbudowę i w 1947 roku dokonano częściowej rozbiórki ruiny. W 1955 roku dokonano przebudowy pozostałości wieży według projektu prof. Bolesława Szmidta i zbudowano w tym miejscu „Iglicę” (istniejący do dziś pawilon 11.).